Ora et labora…

Zondagmijmering |

Vaak en op veel plaatsen heb ik aan het water gezeten, en gewoond. Aan zeeën, meren, kanalen, plassen, vennen, beekjes en rivieren. Gekeken en geluisterd naar de branding, de golfslag, het gekabbel, de rimpelingen of naar niks. Want ’n ven maakt niet veel geluid.  

Rivieren zijn vaarwegen, vooral voor binnenvaartschepen, rijnaken. Die hebben allemaal ’n naam. De Vereniging ‘De Binnenvaart’ heeft een databank met zo’n 17.000 geregistreerde schepen en hun namen. Heel veel ervan zijn meisjes/vrouwennamen. 

Ik heb ze vaak voorbij zien komen op de Rijn, de Waal en de Maas: de Johanna, de Hermina, de Cornelia en Wilhelmina, de Annie en de Vrouwe Jacoba. Het zijn vaak de namen van de schippersvrouwen. Want ’n schip is (als) ’n vrouw:

’Oh, Neeltje Jacoba met je prachige kont,
je stevige flanken en je sierlijke grond.
Jouw hart is van ijzer en je haren van touw
maar voor mij ben je mooier dan de mooiste vrouw’.

Veel mensen geven een naam aan hun have en goed. Aan hun boot, hun huis, hun camper/caravan. ’Uit en thuis’ lijkt  me ’n toepasselijke naam voor ’n caravan of camper.  

Bij plezierboten kun je het hele alfabet tegenkomen, van Aalscholver tot Zwaardvis en natuurlijk een eindeloos aantal fantasienamen. JoJo is gegarandeerd een bootje van Johan en Joke. 

Zoheb ik heel wat tochtjes gemaakt over de Leie bij Gent, aan boord van de sloep Florando. Vernoemd naar de eerste letters van de naam van de schipper, zijn vrouw en hun zoon: Florimond, Anny en Dominique. Goede schipper, goede vrienden en de naam van de boot is simple comme bonjour. 

Ook bewoners van ‘n vrijstaand huis(je) willen voorbijgangers laten weten hoe hun huis heet: Koekoeksnest, In de Bongerd, Weideblik, Hutje bij Mutje… Vaak voor de hand liggend. Echt verrassend is pas als je ergens midden in de bossen een huis vindt dat ‘Zeezicht’ heet. 

Aan de Kerkewijk in Veenendaal staat een fraaie, dubbele witte villa; twee onder een kap. De voordeuren pal naast elkaar. Mooi. Het pand staat terecht op de gemeentelijke monumentenlijst. Maar wat me, vanaf het eerste moment dat ik dat huis zag vooral opviel was de naam: Ora et Labora. Bid en werk, in zwarte letters boven beide voordeuren. 

Het is de leefregel die de heilige Benedictus zijn medebroeders (Benedictijnen) voorhield. Hij vond bidden en werken een onafscheidelijke twee-eenheid; je kunt het ene niet doen zonder het andere. En omgekeerd…

Het dubbelhuis is gebouwd in 1926 en de eerste bewoners moeten wel heel erg goeie buren (familie?) zijn geweest om samen die naam te kiezen. Opeenvolgende bewoners hebben het zo maar gelaten. 

Woonzorgcentra hebben meestal ook ’n toepasselijke naam: Huize Weltevree, Avondrood, Zonsondergang…
Waarom kan dat niet wat optimistischer? Ochtendgloren klinkt toch heel wat positiever. 

De begraafplaats achter of naast de kerk werd vroeger gewoon en heel logisch kerkhof genoemd. Nu krijgen veel begraafplaatsen een naam. Zoals Rustoord, aan de Dodeweg in Leusden. Dat er om de hoek de Paradijsweg ligt is dan weer opwekkend…

Aan het begin van het Laantje zonder Eind in Zeist staat – beetje overbodig – een verkeersbord Doodlopende weg. En uitgerekend aan dat ‘eindeloze’ Laantje is een Uitvaartbedrijf gevestigd. Weliswaar naast ’n huisartsenpraktijk, maar dan nog …

Een dikke week geleden is plotseling de schrijver A.L.Snijders overleden. Hij is de uitvinder van het Zkv, het Zeer korte verhaal. Hij schreef er honderden, en las ze voor op allerlei podia en voor de radio. Zijn grammaticaal puntgave mini-verhalen lieten veel ruimte voor je eigen fantasie. Snijders was een filosoferende schrijver die zijn medemensen vaak met enige verbazing, altijd met respect en soms met onbegrip bekeek en beschreef. 

Ik weet het natuurlijk niet zeker, maar ik denk dat het gedicht ‘Er was eens’ van de Italiaanse dichter Giuseppe Ungaretti (1888 – 1970) hem wel zou hebben aangesproken:

Er was eens
Bos Kapje
heeft een helling
van groen fluweel
als een zachte
leunstoel
Daar indommelen
alleen
in een afgelegen cafe 
bij een zwak licht
als dit
van deze maan

Snijders hield ervan zijn lezers aan het denken te zetten. In een bescheiden rouwadvertentie stond bovenaan een typerend citaat van hem: 

‘Toeval bestaat niet. Of juist wel en dat is hetzelfde. Daarom lijkt toeval op God’. 

Mooi om daar op een zondagmorgen nog wat over na te denken…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *