Zondagsmijmering |
M’n eerste avondklok zit er op. En ik moet eerlijk toegeven dat het me meeviel. Ik bedoel, dat ik er niet echt last van heb gehad. Gisteravond verschilde dan ook niet veel van de afgelopen tientallen avonden. Toen was het ook al troosteloos leeg buiten. Maar ja, wat wil je als alles dicht is. In het theater bij ons om de hoek brandt voor de vorm wat licht, de kroegen hebben de kerstverlichting nog maar even laten hangen en in de gesloten restaurants branden elektrische kaarsjes op tafels waar geen gasten zitten.
Nou heb ik natuurlijk makkelijk praten. De tijd dat ik – op de krant – nachtdiensten draaide liggen ver achter me, net als de nachtbrakerij. Ik kan me nu geen geldige reden bedenken om ’s avonds laat de straat op te gaan. En ik heb geen hond die dat wèl gewend is. Dus is ’s avonds thuis zitten bijna vanzelfsprekend geworden. Nog ’n geluk dat die avondklok tijdens de wintertijd valt. Je moet er niet aan denken als het al zomertijd zou zijn…
Ik heb me de afgelopen dagen avonden vermaakt met een boekje dat een dierbare Maastrichtse vriend me stuurde: ‘Mijn vrouw pikt zeepjes’, van de acteur en columnist Joost Prinsen. Als een soort Lieve Lita behandelt hij in het Algemeen Dagblad vragen van lezers en doet dat op een buitengewoon geestige manier. In een van die antwoorden vertelt hij en passant over een man die een mooi Mariabeeldje in huis had, dat ‘ie op een merkwaardige manier in zijn bezit had gekregen: ‘Tijdens een personeelsuitje had de club wat gedronken in een uitspanning. Tegenover het terras was een kapelletje. De man liep er heen en kwam terug met dat beeldje. ‘Ik neem het maar mee vóór het gestolen wordt’, zei hij…
Taalmisverstanden bestaan in alle talen. Zoals eens bleek bij een ongeluk, ergens in Helmond. Een toevallig passerende Franse arts verleende uiteraard de eerste hulp, maar hij was snel klaar met z’n onderzoekje: ’C’est trop tard’. ‘Wat zegt ‘ie?’, vroeg een van de omstanders aan de man naast hem. Hij kreeg een antwoord op z’n Brabants: ‘Ze hèt rood haar…’.
Trump is weg. Uit het Witte Huis, maar niet uit hart en herinnering van tientallen miljoenen Amerikanen. ‘Als hij eenmaal verdwenen is moeten we ons maar eens afvragen hoe zo’n gestoord en moreel twijfelachtig individu ooit president is kunnen worden van het machtigste land ter wereld’. Dat schreef de Amerikaanse Nobelprijswinnaar economie Joseph E. Stiglitz, in 2019.
En verder: ‘Vroeger dicteerden koning en kerk hoe de samenleving georganiseerd moest zijn. Toen dat weg viel moest de samenleving het allemaal zelf bedenken. Mensen moesten rekenen op hun gezond verstand en op overleg met anderen om overheidsinstellingen te creëren, gebaseerd op het primaat van het recht, individuele vrijheid en gerechtigheid voor allen. Dat proces van experimenteren, leren en aanpassen vergt een zekere toewijding aan het achterhalen van de waarheid, want de waarheid devalueren is gevaarlijk’.
Waarheid. Naarmate ik ouder ben mogen worden houdt dat woord me soms vervelend bezig. Wat is waarheid? Nog even Nobelprijswinnaar Stiglitz: ‘Amerikanen danken een groot deel van hun economische succes aan een rijke reeks waarheids-vertellende, waarheids-ontdekkende en waarheids-verifiërende instellingen.
Centraal daarbij zijn de vrijheid van meningsuiting en onafhankelijke media’. Dat is niet alleen van toepassing op de VS maar op alle vredelievende democratische samenlevingen.
Waarheid. ‘Je kunt de waarheid onder zó’n hoop waarheden verbergen dat niemand meer weet wat waar is. Het gaat erom dat je er in gelooft’, zei de schrijver Ilja Pfeijjer in zijn optreden in het Zomergast-tv programma, vorige zomer. Tja, welke waarheid durf je geloven sinds we overspoeld worden met ‘waarheden’ op internet en social media? Trump is een ziekelijke leugenaar: hij gelooft alleen wat ‘ie zelf zegt. Dan heb je ‘dus’ alle waarheid in pacht… Wat ’n treurige en gevaarlijke zelfoverschatting. Maar hij is niet de enige.
Waar Ilja Pfeijffer zelf in geloofde?, werd hem aan het eind van die tv-uitzending gevraagd. ’Dat het mogelijk is om een goed mens te zijn, al kun je maar kort of voor weinig mensen iets betekenen. Als je dat geloof verliest is het minder de moeite waard om te leven’.
Ik raak er steeds meer van overtuigd dat niet alleen ’n ongeluk, maar ook het geloof in ’n klein hoekje zit. Zorgen voor ’n ander is een pure vorm van geloof en dan kom je vanzelf bij die ene Waarheid die de basis is van onze christelijke traditie.
De Egyptische (koptische) theoloog Adel Bestravos benoemde het als volgt:
‘Geduld met anderen is liefde
‘Geduld met jezelf is hoop
‘Geduld met God is geloof’.
Intussen is onze dagelijkse kringloop compleet naar de knoppen: kleinkinderen naar grootouders en omgekeerd, studenten naar de universiteit, je bridge-clubje thuis, naar de bibliotheek en theater; naar de kapper, de kerk, de kroeg. Thuis werken en ook na het werk binnen blijven: avondklok. Kortom, alles waar we aan gewend waren kan (even) niet meer.
Ook die andere Kringloop is ontregeld, de winkels. Bij de zoveelste opruimbeurt dacht ik naïef om nog wat spulletjes bij de Kringloop bij ons een paar straten verder af te geven. Nee dus. Op de dichte deur het bekende briefje: ‘Beste klant, in verband met corona….’.
Kringloop. Omdat ‘ie dicht is besefte ik hoe wonderlijk eenvoudig het eigenlijk werkt. Je geeft aan de achterkant van het gebouw spullen af. Die gaan naar de sorteerafdeling. Alles wat bruikbaar is gaat naar de werkplaats waar het wordt gerepareerd/schoongemaakt en dan gaat het naar de winkel aan de voorzijde van het gebouw. Aan de achterzijde was het te geef, aan de voorzijde is het te koop.
Als je erover door denkt kom je tot een grappige wonderlijke conclusie: ik breng iets naar de Kringloop, mijn buurman loopt een paar dagen later die winkel binnen en koopt wat ik eerder daar heen heb gebracht. Ik blij dat ik er van af was, hij blij dat ‘ie iets op de kop heeft getikt. Dat bevestigt het gezegde nog maar eens dat een naaste buur beter is dan één van de vele verre vrienden…