In oktober 2019 deed Griekenland een klemmend beroep op de Europese lidstaten om 2500 alleenstaande, minderjarige kinderen uit de vluchtelingenkampen op de Griekse eilanden op te nemen. Kwetsbare kinderen uit Syrië, Irak en Afghanistan leven daar in een soort niemandsland, onder erbarmelijke omstandigheden, zonder enig uitzicht op de toekomst.
Elf Europese landen, o.a. Duitsland, Luxemburg en Frankrijk zijn op dit verzoek ingegaan en nemen al kinderen gastvrij op.
Organisaties voor Vluchtelingenwerk, Defense for Children, religieuze organisaties, (oud)politici van diverse partijen en vele anderen voelden zich aangesproken. Zij deden een dringende oproep aan het kabinet om een aantal kinderen in Nederland op te vangen. De politieke partijen Christen Unie en D’66 sloten zich hierbij aan.
Aan de Nederlandse gemeenten vroegen genoemde initiatiefnemers wat zij wilden doen. Inmiddels gaven 70 gemeenten te kennen bereid te zijn om deze kinderen op te nemen. Een prachtig antwoord van de mensen in deze gemeenten dat deze kinderen bij hen in goede handen zijn.
Ondanks dit aanbod weigert onze regering akkoord te gaan met hun komst. De staatssecretaris van Immigratie noemde hun komst naar ons land “geen structurele oplossing”. De regering heeft besloten om 3 à 4 miljoen euro uit te trekken voor de opvang van de kinderen in pleeggezinnen op het Griekse vasteland. Nederlandse deskundigen zullen daarbij ondersteuning geven wat betreft zaken rond voogdijkwesties. Vluchtelingenorganisaties noemen dit besluit van onze regering “een schijnoplossing”.
Is dit geen afkopen met een zak geld om de zorg voor deze kinderen buiten onze de deur te houden? Is dit niet een gebrek aan betrokkenheid, aan solidariteit en humaniteit? Ik voel me teleurgesteld, niet gehoord, onmachtig ook. Is dit besluit nog om te keren? Naar aanleiding van dit gebeuren komen de volgende vragen bij me op.
Ons land beroemt zich op de democratische kwaliteit van zijn samenleving. Waarom luistert onze regering nu niet naar de stem van gemeenten, de stem van brede groepen en van mensen uit de samenleving, die voorstellen en oplossingen aandragen? Is er serieus overleg geweest? En als een regering vervolgens een besluit neemt, motiveer dat op een heldere manier in plaats van het wollige, nietszeggende antwoord : “het is geen structurele oplossing om deze kinderen naar Nederland te halen”.
Een tweede vraag gaat over solidariteit en humaniteit. In deze coronatijd voelen we dat mensen welwillend zijn naar elkaar. Dat doet ons goed, vooral de mensen die kwetsbaar zijn en op zichzelf aan gewezen. We mogen trots zijn op onze onderlinge solidariteit en blij zijn in zo’n land te wonen. Maar solidariteit reikt verder dan onze landsgrenzen. Ook mensen die elders klem zitten, verdienen onze aandacht en humanitaire zorg. Ons land , onze regering, mag / moet ruimhartiger en humaner zijn naar mensen in nood, waar dan ook. Wij kunnen niet zelfgenoegzaam in een afgesloten burcht leven.
Ik merk weinig van de betrokkenheid van de kerken bij dit onderwerp. Om het bij mijn eigen katholieke kerk te houden: Ik mis in toenemende mate het publieke standpunt van onze kerkleiding als het gaat over grote hedendaagse vragen van kerk en samenleving, ook hier en nu. Maar er wordt ook een vraag gesteld aan ons als lokale parochie- en geloofsgemeenschappen. Waarom laten wij dit zomaar gebeuren?
Eindigt met het “nee” van onze regering dit initiatief om deze kinderen op te nemen? Wat is er voor nodig om dit voorstel alsnog op de agenda van onze regering te krijgen? In ieder geval dat mensen massaal opstaan en hun stem laten horen. Een grote protestdemonstratie is onmogelijk vanwege het coronavirus. Maar een landelijke handtekeningenactie behoort wel tot de mogelijkheden. Of een andere grootschalige activiteit .Ik ben zelf niet thuis op de sociale media. Wie ziet mogelijkheden om mijn stem en die van anderen bij elkaar te brengen tot een massaal protest? In de hoop dat het lot van deze kinderen alsnog een gunstige wending krijgt.
19 mei 2020
Laurens Koole, gepensioneerd pastor