Pater Anselm Grün wordt dinsdag 75 jaar en is allesbehalve met pensioen. “Hij raakt het hart”, zegt journalist en theoloog Jan Frerichs, die de priester enkele maanden vergezelde bij het maken van een ZDF-documentaire. Het interview voor Domradio.de werd afgenomen door Carsten Döpp.
DOMRADIO.DE: Anselm Grün geeft lezingen, zorgt voor de financiën van het klooster, is pastor en schrijft boeken waarmee hij ook ongelooflijk succesvol is. Hoe doet hij het allemaal?
Jan Frerichs: Ik zou zeggen dat hij gewoon gedisciplineerd is. Zijn boekhouder zei: “Pater Anselm heeft maar één afspraak, en dat is de volgende. Hij is dus altijd bij het nu. Wat volgt komt een voor een daarna.” Aan de andere kant zegt hij zelf dat de werklast hoog is als je 75 bent. Als je drie colleges per week hebt, is dat veel. Hij rijdt zelf naar alle afspraken en als de afstand niet meer is dan 400 kilometer brengt hij de nacht thuis door, dan rijdt hij dus dezelfde dag terug.
Ik zei tegen hem: “Mijn vrouw zou daar niet mee instemmen, zij zou mij met de deegroller opwachten.” Hij antwoordde: “Zo was het ook in het klooster. Eerst zagen mijn medebroeders dat sceptisch aan. Maar toen ze begrepen dat ik zo op mijn manier een bijdrage leverde aan de inkomsten van het klooster was het prima.”
Als pater Grün ergens opduikt, zijn de zalen vol. Zijn boeken worden in 38 landen verkocht. Hoe kan dit succes worden verklaard?
Frerichs: Veel mensen zeggen met overtuiging: “Hij spreekt ghttps://www.vaticannews.va/de/kirche/news/2020-01/anselm-gruen-osb-radio-akademie-75-jahre-spiritualitaet-deutschl.htmlewoon tegen mij, zonder omwegen.”
Dat is het geheim van Anselm Grün is. Hij laat alles weg dat op de een of andere manier extern is en spreekt zonder omwegen over het leven. Voor hem zijn de kerk en het evangelie geen doel op zich. Het gaat niet over hem of de kerk of het klooster of zo, het gaat over het leven en iedereen kan dat meevoelen.
In alles wat hij doet, lijkt hij altijd zo evenwichtig, zelfs beheerst. Heb je dat anders ervaren toen de camera’s uit waren?
Frerichs: Helemaal niet. Er is geen verschil voor de schermen of achter de schermen. Ik heb hem altijd hetzelfde gezien. Als je met hem spreekt is hij dezelfde als die op het podium.https://www.vaticannews.va/de/kirche/news/2020-01/anselm-gruen-osb-radio-akademie-75-jahre-spiritualitaet-deutschl.html
Steeds meer mensen keren zich af van de katholieke kerk. Anselm Grün is succesvoller dan ooit. Hoe is dat te verklaren?
Frerichs: Ik denk dat hij het hart raakt. En hij heeft een spiritualiteit die heel, heel breed is. We vergezelden hem niet alleen in Duitsland, maar ook in het buitenland. Toen we bijvoorbeeld naar Tsjechië gingen, was het interessant om te zien hoeveel mensen daar hem kennen omdat zijn boeken daar ook worden gelezen – ook al is daar slechts tien procent christen. Grün zegt daarover: “Vooral in landen waar de christenen in de minderheid zijn, bestaat het risico dat het geloof zal versmallen. Je zoekt in die minderheidspositie elkaar op en dan wordt je bijna vanzelf fundamentalistisch omdat je jezelf gewoon wilt beschermen.”
Zijn boodschap blijft echter volledig en breed. Hij zegt: “Je hoeft nergens bang voor te zijn. Wat het leven ook in je rugzak doet – ga ervahttps://www.vaticannews.va/de/kirche/news/2020-01/anselm-gruen-osb-radio-akademie-75-jahre-spiritualitaet-deutschl.htmln uit dat je ermee om kunt gaan en dat je kunt groeien.”
Pater Anselm roept ook controverses op. Met zijn merk is veel geld te verdienen. Critici noemen wat hij doet “pseudo-psychologische knuffeltheologie”. Hoe reageer je daarop?
Frerichs: In de katholieke kerk krijg je de indruk dat twee kampen vechten. Sommigen willen de kerk vernieuwen en openstaan voor de wereld. Anderen willen de kerk behouden, zelfs als instituut. En ze hebben een probleem met Anselm Grün. Wanneer hij de dogma’s begint te interpreteren zodat we ze begrijpen, gaat hij verder dan ze alleen strikt vasthouden.
En natuurlijk is zijn basisbenadering erg psychologisch, dat heeft weinig te maken met traditie als zodanig. Maar hij combineert beide, hij haalt de schatten uit de traditie. Ik vind dat geweldig. Maar er zijn ook mhttps://www.vaticannews.va/de/kirche/news/2020-01/anselm-gruen-osb-radio-akademie-75-jahre-spiritualitaet-deutschl.htmlensen die zeggen: “In godsnaam, dit is de ondergang van de kerk. Als dit doorgaat, zal de kerk niet meer bestaan, zij zal verdampen.”
Wat kunnen we de komende jaren van Anselm Grün verwachten? Frerichs: Ik denk dat hij enkele interessante boeken zal schrijven. Hij zei dat hij nu een boek over macht aan het schrijven was. Dat raakt aan vragen binnen de kerk – een onderwerp dat hij altijd heeft vermeden. Zijn onderwerpkeuze is altijd heel spiritueel, hij schreef nooit over de kerk als instituut. Maar met het onderwerp macht raakt hij structurele vragen. De vragen die nu gesteld worden met de Synodale Weg in Duitsland. Misschien zal hij op oudere leeftijd meer ontspannen en moediger worden om meer positie in te nemen. Hij heeft eigenlijk niets meer te verliezen.
( bron: Domradio.de )
beluister een fragment van een uitzending van de Bayerische Rundfunk met Anselm Grün (Duits)
foto: youtube