Heiligdom basiliek van Onze Lieve Vrouw van Smarten, koningin van Polen, te Lichen
ACHTERGROND
In twee jaar tijd is het aantal kerkbezoekende Polen gedaald van 37 naar 28 procent. Hoewel nog steeds 84 procent van de bevolking zichzelf rooms-katholiek noemt, is de daling van kerkbetrokkenheid opvallend sterk onder jongeren en in de grote steden. ‘Een historisch moment voor het katholicisme in Polen’.
WARSCHAU
‘Een toenemende golf van afvalligheid’, noemt aartsbisschop Grzegorz Rys van de Poolse stad Łódź het. ‘Dramatisch’ worden de cijfers in de Poolse pers ook wel genoemd.
Het kerkbezoek was de afgelopen jaren lastig te meten, geeft het Statistisch Instituut van de Poolse Katholieke Kerk (ISKK) toe. Onlangs publiceerde het de cijfers over het jaar 2021. Maar dat jaar werd deels nog overschaduwd door gesloten kerken wegens de coronapandemie. En het jaar ervoor had de pandemie ervoor gezorgd dat er helemaal niet is geteld.
Toch zegt adjunct-directeur Marcin Jewdokimow tegen het Poolse persbureau PAP dat er nu echt sprake is van ‘een instorting van het kerkbezoek’, terwijl in de voorgaande jaren ‘de daling van het kerkbezoek constant en geleidelijk’ was. En dat is niet alleen aan de wegens corona deels gesloten kerken te wijten. Het rapport spreekt over dieperliggende ‘sociaal-culturele factoren’ die een belangrijke rol spelen.
herconfiguratie
Hoewel Jewdokimow niet uitsluit dat het kerkbezoek volgend jaar ‘weer een stijging laat zien’ omdat de pandemie voorbij is, stelt hij vast dat de Poolse kerk ‘op de lange termijn te maken heeft met processen van sociaal-culturele verandering’.
Hij spreekt over ‘een zekere herconfiguratie van het katholicisme en van de plaats van religie in de openbare ruimte’. Volgens de socioloog ‘veranderen de religieuze behoeften van mensen’.
Volgens de hoofdredacteur van het katholieke persbureau KAI, Marcin Przeciszewski, waren de grote aantallen kerkbezoekers in het verleden ‘te danken aan een katholicisme dat geen persoonlijke keuze was, maar eerder een vorm van cultureel erfgoed’. Volgens hem heeft de pandemie veel Polen ‘in zekere zin uit het katholicisme gehaald en zijn alleen degenen gebleven die er hun persoonlijke keuze van maken’. Hij spreekt over ‘een historisch moment voor het katholicisme in Polen’.
De versnelling van de teruggang van kerkelijke betrokkenheid is het grootst in de grote steden, maar vooral ook onder Poolse jongeren.
Lees het volledige artikel in het Nederlands Dagblad