Naar aanleiding van de brief van paus Franciscus aan Huub Oosterhuis is de vraag gerezen of het niet eens tijd wordt dat de Nederlandse bisschoppen de liturgische liederen van de ex-jezuïet rehabiliteren. Inmiddels heeft bisschop Jan Liesen van Breda, referent voor liturgie in de Nederlandse Bisschoppenconferentie, het antwoord gegeven: nee.
In januari maakte bisschop Jan Hendriks van Haarlem-Amsterdam bekend dat paus Franciscus aan Oosterhuis bij gelegenheid van Kerstmis 2020 een boodschap had gestuurd. Daarin schrijft de pontifex dat hij zijn voormalige ordegenoot wil verzekeren van zijn “nabijheid en broederlijke zorg”.
Huub Oosterhuis kreeg brief van paus Franciscus (29-1-2022)
In de zomer van 2021 was norbertijn Joost Jansen van uitgeverij Berne Media al op de hoogte van de pauselijke brief. Met toestemming van Oosterhuis nam hij het initiatief om bij bisschop Hans van den Hende van Rotterdam, de voorzitter van de Bisschoppenconferentie, te informeren of het Nederlandse episcopaat ook niet een verzoenend gebaar zou kunnen maken. In zijn brief van 28 augustus vraagt Jansen om dertien liederen van Oosterhuis toe te voegen aan de lijst van goedkeurde liederen.
In 2010 was een aantal liederen van Oosterhuis door de bisschoppelijke censuur afgekeurd voor de rooms-katholieke eredienst. Daaronder zijn ‘hits’ als De steppe zal bloeien, Zomaar een dak, Uit vuur en ijzer en Lied aan het licht. Zij verdwenen daardoor van de zogenoemde preferentielijst van de Nationale Raad voor Liturgie.
Volgens Jansen werd die afkeuring vooral gemotiveerd door afkeer van Oosterhuis’ persoonlijke leefomstandigheden. Bovendien bestond het verwijt dat Oosterhuis de kerkelijke leer over het mysterie van de eucharistie niet onderschrijft en dat zijn liederen te weinig gaan over de aanbidding van God. Dit verwijt zou in de Bisschoppenconferentie nog steeds bestaan.
Pas in december 2021 kreeg de norbertijn uit Heeswijk antwoord, echter niet van bisschop Van den Hende, maar van bisschop Liesen, de Nederlandse liturgiereferent.
Het werd een onomwonden ‘nee’. Liesen beweert in zijn antwoordbrief (d.d. 7-12-2021) dat de pauselijke Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Sacramentendiscipline bij herhaling heeft aangegeven dat de liederen van Oosterhuis niet in de liturgie gebruikt mogen worden.
In zijn verzoek aan Van den Hende had Jansen erop gewezen dat vertaalde liederen van Oosterhuis in Duitsland wel door Rome goedgekeurd zijn. Liesen zegt dat deze goedkeuring niet voor Nederland geldt.
“Ik vind het erg dat er geen tweede kansen lijken te bestaan. Juist de kerk zou een klimaat van verzoening moeten uitstralen. De paus doet het, bisschop Hendriks doet het. Liesen doet het niet. Jammer”, aldus Jansen tegenover KRO-NCRV.
bron: kro-ncrv.nl/katholiek
beeld: youtube