– door Frans Wijnands, onze correspondent Rome –
Het standpunt van de rooms-katholieke kerk inzake euthanasie blijft onveranderd strikt afwijzend. Euthanasie is een misdaad tegen het leven, tegen de Schepping en de menselijkheid. Dat geldt in één adem ook voor abortus en zelfdoding.
Begin deze week maakte de Vaticaanse Congregatie voor de Geloofsleer, die waakt over de zuiverheid van de Leer, een document bekend met als veelzeggende titel ‘De goede Samaritaan’. Daarin staat dat formeel of materieel meehelpen bij euthanasie een zware zonde is en intrinsiek slecht. Geen enkele autoriteit of wetgever kan volgens het Vaticaan naar eer en geweten euthanasie toelaten en legaal regelen. Actieve euthanasie en hulp bij zelfdoding zijn en blijven volstrekt onaanvaardbaar.
De prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, kardinaal Luis Ladaria Ferrer zei bij de presentatie van het 30 pagina’s tellende document dat ‘levens verkortende maatregelen voor mensen in kritieke en terminale fase van hun leven symptomen zijn van een wegwerpcultuur’. Ook in extreme fases van pijn en lijden moet de onvervreemdbare waardigheid van het menselijk leven worden verdedigd, zo oordeelt het Vaticaan. Volgens het document is de roep van ongeneeslijk en zwaar pijn lijdende mensen een roep om hulp en liefde, om steun en genegenheid.
De rk-kerk blijft daarentegen een voorstander van palliatieve sedatie. Zelfs als de patiënt buiten bewustzijn is blijft de plicht om passende zorg te bieden, zoals voedsel en vloeistof. Dat mag worden afgebouwd – net als de niet meer helpende medicatie – als de dood zich aandient en onafwendbaar is. Palliatieve sedatie is evenwel uit den boze als middel en mogelijkheid om het overlijden te versnellen.
Waarom nu?
Het recente document bevat in feite geen letter nieuws. Alles wat er in staat is al langer bekend. Opeenvolgende pausen hebben over abortus, euthanasie en zelfdoding onveranderd eensluidende standpunten ingenomen. Dat doet nu ook paus Franciscus. Die wil weliswaar over alles en nog wat een dialoog opzetten, maar hij heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij aan het euthanasie-standpunt van de rk-kerk niets zou veranderen. De vraag is dan waarom de Congregatie voor de Geloofsleer nù met dit document komt? Een belangrijke reden lijkt te zijn dat er, in navolging van Nederland, België en Luxemburg, meer landen in Europa en daarbuiten geneigd zijn om vormen van actieve euthanasie binnenkort wettelijk te regelen.
Nederlandse kardinaal
De Nederlandse kardinaal Wim Eijk zal ongetwijfeld blij zijn met ‘De goede Samaritaan’. Eijk staat bekend als een fervent tegenstander van euthanasie. Als arts specialiseerde hij zich in medische ethiek en hij promoveerde op een proefschrift over euthanasie. Hij is onder meer bestuurslid van de Pauselijke Academie voor het Leven.
Het lijkt meer dan realistisch te veronderstellen dat de kardinaal met zijn invloed en aanzien in Rome, heeft aangedrongen, of op z’n minst heeft gesuggereerd, dat een herhaald duidelijk standpunt over euthanasie, abortus en zelfdoding belangrijk is. Onlangs nog was hij in Rome.
Amerikaanse verkiezingen
Nog iemand die ingenomen zal zijn met het document is de Amerikaans president Trump. In weerwil van zijn allesbehalve christelijke opvattingen en levenshouding zullen veel Amerikaanse christenen, vooral protestanten (Evangelicals), maar ook katholieken, in november op hem stemmen omdat Trump luidkeels verkondigt euthanasie categorisch af te wijzen. Zijn minachting voor immigranten, voor natuur en milieu, voor de minderbedeelden en vrouwen, zijn openlijke verdeeldheid en haat zaaien en racisme zien de ‘Trump-christenen’ dan maar door de vingers…
Deze column wordt gelijktijdig gepubliceerd door Het Friesch Dagblad
klik hier voor de tekst van het Vaticaanse document in enkele moderne talen