Paus Franciscus schilderde afgelopen maandag een somber beeld van de huidige wereldsituatie in een nieuwjaarstoespraak tot diplomaten. Op de nieuwjaarsreceptie van het bij de Heilige Stoel geaccrediteerde diplomatieke corps wees hij er nogmaals op dat er een “derde wereldoorlog in delen” aan de gang was en waarschuwde hij dringend voor een nucleair conflict.
Het is gebruikelijk dat de paus een grote politieke toespraak houdt tijdens de nieuwjaarsaudiëntie voor diplomaten van over de hele wereld. Ook deze keer is dat het geval: Franciscus sprak zijn medeleven uit met het overlijden van zijn voorganger Benedictus XVI, die hij afgelopen donderdag begroef, en prees de verlenging van het voorlopig akkoord over bisschoppenbenoemingen tussen het Vaticaan en China. Maar bovenal waarschuwde hij voor de gevaren van een kernoorlog.Om te luisteren – wat de paus zei in het publiek
Reeds Paus Johannes XXIII waarschuwde in oktober 1962, tijdens de Cubacrisis, dringend dat de mensheid zou worden vernietigd door de bom. “Helaas blijft de nucleaire dreiging vandaag de dag opdoemen en de wereld angst aanjagen. Ik kan hier alleen maar herhalen dat het bezit van kernwapens immoreel is… In het licht van bedreigingen met kernwapens zijn we allemaal altijd verliezers!”
Roep op tot een snelle oplossing van het nucleaire geschil met Iran
Het was opmerkelijk dat Franciscus in dit verband voor het eerst verwees naar het Iraanse nucleaire programma en betreurde dat de onderhandelingen over het herstel van de nucleaire overeenkomst met Iran waren geblokkeerd; hij hoopt snel op een “concrete oplossing”.
Pas op de tweede plaats sprak de paus over de oorlog in Oekraïne. “Vandaag kan ik alleen maar mijn oproep herhalen om onmiddellijk een einde te maken aan dit zinloze conflict waarvan de impact op de energie- en voedselproductie voelbaar is in hele gebieden, ook buiten Europa, met name in Afrika en het Midden-Oosten.”
Oekraïne: Aanvallen op infrastructuur zijn een misdaad
Volgens Francis zaait de oorlog in Oekraïne dood en verderf, verscheurt het families en treft het de meest kwetsbaren. Door de aanvallen op de infrastructuur van Oekraïne sterven mensen van honger en kou. “In dit verband stelt de Pastorale Constitutie Gaudium et spes: ‘Elke oorlogsdaad gericht op de willekeurige vernietiging van hele steden of grote gebieden en hun bevolking is een misdaad tegen God en tegen de mens, die resoluut en resoluut moet worden verworpen’ (Nr. 80).”
In zijn wereldwijde politieke tour d’horizon keek de paus vervolgens met bezorgdheid naar de aanhoudende oorlog in Syrië en naar de ontberingen die de internationale sancties betekenden voor de toch al lijdende bevolking in het land. Hij riep Israël en de Palestijnen op om de moed te vinden om nieuwe vredesonderhandelingen te beginnen en waarschuwde voor een aantal andere conflicten, onder meer in Congo, Jemen en het Koreaanse schiereiland.
Meer inzet voor ontwapening
“Ik volg ook met bijzondere aandacht de situatie in Myanmar, waar al twee jaar sprake is van geweld, pijn en dood. Ik roep de internationale gemeenschap op om te werken aan het verzoeningsproces en ik dring er bij alle betrokken partijen op aan om terug te keren naar de weg van de dialoog om de mensen van dit geliefde land weer hoop te geven.”
In het licht van alle oorlogen en conflicten in de wereld riep Franciscus op om af te stappen van de wapenhandel en nieuwe stappen te zetten in de richting van ontwapening, “aangezien er geen vrede mogelijk is als de instrumenten van de dood zo wijdverbreid zijn.” Een van de bouwstenen voor het opbouwen en versterken van vrede in de wereld is de promotie van vrouwen, die helaas “in veel landen nog steeds als tweederangsburgers worden beschouwd. Ze worden het slachtoffer van geweld en misbruik en krijgen geen kans om te studeren, werken, hun talenten te ontwikkelen, toegang te krijgen tot medische zorg of zelfs voedsel. Waar de mensenrechten voor iedereen volledig worden erkend, kunnen vrouwen in plaats daarvan hun onvervangbare bijdrage leveren aan de samenleving en de belangrijkste bondgenoten van de vrede worden.” Franciscus noemde het “onaanvaardbaar” dat vrouwen in Afghanistan worden uitgesloten van hoger onderwijs.
Respect voor het leven is cruciaal voor vrede. De paus merkte op dat er geen “recht op abortus” bestaat (“Niemand kan het recht op het leven van een ander mens claimen, in het bijzonder waar het weerloze mensen betreft”), maar paste dit niet expliciet toe op de relevante debatten in de VS.
Bezorgdheid over de zwakte van democratieën
“Het recht op leven wordt bedreigd, zelfs als de doodstraf blijft bestaan, zoals tegenwoordig het geval is in Iran, nadat recente demonstraties hebben opgeroepen tot meer respect voor de waardigheid van vrouwen. De doodstraf kan een vermeende staatsgerechtigheid niet vervangen, aangezien het de slachtoffers niet afschrikt of gerechtigheid brengt, maar alleen de dorst naar wraak aanwakkert.”
De paus riep ook op tot meer investeringen in onderwijs wereldwijd, zag met bezorgdheid een “verzwakking van de democratie” in veel delen van de wereld en riep op tot meer inspanningen om klimaatverandering tegen te gaan en soorten te beschermen. Hij bevestigde opnieuw het recht op vrijheid van godsdienst (“een van de minimumvereisten voor een waardig leven”), waarmee hij zijn standpunt onderstreepte dat religies “geen probleem zijn, maar deel uitmaken van de oplossing voor een meer harmonieus samenleven”. Hij riep uitdrukkelijk op tot een Europese set regels voor de omgang met migranten en asielzoekers en tot hervorming van de VN.
Voor een hervorming van de VN
“Het huidige conflict in Oekraïne heeft de crisis benadrukt waarin het multilaterale systeem zich al lang bevindt, en het vereist diepgaande reflectie om adequaat te reageren op de uitdagingen van onze tijd. Dit vereist een hervorming van de organen die hen in staat stellen te werken, zodat ze echt de behoeften en zorgen van alle volkeren vertegenwoordigen, waarbij processen worden vermeden die sommigen zwaarder wegen dan anderen. Het gaat dus niet om het bouwen van blokken van allianties, het gaat om het creëren van mogelijkheden voor dialoog tussen allen.”
De Heilige Stoel onderhoudt momenteel diplomatieke betrekkingen met 183 landen; plus de EU en de Soevereine Orde van Malta. De ambassadeurs van 89 landen bij de Heilige Stoel zijn gevestigd in Rome. De vertegenwoordigers bij het Vaticaan van de EU, de Orde van Malta, de Arabische Liga, de wereldmigratieautoriteit en de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR hebben ook een Romeinse zetel.
bron: Vatican News
beeld: https://www.vaticannews.va/