– Frans Wijnands –
De goedgelovigen binnen de Vaticaanse muren – en daarbuiten – die er hoopvol van uitgingen dat het misbruik-schandaal binnen de rk kerk zo langzamerhand wel op een eind liep, zijn weer helemaal bij de harde realiteit: het blijft stinken binnen de roomse kerk. Na eerdere onthullingen, onder meer in het bisdom Keulen, is nu ook een vernietigend rapport verschenen over het misbruik van minderjarigen in het aartsbisdom München en Freising.
En weer gaat het over schokkende aantallen: tussen 1945 en 2019 zouden in dat belangrijke bisdom minstens 235 geestelijken in totaal zo’n 500 merendeels jonge jongens hebben misbruikt. Dat is althans wat de onderzoekers in de archieven hebben kunnen terug vinden. Speculeren over hoeveel zaken niet zijn gemeld is nutteloos, maar durven veronderstellen dat het er veel en veel meer zijn geweest is realistisch.
De onderzoekers noemen twee medeplichtigen met naam en toenaam: kardinaal Joseph Ratzinger die van 1977 tot 1982 aartsbisschop van München en Freising was en kardinaal Reinhard Marx die momenteel bisschop van dat bisdom is. Kardinaal Ratzinger is de emeritus-paus Benedictus XVI. Wat moet er in het hoofd van paus Franciscus omgaan nu hij dit rapport gelezen heeft? Hoe te handelen nu hij weet dat zijn voorganger zeker vier misbruikzaken onder het tapijt heeft geveegd? Zijn voorganger door dik en dun beschermen? Voor de zoveelste keer bidden voor de slachtoffers en alsnog om vergiffenis vragen?
Kardinaal Marx bood een half jaar geleden zijn ontslag aan bij de paus. Hij wist toen al dat er aanklachten tegen hem waren omdat hij in twee misbruikzaken niet kordaat genoeg had ingegrepen. De paus wees die ontslag aanvrage af. Hij vroeg kardinaal Marx op zijn post te blijven omdat hij een belangrijke bijdrage levert aan de hervormingsplannen van de paus, als het gaat over bestuurlijke en synodale zaken.
Emeritus-paus Benedictus XVI betreurt volgens zijn woordvoerders het leed van de slachtoffers maar blijft ontkennen dat hij van de misbruikgevallen op de hoogte was. Dat klinkt als hetzelfde schamele excuus van kardinaal Simonis, een paar jaar geleden: ‘Wir haben es nicht gewusst’.
Het is in deze context bijna banaal om de uitspraak van tv-producent John de Mol aan te halen die, naar aanleiding van de recente misbruikonthullingen in zijn populaire tv-programma ‘The Voice’, ook volhoudt dat hij van (bijna) niks wist. Het is steeds en overal die bedroevende struisvogelpolitiek: als ik niks zie, weet ik ook niks, dus de kop in het zand en wachten tot de storm overwaait.
Maar daarmee krijg je een schandaal niet uit de wereld. De paus zal op een of andere manier actie moeten ondernemen om te voorkomen dat nog meer mensen gaan denken dat het imago van de rk kerk belangrijker is dan de gerechtigheid tegenover de misbruik-slachtoffers.
Want het is nog lang niet gedaan. Onder meer in Polen, Nederland, Canada, België, Australië, Duitsland, Ierland, Oostenrijk en Frankrijk kwamen de afgelopen jaren schrikbarende onthullingen over het misbruik door geestelijken aan het licht. Blijft het daar dan bij? Het is naiëf om dat te geloven. Zo is het veelzeggend dat in uitgerekend twee van de meest katholieke landen, Spanje en Italië, de bisschoppen alle soorten van onderzoek naar misbruik afwijzen. ‘Het gaat om slechts enkele gevallen’, is het armzalige argument. Alsof het niet de moeite waard is …
Vooralsnog kan alle wierook van de wereld de beerputgeur niet verdrijven; het blijft stinken…
Deze column wordt gelijktijdig gepubliceerd door het Friesch Dagblad