In West Europa is een duidelijke tendens van afnemend kerkbezoek en van kerkelijke betrokkenheid. In Duitsland speelt de misbruikproblematiek een grote rol, sinds de laatste publicaties. In ons land is een spannende vraag hoe de situatie er uitziet na corona. Trouw brengt vandaag een nadere toelichting op de kerncijfers van katholiek Nederland die het KASKI eerder publiceerde.
Bron: Trouw 5 juli
Het aantal kerkgangers dat de katholieke kerk bezocht in het weekend is flink teruggelopen: van 153.000 in april 2019 naar krap 90.000 in juli 2022, zo meldt Trouw op basis van de jongste cijfers van onderzoeksbureau Kaski, het onderzoekscentrum voor religie en samenleving, onderdeel van de Radboud Universiteit in Nijmegen.
Het gaat dan om kerkbezoekers, vrijwilligers en koorleden. De katholieke kerk in Nederland, die het al moeilijk had, heeft door het coronavirus nog eens extra te lijden. Zo zijn duizenden vrijwilligers afgehaakt: koffieschenkers, kosters, maar ook veel koorleden.
De daling onder het aantal kerkgangers is nog veel groter.
In oktober 2021 was de situatie in de Nederlandse katholieke parochies wat de mogelijkheden betreft, na een aantal lockdowns weer vrijwel genormaliseerd. Bijna alles mocht weer. “Maar een groot aantal mensen vond het blijkbaar toen toch nog te vroeg om weer een viering bij te wonen”, zegt onderzoeker Joris Kregting van het Kaski. “Misschien dat een deel daarvan later weer aansluit. Aan de andere kant: veel kerkgangers zijn op zondagochtend wellicht wat anders gaan doen en vinden het prima zo.” In het onderzoek is het aantal bezoekers van online-vieringen niet meegenomen.
Ed Smeets, bestuurslid van de Nederlandse Sint Gregoriusvereniging, die zich bekommert om de liturgische muziek binnen de katholieke kerk, zei eerder al tegen het Katholiek Nieuwsblad dat zo’n 30 à 40 procent van de koorleden is gestopt. “Die afgehaakte vrijwilligers en leden van kerkkoren komen niet meer terug. Dat lijkt wel zeker”, zegt Kregting. “Ze hebben zich niet voor niets afgemeld. Het zijn vaak oudere mensen. Die gaan niet het jaar erop zeggen: ‘Ik ga toch weer wat voor de kerk doen.’ Normaal verliest de kerk elk jaar 5 procent aan vrijwilligers. Dat het nu het dubbele is, komt echt door corona.”
Grote zorgen
Volgens Kregting geven de nieuwe cijfers aanleiding tot ‘grote zorgen’ over de vitaliteit van de Nederlandse parochies. “De geloofsgemeenschappen worden door ontkerkelijking steeds kleiner, maar moeten nog wel een groot kerkgebouw en een priester betalen. De extra daling in tijden van corona zorgt ervoor dat het werk dat in een parochie gedaan moet worden nog meer onder druk komt te staan. En dat de inkomsten uit collecten tijdens
vieringen sneller dalen. Je kunt zeggen: ‘Goed, dan worden we maar een kleine kerk’. Het probleem is dat de katholieke kerk met een structuur zit, die juist is ontworpen voor grote gemeenschappen”
In december komt het Kaski weer met nieuwe cijfers.
Lees ook onze eerdere berichten over dit thema:
Cijfers over de situatier in Duitsland
De cijfers die het KASKI publiceerde
beeld: franciscusxaveriusmersfoort