Reportage |
Na dertien jaar bouwen is de transformatie van het klooster van de Zusters van Liefde in Tilburg voltooid. Een bijzonder project, dat de eindfase van een aloude kloostergemeenschap inluidt, en als ‘woonwijkje’ een nieuw begin is voor de stad.
door Kirsten Hannema / VK
Het woord klooster komt van het Latijnse claustrum, wat ‘afgesloten plaats’ betekent. Het gebouw van de Zusters van Liefde in Tilburg was zo’n enclave, midden in de stad. Maar na een jarenlange verbouwing is daar verandering in gekomen. Aan de Kloosterstraat vormen twee nieuw gemetselde gebouwen een ‘poort’ naar een hof. Als je daar doorheen loopt, kijk je plots in de sprookjesachtige kloostertuin, omringd door de monumentale oudbouw met kapel, de gerenoveerde woonvleugels, een nieuw woonzorgcentrum en drie appartementenblokken.
Zo’n 250 huur- en koopwoningen omvat het bakstenen complex, waar zusters en gewone burgers voortaan samenleven. ‘Als ik vanaf de kapper in het centrum naar mijn appartement in de westvleugel loop, vind ik het zo mooi; alsof ik een woonwijkje binnenkom’, zegt zuster en provinciaal overste Mariëtte Kinker (85).
Weemoedig verhaal
Ook vanuit de vakwereld is er lof; het project ontving onlangs de Tilburg Architectuurprijs. ‘Het vertelt een prachtig, haast weemoedig verhaal, dat de eindfase van een aloude kloostergemeenschap inluidt en tegelijk een nieuw begin voor de stad is’, schrijft de jury. Daarbij zijn actuele opgaven als woningbouw, zorg en de transformatie van religieus erfgoed slim gecombineerd. Hoe hebben de makers dat voor elkaar gekregen?
‘Onderwijs en zorg voor arme kinderen, daar is het ooit om begonnen’, vertelt zuster Mariëtte in het huis aan de Oude Dijk, waar de congregatie in 1832 werd opgericht door pastoor Joannes Zwijsen. Het werd al snel uitgebreid met scholen, kapellen, een kerkhof en moestuinen, en er kwamen dependances in andere steden en landen, waar de zusters ook scholen en ziekenhuizen oprichtten.
In totaal zijn er meer dan tienduizend Zusters van Liefde geweest. In Nederland waren er op het hoogtepunt, eind jaren vijftig, 4300 zusters die allemaal door de poort van het ‘moederhuis’ zijn gelopen. Door het bestuur werden ze na hun vorming uitgezonden om te werken, in Eindhoven, Weert en Groningen, maar ook verder weg, in Suriname, Brazilië en Zimbabwe.
lees het volledige artikel in het Nederlands Dagblad
beeld: zusters van liefde