Wie is bisschop Hans van den Hende

Op zijn eigen manier vasthoudend |

Het aartsbisdom Keulen krijgt deze maand een visitatie. Namens de paus reizen de Stockholmse kardinaal Anders Arborelius en de Rotterdamse bisschop Hans van den Hende af naar de kathedraalstad. Wie zijn deze bezoekers?
Een interview van de Keulse Domradio met Jan Loffeld, pastoraal theoloog Tilburg University

DOMRADIO.DE: Paus Franciscus stuurt twee visitatoren naar het aartsbisdom Keulen. Een daarvan is de bisschop van Rotterdam en voorzitter van de Nederlandse Bisschoppenconferentie, Hans van den Hende. Wat kan ‘Keulen” van hem verwachten?

prof.dr. Jan Loffeld Ik vind het heel interessant dat de paus – of de bisschoppencongregatie – twee bisschoppen heeft gekozen die uit een kerk komen die in een heel andere sociale situatie verkeert dan Keulen. 
Beiden komen uit een minderheidskerk. 
In het bisdom Rotterdam gaat één procent van de gelovigen op zondag naar de kerk. De bisschop zelf woont in een klein appartement, zoals hij me ooit vertelde, in de stad. Het bestuur van het bisdom houdt kantoor in ​​twee iets grotere huizen en de kathedraal in Rotterdam ligt aan een verkeersader. In Duitsland zou dat een grotere parochiekerk zijn.

Het katholieke bewustzijn is heel anders, want met 70 procent niet-confessionele mensen – eigenlijk al in de tweede generatie – heb je een grote, zeer grote diversiteit aan mensen. Ik was ooit in Rotterdam in de kathedraal, er zijn bijvoorbeeld veel migranten. De kerk is een minderheids- en migrantenkerk onder leiding van bisschop van den Hende.

D.: Hoe beïnvloedt dat het geloof en het gemeenschapsleven?

L.: Een voorbeeld: ik was op zondag in het bisdom Rotterdam naar een eucharistieviering. Plotseling ging de deur van de sacristie open en de bisschop bleek voor te gaan, zonder veel ophef, simpelweg omdat de pastoor verhinderd was. De hiërarchie is in Nederland dus veel vlakker.

Aan de andere kant is het wel heel duidelijk dat je met een bisschop te maken hebt. Ik heb van hem de indruk – ik ben ook een keer bij hem op de koffie geweest – dat hij een heel duidelijke lijn heeft, heel innemend kan zijn, maar ook op zijn eigen manier zich niets laat aanpraten.

Bisschop Wanke uit Erfurt beschreef ooit de mentaliteit in de Nederlandse kerk als: een minderheidskerk met een nederig zelfvertrouwen. 
Na ons gesprek ging bisschop van den Hende eerst boodschappen doen. 
Ik heb de indruk dat hij echt de juiste man is voor het uitvoeren van deze visitatie, juist omdat hij uit een heel andere kerkelijke situatie komt en staat voor zijn zaak.

D.: Hoe kijk je als Nederlandse katholiek of bisschop aan tegen de katholieke kerk in Duitsland?

L.: Er zijn twee punten. Een daarvan is de bewondering voor de grootsheid van hoe alles in Duitsland in elkaar zit en hoeveel mensen nog in dienst zijn van de kerk, maar ook vrijwilligerswerk doen.

De andere is een beetje ironisch: de Nederlanders denken dat hun situatie steeds meer lijkt op wat Duitsland nog te wachten staat. Ik heb de indruk dat sommigen – waaronder de bisschoppen – zich steeds meer bewust worden dat de volkskerk geen vanzelfsprekendheid meer is. Van de andere kant zijn er ook nog die de hoop hebben: als we een beetje aan de knoppen draaien, dan komt herstellen we de situatie wel weer.  Die hoop is er in Nederland niet.

D.: Wat zal zo’n bisschop van het aartsbisdom Keulen denken? Ik neem aan dat hij het weet.

L.: Van den Hende spreekt meerdere talen. Bij de Nederlanders is het vaak zo dat ze goed Engels spreken en de oudere generatie ook heel goed Duits. Ik denk dat hij zich heel snel zal oriënteren. Hij is is iuirist kerkeoijk recht en kan dus de juridische situatie goed beoordelen. 
Ik denk dat beide bisschoppen door het Vaticaan een goede voorbereiding is gegeven. Ze komen niet “blanco” aan, maar weten waar ze attent op moeten zijn en met wie ze in ieder geval moeten praten.

Ik heb de indruk dat Van den Hende heel goed weet wat hij wil en zich niets laat aanpraten. Ik denk dat het in zo’n situatie ook goed is dat hij zich waarschijnlijk niet hiërarchisch laat overdonderen. Ook in zijn bisdom heb ik de indruk dat hij een goed overzicht goed heeft en het heft in handen heeft.

Interview uitgevoerd door Jan Hendrik Stens (medewerker Domradio)

over Jan Loffeld

pastor Jan Loffeld is geboren in 1975 in Duitsland en hij heeft theologie gestudeerd in Münster en Rome. Hij is priester van het bisdom Münster, in 2003 in de Dom van Münster tot priester gewijd. Hij is professor in de praktische theologie en sinds maart 2019 doceert hij aan de universiteit voor katholieke theologie in Utrecht/Tilburg. Hij woont in Utrecht en assisteert in parochies in de stad Utrecht.

Jan Loffeld, c prive

Voor informatie: Meer over de tweede bezoeker, Anders kardinaal Arborelius, vindt u hier .( DR )

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *