Symboolpolitiek

Het wordt tijd dat de grondwet wordt gemoderniseerd. Want wat blijkt? Er komen op scholen nog steeds incidenten voor. Die worden wel gezien en aangepakt. Maar door de grondwet te ‘moderniseren’ kunnen incidenten rond bijvoorbeeld LHBTIQ+ kinderen worden voorkomen. Dat vindt een groot deel van de Tweede Kamer. Het is voor mij kraakhelder. Ieder kind mag zijn wie hij, zij, het, hen is. Zonder mitsen en maren. En zonder enige uitzondering. Er bestaan pedagogische onbenullen die dat anders zien. En echt niet alleen op ‘bijzondere scholen’. Uit onderzoek van de Universiteit van Utrecht blijkt dat een groot deel van de kinderen die worstelen met hun seksualiteit of genderdeniteit, pestgedrag op school ervaart. Soms zelfs van leraren. Dat is ronduit schokkend en verschrikkelijk.

Ruim zeventig procent van de kinderen gaat naar een bijzondere school. Dat kan een katholieke, moslim, reformatorische, maar ook dalton of montessori of vrije school zijn.

Waar scholen aan moeten voldoen is vrij nauwkeurig wettelijk vastgesteld. Besturen zijn bij wet verplicht zorg te dragen voor sociale veiligheid op school. Besturen die dat niet of onvoldoende doen moeten worden aangepakt. Via de inspectie en desnoods via de rechter. Dat kan en dat gebeurt al. En dat is maar goed ook. Dat kan me niet streng genoeg. Maar de grondwet aanpassen zoals een groot deel van de Tweede Kamer lijkt te willen? Dat is een heel ander verhaal.

Het is een diepgeworteld misverstand dat onze grondwet er is om burgers te beschermen tegen burgers. Onze grondwet regelt de verhouding tussen burgers en de staat. Zo beschermt artikel 1 de burger tegen een willekeurige overheid. Iedereen is voor de wet gelijk, ongeacht geloof, huidskleur, leeftijd en sekse of genderidentiteit.) Artikel 23 is voor mij een uitwerking daarvan. Het beschermt minderheden tegen een overheid die precies wil bepalen hoe kinderen opgevoed dienen te worden. En biedt hen dus de ruimte om binnen de gestelde kaders zelf onderwijs te organiseren. Dat lijkt me heel belangrijk.

De grondwet regelt de vrijheid van burgers ten opzichte van een overheid die steeds verder in het leven van mensen in wil grijpen. Iedereen is voor de wet gelijk, mag zich verenigen,  zijn eigen kinderen opvoeden en zijn mening uiten. Willen we de grondwet ‘moderniseren’ dan moeten daar wel heel ernstige redenen voor zijn. Als mensen op straat dingen roepen die strafbaar zijn dan moeten die mensen worden gestraft. Dan gaan we niet de vrijheid van meningsuiting in de grondwet ‘moderniseren.’

Het onderwijs staat voor grote problemen. Zo verlaat een kwart van de kinderen als functioneel analfabeet de school en is er een enorm lerarentekort. Laten we daar onze energie op richten. En bestaande problemen op scholen streng aanpakken zonder ons te verlaten in symboolpolitiek. En zonder grondwettelijke vrijheden in te perken.

De Roerom jaargang 36, nr. 2 oktober 2022