door: Robert Mickens, Brief uit Rome
In zijn nieuwe apostolische aansporing tot de kerk in het Amazonegebied heeft paus Franciscus een verzoek van bisschoppen tijdens de synode van oktober vorig jaar geweigerd om de wijding van getrouwde priesters en vrouwelijke diakens goed te keuren.
En dit heeft natuurlijk voorspelbare reacties uitgelokt in de gevarieerde wereld van het rooms-katholicisme.
Traditionalisten en leerstellige conservatieven slaken een zucht van verlichting. Sommigen springen zelfs op van vreugde.
De meeste progressieven, hervormers en Vaticaan II-typen daarentegen zijn diep teleurgesteld. Sommigen, vooral vrouwen, voelen zich miskend en zijn boos.
Maar als de commentaren in deze dagen leest, kan de indruk ontstaan dat dit een “overwinning” is voor het oude katholicisme en een “verlies” voor de hervormers van de kerk. Eigenlijk is het misschien net andersom.
En u hoeft niet naar de kleine lettertjes of obscure voetnoten onderaan de pagina van het pauselijk document te kijken om te ontdekken waarom.
Franciscus vertelt het ons aan het begin van Querida Amazonia, “dit is een apostolische vermaning” .
En als zodanig is het ‘t antwoord van de paus op het afsluitend document van de Synode-vergaderinlees ook ons eerdere berichtglees ook ons eerdere bericht van vorig jaar oktober, inclusief de specifieke verzoeken van de bisschoppen voor concrete veranderingen en nieuwe initiatieven.Bisschop Erwin Kräutler,
Maar in de eerste regels legt Franciscus uit dat deze apostolische vermaning anders zal zijn.
“Ik zal niet ingaan op alle kwesties die uitvoerig in het einddocument worden behandeld. Ik beweer ook niet dat ik die tekst kan vervangen of dupliceren”, zegt hij.
Integendeel, hij legt uit dat zijn aansporing slechts “een kort kader voor reflectie zal zijn … dat ons kan helpen ons te begeleiden naar een harmonieuze, creatieve en vruchtbare ontvangst van het gehele synodale proces.”
Met andere woorden, de pauselijke tekst is slechts een deel van het proces. Franciscus spreekt het laatste woord niet uit en neemt geen definitieve beslissingen met deze aansporing.
Dat zou duidelijk moeten zijn voor iedereen die zelfs alleen de eerste pagina van Querida Amazonia heeft gelezen .
En de paus gaat verder.
“Tegelijkertijd wil ik officieel het slot document presenteren, waarin de conclusies van de synode worden uiteengezet”, (nr.3) zegt hij.
Wat betekent het begrip officieel presenteren hier? Het definitieve document is voor het publiek beschikbaar sinds de dag dat het werd gepresenteerd aan de paus op de laatste dag van de Amazone Synode.
Met Quierida Amazonia geeft de paus zijn goedkeuring aan het definitieve document, vooral wanneer hij het volgende zegt:
“Mogen de voorgangers, gewijde mannen en vrouwen en trouw aan het Amazonegebied ernaar streven het toe te passen, en moge het op de een of andere manier iedereen van goede wil inspireren.”
Zou de paus er bij de katholieken op aandringen een document toe te passen of hen aanmoedigen er inspiratie uit te putten, als het niet in overeenstemming was met deugdelijke leer en het juiste geloof?
In de apostolische grondwet van 2018 over de Bisschoppensynode Episcopalis communio waarin de gang van zaken bij een Synode opnieuw wordt geregeld, lees ook ons eerdere berichtzegt de paus:
“Zodra de goedkeuring van deBisschop Erwin Kräutler, leden is verkregen, wordt het definitieve document van de Vergadering voorgelegd aan de bisschop van Rome, die beslist over de publicatie ervan.
“Als het uitdrukkelijk is goedgekeurd ( curs. door auteur) door de Romeinse paus, vormt het Slotdocument deel van het gewone leergezag van de opvolger van Petrus” (Art. 18 § 1).
Toen aan kardinaal Lorenzo Baldisseri, de vertrekkende secretaris-generaal van de Synode van Bisschoppen, tijdens de presentatie van het document werd gevraagd of dit de betekenis is van wat Franciscus had gezegd in zijn aansporing betreffende het laatste document van de Amazone Synode, verklaarde hij dat de uitdrukking “officieel” niet de juiste canonieke taal was.
Maar dat doet er uiteindelijk niet toe. De paus heeft geen halt toegeroepen aan de discussie over een van de kwesties die in het slotdocument of het Synode-proces aan de orde zijn gesteld en die hij als voortgaand beschouwt.
Hij moedigt niet alleen verdere discussie aan. Hij moedigt ook aan tot een verdere en diepere uitwerking en tot de ervaring van synodaliteit.
Deze mening is ook de Oostenrijkse bisschop Werner Freistetter toegedaan. Hij ziet, volgens Vatican Media, “Querida Amazonia” als een pauselijke oproep voor een nog intensievere studie van de vragen en onderwerpen van de Amazone-synode.
‘Dit nogal ongebruikelijke document’ is zeker niet bedoeld als het einde van de synode, maar eerder als een soort tussenresultaat van het synodale proces. “Je krijgt het gevoel dat terwijl de paus aan het schrijven is, hij nog steeds luistert,” zei Freistetter donderdag in het interview met “Kathpress”. Freistetter is in de Oostenrijkse bisschoppenconferentie verantwoordelijk voor het “Coördinatiecentrum voor internationale ontwikkeling en missie”.
Bisschop Erwin Kräutler, een in Oostenrijk geboren missionaris in Brazilië, blijft ervan overtuigd dat Franciscus bereid is de wijding van getrouwde priesters goed te keuren, iets wat de paus hem al in 2014 vertelde.
Maar Franciscus zal die actie niet op eigen initiatief ondernemen, zei de nu gepensioneerde bisschop.
Maar als een nalees ook ons eerdere berichttionale of regionale bisschoppenconferentie een overweldigende consensus bereikt over de noodzaak om getrouwde priesters te wijden, wat zou de paus dan doen? Kräutler en anderen geloven dat hij ja zou zeggen. Het kan slechts een kwestie van maanden zijn voordat we erachter komen of ze gelijk hebben.
bron: La Croix International
beeld;© Vatican Media
vertaling en bewerking: redactie De Roerom