column
door Frans Wijnands
Sinds paus Franciscus zich na zijn uitverkiezing met een ontwapenend ‘Buona sera’ op de loggia van de Sint Pieter aan de menigte op het plein – en via de tv wereldwijd – presenteerde, heeft hij veel toespraken gehouden en hardop gebeden. Hij heeft hoopgevende, verrassende, ferme dingen gezegd. Allemaal behartigenswaardig. Zowel voor het gelovige volk, als voor de clerus. Toch blijft één (eerdere) uitspraak van hem in mijn hoofd rondzingen:‘ Priesters die weigeren kinderen te dopen van ongehuwde moeders zijn de hypocrieten van deze tijd’. Hypocriet, schijnheilig. Zo verbiedt de r.-k.-kerk het uitreiken van de communie aan gescheiden mensen; nòg zo’n verbod. Maar oud-premier Berlusconi, tweemaal gescheiden en voor de rest een bedenkelijk moralistische levensstijl, kan op elke communiebank neerknielen en hij kreeg op zijn audiënties bij de paus gulhartig rozenkransen toegestopt. Hoe heet zoiets?, meten met twee maten?
Ook in Nederland en België handelen sommige (hulp)bisschoppen en dorpspastoors niet altijd instinctief naar de geest van de Boodschap van Christus, maar eerder gezagsgetrouw naar de letter van de kerkelijke wetten. Barmhartige pastores versus kille, vaak erg ambitieuze carrièrejagers, regelneven zou je ook kunnen zeggen.
Al in het pre-conclaaf had kardinaal Bergoglio gewaarschuwd dat de r.-k.-kerk zich niet moet opsluiten in een theologisch narcisme. Hij sprak toen van twee soorten kerk: de verkondigende kerk die uit zichzelf treedt en naar plaatsen gaat wat onrecht heerst, de misdeelden opzoekt en er de liefde predikt. En een wereldse kerk die naar binnen is gekeerd en louter voor zichzelf leeft.
We weten intussen dat paus Franciscus eenvoud, bescheidenheid, barmhartigheid en naastenliefde predikt. Dat hij (vooralsnog) lak heeft aan het Vaticaanse protocol, de kledingvoorschriften, de aangescherpte veiligheidsmaatregelen. Dat hij tot wanhoop van de veiligheidsdiensten spontane ontmoetingen met de mensen blijft zoeken en dat hij voorlopig blijft wonen in het gastenverblijf van Santa Marta, binnen de Vaticaanse muren. Er wonen zo’n vijftig Curie-prelaten permanent. ‘Daar kan ik mensen ontmoeten, samen met ze eten, met ze discussiëren en luisteren naar hun ervaringen’, vertelde hij een landgenoot-priester. ‘Zijn’ appartement in het pauselijke paleis vindt hij te groot voor hem alleen. ‘De paus wil een normale manier van samenleven met anderen uitproberen’, verklaart de Vaticaanse woordvoerder, pater Lombardi.
Paus Franciscus wil vooral luisteren. En niet in arrogante, eeuwige gelijkhebberij de gelovigen de les lezen. Eenvoud siert immers elke mens.
franswijnands@telenet.be