Hoe beoordeelt het buitenland de Duitse Synodale Weg?

De katholieke kerk in Duitsland gaat verder op de synodale weg die ze in 2019 is ingeslagen. In de afgelopen twee weken hebben bisschoppen en lekenvertegenwoordigers met klem een verzoek van het Vaticaan afgewezen om het proces van de Synodale Weg tijdelijk op te schorten. Duitse bisschoppen en leken werpen tegen dat ze geen eigen weg volgen. Een internationale studie wil dit nu nader onderzoeken.

De Duitse manier en zijn thema’s zouden zeker moeten instromen in het wereldwijde Synode-proces dat de paus heeft afgekondigd. Hoe kan dit gebeuren? En: zijn de onderwerpen die in Duitsland worden besproken ook zorgen van katholieken aan de andere kant van de evenaar en de Atlantische Oceaan?

Hoe denkt “de universele kerk” over de onderwerpen die in het Synodale Weg aan de orde komen: macht en scheiding der machten, vrouwen in de kerk, priesterlijk bestaan ​​en kerkelijke seksuele leer? uit internationale feedback van de eerste fase van de Wereldsynode bleek dat “de Duitsers”, “i tedeschi”, “los Allemands”, “Niemcy” niet alleen staan in hun aandacht voor deze bijzondere thema’s..
Wat zijn overeenkomsten en verschillen zijn?

Een onderzoek
Een studie van het “Instituut voor Wereldkerk en Missie” (IWM) aan de Sankt Georgen Filosofisch-Theologische Universiteit in Frankfurt/Main wil het terrein verkennen voor mogelijke antwoorden. Begin december presenteerde dit instituut de resultaten van een eerste fase. 599 mensen uit 67 landen werden ondervraagd over de onderwerpen van het Duitse hervormingsdebat. Hen werd gevraagd om een ​​cijfer van 1 tot 5 (nee tot zeer mee eens) te geven aan drie stellingen over elk van de vier vakgebieden.

De doelgroep waren bursalen en alumni van de “Catholic Academic Foreigners Service (KAAD)”, het Albertus Magnus Program (AMP) en de beursorganisatie Latin America-Germany eV (ICALA). Het idee kwam van KAAD, zegt Markus Luber, waarnemend directeur van de IWM van het Katholiek Nieuwsagentschap (KNA). De KAAD en haar instituut, die beiden al jaren actief zijn in wereldkerkelijk verband, zochten toen een sponsor voor het project. Dat heeft de Duitse Bisschoppenconferentie waarschijnlijk gewild.

Bisschop Georg Bätzing tijdens de vierde synodale vergadering / © Julia Steinbrecht (KNA)
Bisschop Georg Bätzing tijdens de vierde synodale vergadering/ © Julia Steinbrecht ( KNA )

Verschillen per regio
Een essentieel resultaat van dit eerste kwantitatieve onderzoek is: Houdingen en ervaringen met de onderwerpen waarover op de Synodale Weg wordt gedebatteerd zijn soms zeer verschillend. Ze verschillen het sterkst naargelang de regio waarin iemand woont: in Oost-Europa, Azië, het Midden-Oosten, Afrika of in Latijns-Amerika.

Seksuele voorlichting speelt een grotere rol voor jongere mensen . Meer dan mannen beoordelen vrouwen hun eigen situatie in de kerk als minder goed en ze zien ook een grotere behoefte aan hervormingen die zouden moeten leiden tot meer participatie van vrouwen.

Andere continenten – andere perspectieven

Het is amper een verrassing dat katholieken in Afrika aanzienlijk sceptischer zijn dan Europeanen over veranderingen in de leer van de kerk over homoseksualiteit. 
Misschien niet helemaal zoals verwacht, was het besef dat Latijns-Amerikaanse katholieken bijzonder openstaan ​​voor het onderwerp vrouwen in de kerk, en ook openstaan ​​voor hervormingen. Daarentegen toonden respondenten uit Oost-Europa een lagere mate van overeenstemming en beoordeling van de relevantie van dit onderwerp.
Als het gaat om het onderwerp macht en scheiding der machten in de Kerk en de relatie tussen leken en priesters, is het voor meer respondenten belangrijk dat de gezamenlijke inzet van leken en geestelijken dienstig is voor de verkondiging van de boodschap. De kwestie van de macht, “dat leken in de kerk meer mogelijkheden hebben om invloed uit te oefenen en dat de macht beter wordt verdeeld”, lijkt daarentegen minder relevant.

Duitse katholieken zijn het daar ook niet mee eens

De resultaten van dit online onderzoek zijn niet representatief, dat geven de makers toe. Maar degenen die hebben geantwoord zijn mensen die hun eigen cultuur kennen, daarop kunnen reflecteren en tegelijkertijd de achtergronden van het Duitse debat kennen. Er is dus minder gevaar om het synodale pad verkeerd te begrijpen.

Vierde Synodale Vergadering / © Max von Lachner (SW)
Vierde Synodale Vergadering/ © Max von Lachner ( SW )

Bovendien zijn Duitse katholieken het niet over alles eens als het om de Synodale Weg gaat. Er heerst “een zekere ambivalentie” in de bisdommen, zo blijkt uit het rapport dat de DBK in augustus naar Rome stuurde: “Sommigen zijn zo teleurgesteld dat ze niets meer verwachten van een nieuw ingeroepen synodaliteit. Anderen verwerpen het en willen dat alles blijft hetzelfde.”

Op basis van de resultaten van de IWM-studie zullen volgens projectcoördinator Catalina Cerda-Planas regionale focusgroepen tot het einde van het jaar kwalitatief worden bevraagd via een videoverbinding.

Per regio zijn er twee groepen van acht, elk met vier tot elf personen; in het Midden-Oosten zijn vanwege het kleine aantal deelnemers alleen één-op-één-interviews mogelijk, aldus Cerda-Planas.

Luber hoopt dat dit kan leiden tot regelmatige groepsdiscussies. Een belangrijke vraag hierbij: waarop zijn de verschillen die tot nu toe zijn waargenomen gebaseerd? Waarom wordt aan de ene kant het vroegere celibaat door sommigen kritisch bekeken, terwijl velen er aan de andere kant nog steeds tegen zijn dat priesters celibatair blijven?

In de eerste ronde focusgroepen is volgens Cerda-Planas de deelnemers gevraagd naar hun mening over de enquêteresultaten uit de eerste fase van het onderzoek. Het ging “voornamelijk over de vier hoofdthema’s van het synodale pad”. In een tweede ronde zouden de groepen de resultaten van de eerste ronde hebben besproken. Daarnaast werden “andere belangrijke thema’s per regio uitgediept”.

Het verklaarde doel van de studie is: “Mensen uit verschillende contexten in de universele kerk” zichtbaar maken voor het discours op de Synodale Weg in Duitsland “en de argumentatie met ‘de universele kerk’ op een empirische basis plaatsen.” Dit kan gebruikt worden om feedback uit de eerste fase van de wereldsynode toe te voegen.

Resultaten verzonden naar Rome

112 van de 114 nationale bisschoppenconferenties wereldwijd – evenals religieuze gemeenschappen, particulieren en Vaticaanse autoriteiten – hebben het resultaat van hun gesprekken in het kader van de Synode 2024 naar het synodesecretariaat in Rome gestuurd. Met een online project bereikte het secretariaat zo’n 20 miljoen mensen en ontving zo’n 150.000 reacties (0,75%) voor de voortgang van de Synode. Hieruit bleek ook dat de thema’s van de Synodale Weg zich niet tot Duitsland beperken, maar vaak verschillend worden gewogen en beoordeeld.

Ook het Centraal Comité van Duitse Katholieken (ZdK) is hiervan op de hoogte, aldus voorzitter Irme Stetter-Karp op de najaarsvergadering in Berlijn. Tegelijkertijd verzekerde ze: “We zoeken geen apart pad”. Integendeel, de lekenkoepelorganisatie wil meer internationale dialoog aangaan met mogelijke bondgenoten.

Als volgende mogelijkheid overweegt de lekenvertegenwoordiging van Duitsland bij te dragen aan de Europese voorbereidende bijeenkomst voor de Wereldsynode, die in februari in Praag zal plaatsvinden. Daar wilde de ZdK duidelijk maken dat de Duitse Synodale Weg en de wereldsynode “nauw bij elkaar horen en niet tegen elkaar uitgespeeld mogen worden”, benadrukt vicevoorzitter Thomas Söding.

Het IWM-project kan hiervoor een belangrijke impuls geven. Alle resultaten worden eind maart gepresenteerd op een online conferentie in Frankfurt.

synodale weg

bron: Domradio

beeld: Synodale Weg

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *