De Zwitser, die doceerde in Tübingen, was een van de meest gerenommeerde theologen ter wereld en was de oprichter van de Global Ethic Foundation. Hij stierf dinsdagmiddag op 93-jarige leeftijd in zijn huis in Tübingen.
Hans Küng speelde een sleutelrol in de reflectie over de katholieke kerk. Zijn boeken als “Kerk” “Onfeilbaar? Een onderzoek “,” Christen zijn “of” Bestaat God? “Werd bestsellers, maar bracht hem ook in conflict met het kerkelijk leergezag. Omwille van zijn kritiek op de pauselijke leer van onfeilbaarheid, trok Johannes Paulus II, zijn vergunning om katholieke theologie te onderwijzen in 1979 in.
In 2005 ontmoette hij paus Benedictus XVI in een vriendelijke sfeer. Beiden namen als “peritus” (deskundige) deel aan het Tweede Vaticaans Concilie in de 60er jaren.
In de afgelopen 30 jaar heeft Küng zich in het bijzonder ingezet voor de dialoog tussen wereldreligies, vooral in het “Global Ethic Project”.
Als erkenning voor dit werk beleefde hij de oprichting van een gelijknamig instituut aan de Universiteit van Tübingen in 2011. “Niet in het minst omdat mijn jaren zijn geteld en ik wil dat mijn levenswerk na mijn dood zal doorgaan,” zei Küng bij de oprichting. Het project is gebaseerd op de overtuiging dat er zonder vrede tussen de godsdiensten geen vrede tussen de landen kan zijn. Küng had in 1990 het boek “Projekt Weltethos” gepubliceerd en had daarin op basis van de filosofie van Immanuel Kant, onderzocht hoe de kwestie van waarden alle mensen en alle religies kan verenigen. Küng ontving vele onderscheidingen, waaronder meer dan een dozijn eredoctoraten.
Küng werd geboren op 19 maart 1928 in Sursee en werd in 1954 priester gewijd. In 1960 werd hij hoogleraar aan de Katholieke Theologische Faculteit van de Universiteit van Tübingen en nam later deel aan het Tweede Vaticaans Concilie. Hij wijdde zich niet alleen aan de studie van de geschiedenis van de religie, in het bijzonder de Abrahamitische religies, maar stond ook bekend om zijn standpunten op theologisch en moreel gebied, die vaak kritisch waren over bepaalde stellingnames van de katholieke leer.
“Aanhoudende leerstellige discussies tussen Hans Küng en het kerkelijk leergezag”
In het bijzonder sprak Küng zich uit tegen het dogma van de pauselijke onfeilbaarheid, zoals verwoord door het Eerste Vaticaans Concilie. In 1979 trok de Congregatie voor de Geloofsleer zijn erkenning als katholiek theoloog in, maar hij bleef werken als emeritus hoogleraar oecumenische theologie aan de Universiteit van Tübingen.
Intrekking van toestemming voor onderwijs en ontmoeting met paus Benedictus XVI.
Toen paus Benedictus XVI Küng in 2005 in Castel Gandolfo ontving veroorzaakte dat een wereldwijde sensatie. Het ging over het Global Ethic Project en de relatie tussen wetenschap, rede en geloof, niet over kerkelijke leerstellige vragen. Het persbureau van het Vaticaan liet na de ontmoeting weten dat de bijeenkomst plaatsvond “in een vriendelijke sfeer”.
“Beide partijen waren het erover eens dat het tijdens de bijeenkomst geen zin had om in te gaan op hardnekkige leerstellige kwesties tussen Hans Küng en het leergezag van de Katholieke Kerk.”
Maar paus Benedictus XVI stemde in met Küngs pogingen om “de dialoog tussen geloof en natuurwetenschappen nieuw leven in te blazen en de redelijkheid en noodzaak van de vraag naar God in relatie tot wetenschappelijk denken te bevestigen”.
Daarna was er een briefwisseling tussen de paus, die later ontslag nam, en Küng. Ondanks deze ontmoeting bleven de standpunten over veel onderwerpen als het priestercelibaat, het priesterschap van vrouwen, anticonceptie en euthanasie ver uit elkaar. Küng had niet om nieuwe toestemming als theoloog gevraagd.
Küng zag zichzelf als een “trouwe katholieke theoloog”. Zijn miljoenen boeken zijn vertaald in meer dan 30 talen. In 2015 begon Herder Verlag zijn verzamelde werken in 48 delen uit te geven. Küng, die ook mede-oprichter was van het theologische tijdschrift “Concilium “, ontving ook ereburgerschap, het Federale Kruis van Verdienste met een ster en wetenschappelijke prijzen. In de afgelopen jaren heeft hij zijn publieke activiteit afgebouwd en zich en om gezondheidsredenen, (hij leed aan Parkinson) teruggetrokken uit het openbare leven. Küngs laatste grote publieke optreden was in het voorjaar van 2018. De Global Ethic Foundation en de universiteit organiseerden op zijn 90ste verjaardag een wetenschappelijk symposium, waaraan veel theologische studenten van Küng deelnamen en de balans opmaakten van zijn werk.
(kap / kna / vatican news – sst)
Lees verder in het Nederlands Dagblad
lees ook in Trouw een eerder artikel
beeld: © Hans Küng (UNED Universidad Nacional de Educación a Distancia)