Toen bij de eerste lockdown in Europa in veel landen de kerkdeur dichtviel, waren veel kerkleiders verrast door de bevelen van de burgerlijke autoriteiten.
In veel landen is het nu anders: bisschoppen leveren nu strijd vechten om de diensten ondanks de Corona-beperkingen te laten doorgaan.
In Frankrijk hebben verschillende bisschoppen juridische stappen ondernomen: ze hebben tegen het verbod op deelname aan kerkelijke vieringen beroep aangetekend bij de Conseil d’Etat, de Raad van State. Onder degenen hen die in beroep gaan is de voorzitter van de bisschoppen-conferentie, aartsbisschop Eric de Moulins-Beaufort van Reims.
Volgens het katholieke dagblad “La Croix” zijn de bisschoppen er niet in geslaagd andere religies mee te krijgen. Maar de overkoepelende organisatie van katholieke families sluit zich wel aan. Hij hoopt dat er ruimte komt om vieringen van minstens negentig minuten te kunnen houden.
“De gelovigen verwachten van hun pastores dat ze de mogelijkheid verdedigen om deel te kunnen nemen aan de eucharistie”, verklaart bisschop Dominique Rey van Toulon in “La Croix”. De eredienst neemt een centrale plaats in bij christenen, en geeft structuur aan “het persoonllijke geloofsbeleven en broederlijk samenleven”.
Minister van Binnenlandse Zaken Gerald Darmanin is niet tegen het toegankelijk houden van kerkgebouwen, maar hij wil alleen diensten met deelname van gelovigen verbieden.
De Franse lockdown geldt tot begin december. Men moet een geldige reden hebben om buitenshuis te komen, zoals naar het werk gaan. Bij de eerste lockdown in het voorjaar had de Raad van State het verbod op kerkelijke vieringen als “onevenredig” afgewezen.
België: Kerkdiensten zijn ook verboden in België tot 13 december. Hier stemmen de bisschoppen echter in met de maatregel. In een verklaring met Allerheiligen wijzen ze erop dat het geestelijk leven en de pastorale zorg niet stil blijven liggen. Begrafenissen zijn nog steeds toegestaan, met hooguit 15 aanwezigen; Bij een huwelijksviering mogen, naast het bruidspaar alleen de getuigen en de voorganger aanwezig zijn.
De bisschoppen roepen op om de kerkdeuren nu open te houden en gastvrij te zijn voor alle mensen die nu troost en hulp nodig hebben. Op de homepage van de bisschoppenconferentie staat een lijst van de diensten die tijdens de Corona-beperkingen live op radio, televisie of sociale media zullen worden uitgezonden. ‘Laten we elkaar bellen, elkaar helpen en aanmoedigen!’ Schrijven de bisschoppen. “Stuur een e-mail, bel, zet een digitale gebedsgroep op, plaats bemoedigende berichten op sociale media” – je kunt zelfs in lockdown veel goeds doen.
Ierland: De bisschoppen van de Republiek Ierland lijken veel rebelser. Zij hebben persoonlijk geprotesteerd bij premier Micheál Martin tegen het verbod op erediensten. Ondanks alle noodzakelijke voorzorgsmaatregelen tegen de pandemie, is het niet acceptabel voor gelovigen om niet samen te kunnen komen voor kerkdiensten. Zeker in de tijd voor kerst zijn dergelijke diensten een belangrijke troost voor mensen in moeilijke tijden.
De bisschoppen vermelden daarbij ook wat de parochies en de Caritas doen voor Corona-slachtoffers. Er zijn strikte hygiënevoorschriften om te voorkomen dat kerkdiensten bron van infectie zouden worden. De Ierse premier verzette zich echter tegen de benadering van de bisschoppen: hij legde uit waarom zijn regering een verbod op erediensten had uitgevaardigd. Ierland was het eerste EU-land dat op 22 oktober zijn tweede lockdown inging, deze duurt zes weken om Kerstmis te “redden”.
Engeland: En in Engeland, waar premier Boris Johnson, nogal met tegenzin, maar onder druk van het aantal besmettingen, opdracht gaf tot een nieuwe lockdown? Ook daar moeten vanaf aanstaande donderdag gedurende vier weken kerkelijke vieringen zonder gelovigen plaatsvinden. De bisschoppen protesteren hiertegen, zoals ze deden bij de eerste lockdown in het voorjaar. Dit keer liet de voorzitter van de katholieke bisschoppenconferentie, kardinaal Vincent Nichols van Westminster, zijn open brief aan Johnson mede ondertekenen door vertegenwoordigers van andere kerken en religies.
Nichols en zijn mede-ondertekenaars zijn ernstig bezorgd: er is absoluut geen wetenschappelijk onderbouwde noodzaak voor het verbod op het bijwonen van erediensten. De kerken en religieuze gemeenschappen hebben het afgelopen half jaar alle regels gevolgd om hun gebedshuizen coronavrij te houden. “Met het oog hierop is een totaal verbod op openbare eredienst nu ongegrond.” Religieuze overtuigingen spelen een belangrijke rol, vooral in tijden van crisis, en de sociale betrokkenheid van religieuze gemeenschappen wordt “rechtstreeks vanuit ons geloof” gevoed. “Dit gaat over onze identiteit en de essentiële voorwaarden van onze missie en ons handelen”, aldus de brandbrief. ‘We zijn het er niet mee eens!’ Dat is bijna de krachttaal van Thatcher.
bron: Vatican News
Als we het Nederlandse polderen bekijken dat rond het thema kerken en coronacrisis gestalte krijgt in het overleg van de kerken en de overheid in het CIO, Interkerkelijk Contact in Overheidszaken, lijkt dat af te wijken van de gang van zaken in veel Europese landen. Op grond van dit overleg adviseren de deelnemende kerken hun gelovigen, de overheidsmaatregelen te volgen, al blijven er natuurlijk bespreekpunten.
bron: Vatican News
beeld: © https://www.kerkenleven.be/