…Hoe functioneert de traditie binnen de Rooms-Katholieke Kerk? Die
vraag doemt op bij botsende visies op kerk en traditie. ‘De levende traditie is een voortgaand proces.’
Onlangs meende Joost van Halem in het Nederlands Dagblad van 2 april de katholieke traditie te moeten verdedigen tegen Jos Moons (‘In de Kerk
geldt geen democratie’, ND, 2 april).
Dit is niet de eerste keer dat me opvalt dat mensen die de traditie verdedigen meestal een tamelijk beperkte visie op traditie hebben,
zowel wat betreft de concrete inhoud van die traditie als wat betreft de traditie als een historisch proces. De veelvormige rijkdom van de concrete
traditie – of beter tradities – wordt onvoldoende gezien en het voortdurende complexe over en weer dat een levende traditie kenmerkt, wordt onvoldoende of zelfs in het geheel niet waargenomen.
De rooms-katholieke traditie is een rijke traditie, die niet tot uitspraken
van het leergezag beperkt kan worden. De liturgie waarin de bijbel als
Heilige Schrift – als het Woord van God – klinkt, en waarin het oude
adagium dat de wet van het bidden de wet van het geloven is telkens gestalte krijgt, is een integraal onderdeel van die traditie. Dat de keuze
voor de lezingen uit de Schrift sinds de liturgiehervormingen van het
Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) aanzienlijk verschilt van de
keuze in het Romeinse Missaal dat na het concilie van Trente (1545-1563)
verschenen is, is niet onbelangrijk.
Evenmin als het verwijderen van de verwijzing naar de ‘perfide Joden’
een te verwaarlozen gegeven is.
Maar zelfs als men de traditie zou beperken tot de uitspraken van het
leergezag, gaat het niet om een eenduidige of eenvoudige traditie. Niet
alleen voor de Bijbel geldt dat elke ketter zijn letter heeft. Niet alleen
zijn er gemakkelijk teksten uit een periode te vinden die teksten uit een
andere periode tegenspreken, ook binnen bijvoorbeeld teksten van het
Tweede Vaticaans Concilie zijn er teksten met een interne spanning…
Lees de volledige bijdrage in het Nederlands Dagblad
Over de auteur:
Herwi Rikhof • priester, pastoor Cenakelkerk H.Landstichting, emeritus hoogleraar systematische theologie en geschiedenis van de theologie (Katholieke Theologische Universiteit Utrecht / Faculteit Katholieke Theologie, Tilburg University) nd.nl/opinie
beeld: ©https://www.forumkatholiciteit.nl/