Duitse historicus: Pius XII wist al vroeg van de Holocaust

Paus Pius XII (1939-58) heeft persoonlijk minstens 15.000 Joden gered en was al in een vroeg stadium op de hoogte van de Holocaust. Dat kan de Duitse historicus Michael Feldkamp nu bewijzen met bevindingen uit de Vaticaanse archieven die paus Franciscus sinds 2020 toegankelijk heeft gemaakt. De Pacelli-paus zond de Amerikanen kort na de Wannsee-conferentie een rapport over de Holocaust; maar ze geloofden hem niet.

Waarschuwing aan de Amerikanen
Wat betreft de systematische uitroeiing van de Europese Joden, Pius XII. stuurde in maart 1942 – twee maanden na de Wannsee-conferentie – een bericht aan de Amerikaanse president Roosevelt. Daarin waarschuwde hij hem dat er iets aan de hand was in Europa in de oorlogsgebieden. Dit nieuws werd niet als geloofwaardig beschouwd (door de Amerikanen). Vandaag weten we (…) dat Pius XII bijna dagelijks geinformeerd werd over de jodenvervolging. Alle rapporten werden aan hem voorgelegd en hij had een speciale afdeling in het Staatssecretariaat opgezet, die zich uitsluitend met deze zaken bezig hield.

Overigens is het ook interessant te weten dat de uitdrukking “broeders in het geloof” met betrekking tot joden en christenen al door Pacelli in een brief ten tijde van de Eerste Wereldoorlog werd gebruikt. Deze formulering, werd ook gebruikt door het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965).

Herijking van opvattingen

Volgens Feldkamp, ​​​​die in 2018 een biografie van Pius XII publiceerde, vormen de sinds 2020 toegankelijke archiefdocumenten over de paus de basis voor een nieuwe manier van denken over Pius XII. Deze documenten laten duidelijk zien welke houding de paus had ten aanzien van de joodse kwestie en hoe hij joden hielp. 
En het verrassende nu is dat we Pius XII vandaag kunnen waarderen. Hij heeft ongeveer 15.000 Joden gered door zijn persoonlijke inzet: door het klooster slot van kloosters op te heffen, zodat in die kloosters mensen konden onderduiken. De gearchiveerde documenten die ik nu in het Vaticaan heb gevonden, maken duidelijk hoe goed geïnformeerd Pacelli was.

“De paus die zweeg”

Een van de problemen rond Pius XII is ontstaan door John Cornwell’s boek “Pius XII. – De paus die zweeg”.
Feldkamp : “Het probleem met de stilte is er natuurlijk nog steeds. Maar het is nu beter te begrijpen, gezien het feit dat hij hier mensen liet onderduiken tijdens geheime operaties. Dat ging zelfs zover dat de pauselijke Palatijnse Garde, een soort lijfwacht van de paus zoals de huidige Zwitserse Garde, betrokken raakte bij gevechten met de Waffen-SS en Wehrmacht-soldaten om Joden te verbergen in de Romeinse basiliek van Santa Maria Maggiore. Dat blijkt uit de archieven. Nu kunnen we nu veel van allerlei vage aannames of beweringen corrigeren.
De paus kon natuurlijk geen publieke aandacht meer trekken door protesten te organiseren of protestnota’s te schrijven vanwege die onderduikers, maar om de aandacht af te leiden voerde hij echte onderhandelingen ook met de Duitse ambassade en met de Italiaanse politie, ja zelfs met Mussolini en met de Italiaanse buitenlandse minister enzovoort. Hij probeerde naast de hulp aan onderduikers ook zoveel mogelijk te bereiken langs de weg van onderhandelingen.
Het is wel een probleem om deze nieuwe gegevens geloofwaardig over te brengen. Er zijn nog steeds mensen die zeggen “dat kan ik me niet voorstellen, we geloofden het 70 jaar anders, en nu zou het anders moeten zijn? Ik ben dit vaak tegengekomen, zowel binnen als buiten de kerk.
Een punt is verder dat de rapporten en dossiers allemaal in het Frans en meestal in het Italiaans zijn geschreven. En veel historici verstaan geen Italiaans, ze zijn dus afhankelijk van anderen die het voor hen moeten vertalen.” 

bron: Vatican News

lees het volledige interview (Duits)

vertaling en bewerking: redactie www.deroerom.nl

beeld: https://4.bp.blogspot.com/PopePius-XII.jpg