column
Onze eigen Vaticaanwatcher, Frans Wijnands, geeft commentaar op de Paus en het condoom.
Kijk aan: de paus kan zich condoomgebruik voorstellen. Maar uitsluitend om – in uiterst beperkte situaties – infectie met het aids-virus te voorkomen, met name in (prostitutie)contact tussen mannen.
Wereldwijd voorpaginanieuws. Maar dat is overdreven.
Geen koerswijziging
Want wie iets verder nadenkt en de pauselijke uitspraak analyseert komt meteen tot de conclusie dat er geen sprake is van een koerswijziging in de top van de rooms-katholieke kerk. De ogenschijnlijk toegeeflijke opstelling van Benedictus ten aanzien van het gebruik van voorbehoedsmiddelen is een tactische schijnbeweging. Met de (homo)uitzondering die de paus noemde, bevestigde hij tegelijkertijd de regel.
En die geldt onveranderd en onvoorwaardelijk: het condoom en andere voorbehoedsmiddelen zijn instrumenten van de duivel en passen niet in de ethiek en moraal van de rk-kerk, en dus zeker niet in het intieme leven van rooms-katholieken onder en met elkaar.
Niet langer onverschillig tegenover gewetensnood
De Vaticaanse persdienst haastte zich om de uitspraak van paus te nuanceren: er is geen sprake van een vrijbrief voor klakkeloos condoom-gebruik; hooguit groeiend begip voor sporadische uitzonderingen. Maar het Vaticaan kan niet langer onverschillig staan tegenover het drama van al die aids-patiënten die ongevraagd besmet raakten en raken. Temeer omdat veel katholieke artsen, religieuzen, hulpverleners en verpleegsters – vooral in Afrika – bewonderenswaardig een van de spreekwoordelijk zeven goede werken verrichten, namelijk het verzorgen de zieken, van aids-patienten.
Met de uitspraak van de paus kunnen die hulpverleners ter plekke aan de slag blijven, zonder in gewetensnood te geraken. Voor zover dat al aan de orde was of is, want veel katholieken die in de frontlinie staan; in ziekenhuizen en klinieken, in opvangcentra en hospices hebben doorgaans weinig moeite om de leerstellingen van ‘Rome’ naast zich neer te leggen als het gaat om een efficiënte aanpak van het aids-probleem. En daar zijn voorbehoedsmiddelen onmisbaar bij.
Een kiertje
Zelfs de meest fervente anti-paap moet kunnen begrijpen dat de paus niet van de ene dag op de andere groen licht kan geven voor het onvoorwaardelijk gebruik van alle soorten voorbehoedsmiddelen. Maar dat de deur nu op een kiertje is gezet geeft hoop. Hoop op een bredere tolerantie. Meer ook niet. Want de ijver waarmee Vaticaanse instanties de uitspraak van Benedictus XVI nuanceren bewijst wel dat er aan de grondregel vooralsnog niets verandert.
franswijnands@telenet.be