- Foto: Zetel Stichtingsbestuur – Dick van Aalst
Het Stichtingsbestuur, dat toezicht houdt op Radboud Universiteit en -umc, is in conflict met de Nederlandse Bisschoppenconferentie. De bisschoppen, die leden van het Stichtingsbestuur benoemen, houden kandidaten tegen omdat ze niet katholiek genoeg zouden zijn. Het Stichtingsbestuur stapt daarom naar de rechter.
Het conflict tussen de bisschoppen en de Stichting Katholieke Universiteit (SKU) of het Stichtingsbestuur (de raad van toezicht van de universiteit en het Radboudumc, red.) is al langere tijd gaande.
Verschillende vacatures van het Stichtingsbestuur werden de afgelopen vijf jaar niet ingevuld, omdat de kandidaten werden afgewezen door de bisschoppen. De Radboud Universiteit is een katholieke universiteit en daarom worden de leden van de raad van toezicht in principe door de Nederlandse bisschoppenconferentie benoemd – bij andere universiteiten gebeurt dit door het ministerie van OCW.
Ongewenst
‘Tot nog toe zijn vijf mensen tegengehouden op een aantal gronden die wij heel moeilijk te vatten vinden’, zegt Loek Hermans, voorzitter van het Stichtingsbestuur. ‘Volgens de bisschoppen zouden de kandidaten niet katholiek genoeg zijn.’
Zo weigerde de Bisschoppenconferentie in het voorjaar van 2019 om voorgedragen kandidaat-leden te benoemen, waardoor het bestuur op dit moment zes leden telt – één te weinig volgens de eigen statuten
. Ook moest de termijn van drie leden – waaronder die van voorzitter Loek Hermans – worden verlengd, omdat er geen opvolgers paraat stonden. ‘We hebben geprobeerd met de bisschoppen tot een oplossing te komen via overleg, nieuwe procedures en uiteindelijk via nieuwe kandidaten’, zegt Hermans, ‘maar we komen er niet uit.’
Het Stichtingsbestuur is de impasse beu. ‘De huidige leden vinden het ongewenst om twaalf jaar of langer toezichthouder te zijn,’ zegt Hermans, die sinds mei 2008 voorzitter is. ‘Het is goed als er af en toe nieuwe mensen komen om met de besturen van universiteit en ziekenhuis tot goed beleid te komen.’
Ondernemingskamer
Ook op een tweede vlak is er onenigheid tussen het Stichtingsbestuur en de bisschoppen. In het kader van de bestuurlijke splitsing van de Radboud Universiteit en het Radboudumc, de zogenaamde ontvlechting die eind 2020 rond moet zijn, stelt de SKU nu een nieuwe bestuursvorm voor. Die moet bestaan uit twee aparte stichtingen met elk een raad van toezicht waarin telkens slechtshttps://www.kro-ncrv.nl/katholiek/nieuws/conflict-tussen-bisschoppen-en-stichtingsbestuur-radboud-universiteit één van de vijf toezichthouders door de Bisschoppenconferentie zou worden benoemd. De overige toezichthouders zouden benoemd worden door het huidige stichtingsbestuur en vervolgens door hun opvolgers. De bisschoppen zijn akkoord met de splitsing, maar willen nog altijd alle toezichthouders kunnen benoemen, zoals nu het geval is.
‘We hebben geprobeerd met de bisschoppen tot een oplossing te komen’
Het Stichtingsbestuur stapt daarom, met de steun van het college van bestuur van de universiteit en de raad van bestuur van het Radboudumc, naar de Ondernemingskamer (een landelijk orgaan dat bindende uitspraken doet over geschillen in Nederlandse vennootschappen, red.). De bedoeling is de bestuurlijke splitsing tussen universiteit en ziekenhuis buiten de bisschoppen om door te kunnen voeren.
‘Sterke argumenten’
Loek Hermans acht de kans groot dat de Ondernemingskamer het Stichtingsbestuur zal volgen. ‘Het blijft natuurlijk altijd de vraag wat een rechterlijke uitspraak zal zijn, maar onze argumenten zijn heel sterk’, zegt hij. ‘We hebben jarenlang geprobeerd uit deze impasse te komen. Ook de Ondernemingskamer zal naar onze mening wel zien dat voor de governance van zo’n grote instelling, een hoogwaardig en adequaat toezicht absoluut noodzakelijk is.’
Als het Stichtingsbestuur het wint bij de rechter, mogen de bisschoppen voortaan nog slechts één lid van de raden van toezicht van de universiteit en het Radboudumc benoemen, waardoor hun invloed aanzienlijk afneemt. Waarschijnlijk komt de zaak eind mei of in juni voor de Ondernemingskamer.