Kritisch en creatief denken over kerkelijk leven

Een paar ideeën om een ​​begin te maken met kritisch, creatief denken over het ontwikkelen van nieuwe patronen en nieuwe strategieën voor het kerkelijk leven. Een uitdagende long-read.

Door John Alonso Dick | België voor La Croix International

Toen ik vele jaren geleden mijn blog “For Another Voice” begon, werd ik geïnspireerd door deze regels uit het gedicht “Little Gidding ” van TS Elliot :Want de woorden van vorig jaar horen bij de taal van vorig jaar.En de woorden van volgend jaar wachten op een andere stem.

Ik was ervan overtuigd dat we de manier waarop we kijken naar en praten over onze culturele en kerkelijke ervaringen moesten veranderen. Die behoefte is vandaag net zo waar als toen. Ik ben er niet zo zeker van dat ik altijd goed werk heb geleverd met die alternatieve stem, maar ik zet mijn reflectie en inspanningen voort. Een paar dagen geleden, in een discussie met vrienden over hedendaagse kerkkwesties , viel het me op hoe gemakkelijk we kunnen vervallen in het herhalen van dezelfde oude dingen die we keer op keer hebben gezegd. Dat is gewoon het herhalen van “de woorden van vorig jaar”. Dat doen oudere mensen, maar ook jongere mensen. We moeten allemaal het gesprek veranderen.
Het gesprek veranderen vraagt ​​om een ​​nieuwe focus – een ander perspectief – over wat echt belangrijk is. Sinds de jaren negentig hebben grote aantallen Amerikaanse Amerikanen het christendom verlaten om zich bij de religieus niet-aangeslotenen te voegen. Momenteel zijn ongeveer drie op de tien Amerikaanse volwassenen (29%) religieuze ‘nieten’ – mensen die zichzelf omschrijven als atheïsten, agnosten of ‘niets in het bijzonder’. De katholieke kerk heeft de meeste leden verloren in het proces van onkerkelijkheid. Volgens Galluponderzoeksinstituut is het percentage katholieken dat zegt “lid” te zijn van een kerk sinds 2000 met bijna 20 procent gedaald.

Wat is het gesprek? Wat is het perspectief?
In november 2021 lanceerde de Conferentie van Katholieke Bisschoppen van de Verenigde Staten (USCCB) een driejarig eucharistisch opwekkingsinitiatief, dat moet uitmonden in een Nationaal Eucharistisch Congres in Indianapolis in 2024. Het doel is om 80.000 mensen of meer op het nationale congres te hebben. De opwekking omvat de ontwikkeling van nieuw lesmateriaal, de opleiding van diocesane en parochieleiders, de lancering van een opwekkingswebsite en de inzet van een speciaal team van 50 priesters die het land zullen doorreizen om over de eucharistie te prediken. Tot nu toe is het prijskaartje voor dit initiatief: $ 28.000.000.
De Amerikaanse bisschoppen waren geschokt door de onthulling dat slechts ongeveer 30% van de Amerikaanse katholieken in de Werkelijke Tegenwoordigheid in de Eucharistische gaven. Een van de patroonheiligen voor hun eucharistische opwekking is de Spaanse bisschop, Manuel González García (1877-1940), die bekend stond als de ‘bisschop van de tabernakel’. Hij werd in 2016 door paus Franciscus heilig verklaard. Garcia beschreef hoe Jezus vanuit de tabernakel naar de katholieken riep: “Kom je op bezoek? Wil je naar me kijken? Wil je tijd met me doorbrengen?”

Is de katholieke eucharistische opwekking een goede hedendaagse focus? De bisschoppen geloven dat, door de nadruk te leggen op de werkelijke aanwezigheid in het geconsacreerde brood, de uitgetreden katholieken terug naar de kerk zullen worden gebracht. Ik zou liever zien dat onze bisschoppen de nadruk leggen op de eucharistische gemeenschap, verzameld rond de tafel van de Heer als een medelevende en ondersteunende groep van zorgzame vrienden. Bij eucharistievieringen worden zij – wij – aangemoedigd en gesteund door de aanwezigheid van de Heer, zoals Jezus die beschrijft in Mattheüs 18,20: “Want waar twee of drie in mijn naam samenkomen, daar ben ik met hen.”

Het gesprek veranderen, stel ik me voor, betekent op nieuwe manieren naar verleden en heden kijken en vragen erbij stellen en nieuwe strategieën en nieuwe patronen voor het kerkelijk leven ontwikkelen, voor vandaag en morgen. Het betekent creatief denken en diepere vragen stellen. Het betekent dat de woorden van vorig jaar niet noodzakelijkerwijs vandaag werken, wanneer ze vastzitten in de mentaliteit en taal van vorig jaar.

Enkele voorstellen voor hedendaagse reflectie en actie

1. Kijk minder naar de kerk als een instelling en meer als een geloofsgemeenschap
Wat gebeurt er binnen uw eigen geloofsgemeenschap? Wat zijn de levenskwesties die uw familie en vrienden werkelijk bezighouden? Wat betekent het voor jou om God vandaag te ervaren? Waar vind je je steun?Hoe kunt u de vrouwen en mannen in uw gemeenschap motiveren en helpen om echt voor elkaar te zorgen? Wat houdt ons tegen om te experimenteren met nieuwe vormen van parochie en parochieleven? Zou een parochie misschien een verzameling van vele kleinere geloofsgemeenschappen moeten zijn? Mijn vrouw en ik behoorden ooit tot zo’n parochie. We ontmoetten elkaar in kleine groepen in onze huizen voor gebedsbijeenkomsten, Bijbelstudie en discussiegroepen.Onze zoon deed, net als alle kinderen in onze parochie, zijn eerste communie bij ons thuis met de plaatselijke geloofsgroepgroep. Later verzamelden alle eerste communicanten zich in de kerk met de hele parochiegemeenschap voor hun plechtige viering van de eerste communie. We herinnerden ons allemaal de vroegchristelijke huishoudgemeenschappen waarin de hoofden van de huishoudens – vrouwen en mannen – de informele eucharistische liturgieën voorzaten. We kunnen het weer waarmaken.

2. Kijk dieper dan het tekort aan priesters en de vragen over vrouwelijke diakenen en priesters

Laten we eens kijken naar de betekenis van geijde bediening zelf. Laten we het hele idee van een gewijde bediening eens bekijken en onderzoeken. Jezus heeft niemand gewijd. Laten we ons het hoofd breken over nieuwe vormen van bediening en uit de oude patronen en denkkaders breken. Waarom zouden geen gekwalificeerde afgestudeerde studenten, met voor een korte termijn gewijd zijn, helpen in universitaire parochies? Waarom wijden geen vrouwen en mannen voor pastoraal werk in kleine of grote groepen? Zou een parochie veel parttime gewijde pastores kunnen hebben die ook “reguliere” banen hebben?
In de afgelopen vijftien jaar zijn veel ‘progressieve’ seminaries gesloten door conservatieve, retro-minded bisschoppen. Staan de seminaries van vandaag in contact met het hedendaagse leven? Misschien zijn zulke ouderwetse seminaries niet de beste structuren voor de vorming en opleiding van hedendaagse predikanten?

3. En waarom kiezen we geen diocesane leiders voor beperkte ambtstermijnen?
Waarom geen termijnen van vijf jaar voor bisschoppen, die met nog eens vijf jaar kunnen worden verlengd? Moeten bisschoppen eigenlijk de hoogste persoon in een bisdom zijn? Waarom geen kerkelijke leiderschapsverantwoordelijkheden geven aan een diocesaan leiderschapsteam? Ik zag een team voor me van minstens drie mensen: een diocesane administrateur, die een vrouw of een man kon zijn en niet noodzakelijk gewijd; een diocesane directeur van pastorale vorming, die een vrouw of een man kan zijn en niet noodzakelijk gewijd; en een bisschop (vrouw of man) die als geestelijk leidsman en sacramenteel coördinator het bisdom zou dienen. Gedeelde bediening en besluitvorming is een geweldige manier om de kerkelijke ‘old boyclub’ te ontmantelen.

4. Gezond katholicisme is geworteld in gezond christendom
Dus wat betekent het nu echt om een ​​volgeling van Jezus Christus te zijn? Dit roept vragen op over kennis en geloof. Wat weten we eigenlijk over de historische Jezus? Hij was zeker niet blank. Waarschijnlijk donkerbruin. Hoe zit het met al die zeer witte, blauwe ogen en nogal androgyne beelden van Jezus die echt vervormen wie hij was en waar hij voor stond? Was zijn biologische vader de Heilige Geest of de man die we Jozef noemen? Gaat de ‘maagdelijke geboorte’ niet meer over zeggen dat hij een heel bijzonder persoon was dan over het analyseren van de biologie van zijn conceptie?Wat als Jezus homo was of een getrouwde man? Zou dat voor jou het verschil maken? Zou dat zijn betekenis voor christelijke gelovigen vernietigen? Waarom? Was Jezus God? Vroege Hebreeuwse christenen, inclusief St. Paulus, zouden dat nooit hebben gezegd. Ze begrepen Jezus als de openbaring van Gods genade en liefde. De openbaring van Gods intieme band met de mensheid. Heeft Jezus niet ook authentieke menselijkheid geopenbaard? Jezus is “Heer”, de “Christus”, “Zoon van de mensheid” en “Zoon van God”. Al onze religieuze taal probeert te wijzen op zijn uniekheid. Het belangrijkste wat we wel weten over Jezus is dat zijn bediening en zijn boodschap over liefde en mededogen gingen en helemaal niet over macht over mensen.

5. Oecumenische discussies

Wat zijn de echte verschillen tussen kerkelijke groepen in het christendom van vandaag? Zijn er goede redenen waarom we niet gewoon samen kunnen beginnen met aanbidden? Zijn we niet opgesloten in middeleeuwse theologische categorieën over ‘zij’ en ‘ons’? Zijn structurele kerkelijke verschillen op basis van protestantisme en rooms-katholicisme nog steeds significante verschillen in geloof? Is bijvoorbeeld het gewijde ambt niet “geldig” in alle christelijke tradities? Wat is vandaag het unieke van het rooms-katholicisme? Het doel van oecumenische samenwerking vandaag moet zijn het vergeten van de oude denigrerende stereotypen van “andere kerken” en het groeien in ons van respect en waardering voor “de ander” en leren van alle tradities.

6. Zeven sacramenten
Tegenwoordig weten we natuurlijk dat de zeven sacramenten werden gecreëerd door de christelijke gemeenschap en niet door de historische Jezus. Wat is dan de betekenis van “sacrament” vandaag? Wie controleert sacramentele vormen? Heeft het zin om te twisten over wie bepaalde sacramenten ‘geldig’ kan toedienen? Toen ik trouwde, werd mij verteld, op basis van katholieke sacramentele afspraken, dat mijn vrouw en ik als gedoopte gelovigen elkaar echt ‘het sacrament toedienden’ en dat de priester gewoon een officiële getuige was.OK, dus hoe zit het met gedoopte homo’s en lesbiennes die trouwen? Is hun huwelijk dan niet net zo ‘sacramenteel’ als het mijne?Hoe zit het met “leken” pastorale werkers in zieken- en bejaardenhuizen. Zij zijn vaak de belangrijkste christelijke dienaren in het leven van deze mensen. Waarom kunnen ze de zieken en stervenden niet “zalven”? Vroeger deden niet-gewijde mensen eeuwenlang het grootste deel van de ziekenzalving. Misschien moeten de lekenpastores er gewoon mee beginnen?

7. Voorbij de oude versleten, eindeloze discussies – het is tijd om te handelen
Het veranderen van het gesprek kan ook betekenen dat je van gesprek naar verandering gaat. En we moeten ons vandaag realiseren dat verandering zelden van de top komt. In de kerktraditie bijvoorbeeld begint verandering aan de basis. Mensen zien de noodzaak en maken de verandering. De wijding van vrouwen is een goed voorbeeld. De verandering begint. Institutionele leiders aan de top klagen en veroordelen. Niettemin is het oude patroon historisch bewezen: er vindt verandering plaats; verandering wordt veroordeeld door de leiders van nu; verandering duurt; leiderschap staat de verandering toe als een beperkt ‘experiment’; verandering wordt meer wijdverbreid; en ten slotte staat leiderschap het toe als ‘onderdeel van onze traditie’.Dit zijn slechts een paar gedachten-starters… Creatieve en kritische reflectie is geen gevaarlijke activiteit en het kan een bron van leven zijn, omdat het een nieuwe focus, een nieuw gesprek en een nieuwe verandering brengt.

John Alonso Dick is historisch theoloog en voormalig academische decaan aan de American College, KU Leuven (België) en professor aan de KU Leuven en de Universiteit van Gent. Zijn laatste boek is Jean Jadot: Paul’s Man in Washington (Another Voice Publications, 2021).

Read more at: https://international.la-croix.com/news/religion/changing-the-conversation/16638

bron: Another Voice/La Croix International
vertaling en berwerking: redactie www.deroerom.nl

beeld: https://static.vecteezy.com/ti/gratis-vector/

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *