Slotzitting van de Synodale Weg (D): koers voor de toekomst

De koers voor de toekomst wordt bepaald door de vijfde en laatste synodale vergadering van de Synodale Weg naar de toekomst van de kerk in Duitsland, die donderdag 9 maart in Frankfurt am Main begint. Eerdere hervormingsvoorstellen moeten nu gecoördineerd worden en gebundeld, en mensen willen praten over hoe nu verder – zorgen over het Duitse hervormingsproces zijn sinds kort onmiskenbaar geworden, niet alleen in het Vaticaan.

Drie dagen, tien kranten

Van donderdag 9 tot en met zaterdag 11 maart bespreken de Duitse bisschoppen en lekenvertegenwoordigers (ZDK) centrale thema’s van de Synodale Weg, die in 2019 begon:
– macht en participatie,
– de rol van vrouwen,
– seksuele moraal
– priesterlijk leven. 
Binnen- en buitenlandse gasten uit andere kerken en landen nemen ook als waarnemer deel aan het driedaagse overleg in het congrescentrum van Frankfurt. Naast het debat over de inhoud zijn verschillende vieringen, gebeden en spirituele impulsen een integraal onderdeel van de Vijfde Synodale Vergadering .

Gedurende deze drie dagen zullen ongeveer 230 leden van de synode zich concentreren op tien papers, waarvan negen in tweede lezing. In dit kader staan ​​op donderdag de thema’s priester en celibaat op het programma, op vrijdag vrouwen, preventie van misbruik, lekenparticipatie en vragen over seksuele moraal, en op zaterdag toekomstvragen de Synodale Weg. Ook gepland zijn een rapport over het onderzoek van de kerk naar misbruik, feedback van internationale gasten en waarnemers en de verkiezing van 20 leden voor een “synodale commissie”.

De vraag van een synodale commissie

Op hun vierde synodale vergadering in september 2022 hebben de synodedeelnemers zich uitgesproken voor een synodale commissie ; 93 procent van de synodale vergadering en 88 procent van de bisschoppen stemden voor. Op lange termijn moet de commissie een permanent, bisdommen overkoepelend gemeenschappelijk advies- en besluitvormingsorgaan van bisschoppen en leken voorbereiden, een zogenaamde “Synodale Raad“. Dit komt voort uit de wens dat leken meer betrokken worden bij fundamentele kerkelijke beslissingen binnen het kader van het kerkelijk recht, bijvoorbeeld bij diocesane pastorale plannen, vragen over de toekomst of budgettaire aangelegenheden.

Het Vaticaan heeft echter onlangs het idee van gezamenlijke bestuursorganen van leken en geestelijken in Duitsland afgewezen. Volgens een brief van het Vaticaan van 16 januari is de Synodale Weg niet bevoegd om een ​​Synodale Raad als bestuursorgaan op te richten. Aartsbisschop Nikola Eterovic, de pauselijke nuntius voor Duitsland, liet op 27 februari de Duitse bisschoppen weten dat op grond van dit schrijven “zelfs een bisschop voor zijn eigen bisdom geen synodale raad kan instellen op diocesaan of parochiaal niveau. “

Voortzetting van de Synodale Weg?

Hoe de Synodale Weg met deze brief omgaat wordt vanaf donderdag in Frankfurt zichtbaar. Mocht de vorming van het synodale comité op de vijfde synodevergadering in Frankfurt mislukken, dan zou de voortgang van de hervormingsinspanningen onder druk komen staan. Want naast het voorbereiden van een synodale raad tegen maart 2026, zou de synodecommissie ook de taak hebben om de resoluties van de Synodale Weg verder uit te werken. De commissie zou ook moeten beslissen over teksten die wegens tijdgebrek niet meer in de besprekingen afgerond konden worden.

Wat de deelname van leken betreft, zijn de laatste tijd verschillende opvattingen naar voren gekomen binnen de Synodale Weg, ook onder de Duitse bisschoppen. Terwijl sommigen de geplande synodale raad beschouwen als “meer” in termen van transparantie en synodaliteit, interpreteren critici stappen in deze richting als ondermijning van het bisschoppelijk gezag en ter discussie stellen van de leer van de kerk. Met het oog op dergelijke controverses hebben verschillende afgevaardigden in Duitsland onlangs afgezien van verdere deelname aan de beraadslagingen van de Synodale Weg.

Tijdens haar algemene vergadering in Dresden begin maart bereidde de Duitse bisschoppenconferentie zich voor op de komende vijfde synodale vergadering. Met betrekking tot de kritiek van het Vaticaan op de Synodale Weg, benadrukte bisschop Georg Bätzing, de voorzitter, dat ze ” de Romeinse zorgen serieus wilden nemen ” en in directe dialoog wilden blijven met de vertegenwoordigers van het Vaticaan . De hervormingsvoorstellen van de Synodale Weg zijn slechts “verzoeken”, verzekerde Bätzing. Hij pleitte er ook voor om het overleg niet te zien als een verzwakking, maar eerder als een versterking van het bisschoppelijk ambt.

“Resoluties” zijn niet bindend in het kerkelijk recht

De Synodale Vergadering is het besluitvormende orgaan van de Synodale Weg. Volgens de statuten van de Synodale Weg hebben de overeengekomen voorstellen echter geen rechtskracht – de uitvoering ervan is de verantwoordelijkheid van de respectieve diocesane bisschop of, in het geval van onderwerpen die relevant zijn voor de wereldkerk, de paus.

Het Vaticaan heeft in de loop van de Synodale Weg herhaaldelijk de grenzen van de synodale weg aangegeven, bijvoorbeeld met betrekking tot het voorstel om het debat over de wijding van vrouwen tot het priesterschap open te houden. De prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, kardinaal Luis Ladaria , en paus Franciscus wezen dit verzoek af. Ook is het Vaticaan het niet eens met de uitleg van de Synodale Weg over het leergezag en de taak van de bisschoppen, noch met de eisen voor hervorming van de seksuele moraal.

De hervorming van het kerkelijk arbeidsrecht in Duitsland laat zien dat op de Synodale Weg in staat is tot resultaten te komen over voorstellen die geen goedkeuring van het Vaticaan behoeven. Een ontwerp hiervoor werd besproken op de vierde synodale vergadering en vervolgens vastgesteld door de bisschoppen, waarna tal van bisdommen de uitvoering aankondigden. Zo is het de bedoeling dat kerkelijke medewerkers bij een tweede huwelijk of homoseksuele relatie geen ontslag meer hoeven te vrezen.

Synodale Weg en Wereldsynode

De Synodale Weg werd in 2019 gelanceerd als reactie op het eerste landelijke onderzoek naar misbruik door de katholieke kerk in Duitsland (MHG-onderzoek), dat getuigde van de problemen van de kerk bij het omgaan met misdrijven en oproepen tot hervormingen. De Duitse bisschoppenconferentie (DBK) en het Centraal Comité van Duitse katholieken (ZdK) zijn verantwoordelijk voor het hervormingsdebat.  Lekenverband en een levendige gedachtenwisseling tussen bisschoppen en gelovigen hebben een lange traditie in Duitsland. 

“Synodaal” is afgeleid van het Griekse “syn-odos”, wat vertaald kan worden als “gemeenschappelijk pad”. Met de “ Wereldsynode ” heeft paus Franciscus voor het eerst een synodaal proces in de hele Kerk op gang gebracht. Het gaat om het oefenen van een ‘synodale stijl’ waarin luisteren, broederlijke uitwisseling en een zo breed mogelijke betrokkenheid van iedereen centraal staan.

De Wereldsynode, waartoe paus Franciscus het initiatief nam, begon in het najaar van 2021 in alle plaatselijke kerken en zal uitmonden in twee bisschoppensynoden die in 2023 en 2024 in het Vaticaan zullen worden gehouden. Het motto van de Wereldsynode is “Voor een synodale kerk – gemeenschap, participatie en zending”. Het Duitse synodale pad, dat eerder is gestart, zal in dit wereldwijde synodale proces worden geïntegreerd. Bisschop Bätzing verzekerde dat suggesties van de Wereldsynode in het Duitse hervormingsproces zouden worden verwerkt.

bron: vaticaan nieuws – pr
Beeld: © Synodaler Weg/Maximilian von Lachner.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *