In Memoriam: Holkje van der Veer (1960-2022) Nieuwe update

Op radio1 zond de EO een gesprek uit met Laetitia van der Lans over het onderzoek “Zij heeft een verhaal” over vrouwen in de kerk. Holkje van der Veer was een van de trekkers voor dit onderzoek. Beluister dit programma

U kunt hier de stream van de uitvaartdienst bekijken.

Holkje van der Veer is maandagochtend overleden, melden de Dominicanen Nederland. Ze is 61 jaar geworden. De dominicanes was actief voor het Netwerk Katholieke Vrouwen en het VKMO – Katholiek Netwerk. Daarnaast schreef ze vier boeken.

door Remco van Mulligen

Van der Veer had het syndroom van Marfan. Dat gaf haar naar eigen zeggen een “bijzonder lichaam”, met lange ledematen, rekbaar bindweefsel, een vergroeide rug en kwetsbare ogen. Mensen met dit syndroom hebben ook meestal een kwetsbaar hart en kwetsbare aorta.

De diagnose Marfan werd al gesteld in het eerste levensjaar van Van der Veer. Ze groeide op in Amsterdam, waar haar ouders haar een zo normaal mogelijke jeugd wilden geven. Ze studeerde achtereenvolgens cultureel werk en agogisch werk aan het hbo en theologie aan de universiteit.

Van huis uit was Van der Veer doopsgezind. In 1992 werd ze echter katholiek. Vier jaar later trad ze in bij de zusters dominicanessen van Neerbosch. Tot 2010 woonde ze bij de dominicanen in Zwolle, daarna verhuisde ze naar Nijmegen.

Van der Veer schreef een boek over haar bekering en keuze voor de dominicanen (Verlangen als antwoord). Daarnaast schreef ze over leven zonder angst (Drijf-Veer) en over haar leven met het syndroom van Marfan (Veer-kracht).

Hocus pocus

Van der Veer noemde zichzelf “kreupele”. Voor haar was dat een positieve verwijzing naar Jezus, die zich immers ontfermt over onder anderen de kreupelen. Ook op andere manieren raakte Jezus haar, vertelde ze in 2018 in een interview met Volzin: “Hoe ouder ik word, hoe meer ik geraakt ben door de verhalen over Jezus. Toen het erop aankwam was Hij zelf doodsbang, en toch is Hij uit angst en dood opgestaan. Wat ik voor mijzelf in bijbelteksten vind, wens ik ook de wereld toe.”

PremiumINTERVIEWHOLKJE VAN DER VEER6 juni 2022

Angst en intuïtie liggen soms dicht bij elkaar’

Marfan drukte vanaf het begin een stempel op haar leven – en ze gaf een zo positief mogelijke draai aan de beperking die het syndroom voor haar inhield. “Ik leef met een God die mij een duwtje in de rug geeft”, vertelde ze in 2020 in Ignis Webmagazine. “Kom op Holk, blijf niet thuis zitten, maak het leven maar mee, wees niet bang, ga maar.”

Ze heeft nooit om genezing gevraagd. “Ik geloof niet in hocus pocus. In de schoot van mijn moeder is Marfan ontstaan. Dit ben ik, dit is mijn leven. Wel zijn er momenten van jaloezie geweest. Waarom kunnen zij de marathon van Amsterdam lopen en ik niet? Door de tijd, die helpt dingen te accepteren, kom je daar wel uit.”

Van der Veer wilde zoveel mogelijk zonder angst leven. Toch beleefde ze in de jaren tachtig spannende momenten als vredesactivist in Ierland en Zuid-Afrika. Tijdens haar verblijf in dat laatste land durfde ze één keer niet mee te gaan naar een plek waar conflict was. Juist op die plek werd niet veel later een slachting aangericht.

De zusters dominicanessen in Durban vingen haar destijds op – een ommekeer in haar leven. “Angst kan ziekelijk zijn; ze kan je zodanig beperken dat je niet meer de straat op durft. Maar in Zuid-Afrika leerde ik dat angst en intuïtie soms zo dicht bij elkaar liggen dat je tot de conclusie komt: ga níet! Geef op zo’n moment gehoor aan je angst.”

Gesprek met vrouwen

Anderhalve week geleden leidde Holkje van der Veer de presentatie van een groot onderzoek naar de ervaringen en wensen van Nederlandse katholieke vrouwen. Ze was bestuurslid van het Netwerk Katholieke Vrouwen, dat opdracht gaf tot dit onderzoek, uitgevoerd door een tiental onderzoekers onder leiding van hoogleraar Monique van Dijk-Groeneboer.

Voordat Van der Veer het rapport overdroeg aan bisschop Gerard de Korte, voegde ze hier enkele adviezen aan toe: “Wees niet bang. Heb het lef om in de huidige kerk een geest van verandering teweeg te brengen. Ook blijkt uit de resultaten dat vrouwen zich niet gesteund en gezien voelen in de kerk. Span u daarom in om vrouwen in de kerk meer zichtbaar te maken.”

Daarbij had ze de rust en directheid om ook een – in haar woorden – “lastig” thema aan te snijden: “Veel vrouwen hebben ons gevraagd dit naar voren te brengen: stimuleer het theologisch onderzoek en gesprek over de toelating van vrouwen tot de diakenopleiding en het diakenambt. En onderzoek de mogelijkheden voor vernieuwing van het priesterambt. Bisschop, stel u open voor het gesprek met vrouwen die hiertoe toegelaten willen worden.”

Vorige week werd Van der Veer met hartklachten in het ziekenhuis opgenomen. Ze had goede hoop ook deze ‘storm’ te overleven, melden de Dominicanen, ook al was opereren een moeilijke zaak. Op Tweede Pinksterdag overleed ze in haar slaap. Informatie over haar uitvaart volgt nog.

Bekijk een geloofsgesprek met haar.

bron: Volzin

beeld: youtube