door Joep Huiskamp
Hierbij een brief, waarin ik mijn bezorgdheid naar voren wil brengen over de manier waarop u uw beleid in het bisdom start. Uw voorganger startte zijn beleid met een mooie, groeiende, oecumenische groepering de nek om te draaien. Toen u benoemd werd had ik stille hoop. Een man uit Oosterhout, die zijn opleiding heeft gehad aan het Oelbertgymnasium. Misschien iemand die met zijn tijd is meegegroeid en niet vastgeroest zit aan het instituut. Maar ik ben bang dat het ijdele hoop is. Vandaar! Maar het kan nog veranderen, immers: ‘alles komt en gaat, ontstaat en vergaat: Ik heb onlangs een Vipassana meditatie gevolgd. Tien dagen lang en ik heb geleerd lankmoedig te zijn. We blijven dus hopen en glimlachen. Ik wens u toenemend begrip toe, mededogen en echte wijsheid, die komt uit het diepste van uzelf. Met vriendelijke groet. Joep Huiskamp.
In dagblad De Stem van vrijdag 30 maart 2012 las ik dat u een brief gaat versturen, waarbij de andere bisschoppen zich zullen aansluiten over strengere regels voor paasvieringen in 2013. Onbegrijpelijk! Mensen moeten reizen naar grotere plaatsen en kerken om die vieringen mee te maken. Doodleuk wordt hieraan toegevoegd, dat zieken en ouderen verwezen moeten worden naar radio, tv of internet. Onbegrijpelijk! Kleinschalige vieringen zijn niet toegestaan. U laat weten dat liturgische vieringen ‘waardig’ moeten gebeuren, alsof dit op een kleinschalige manier niet zou kunnen. Waarom per se door een priester? Het is niet belangrijk dat het alleen maar door mannen gebeurt die ‘gewijd’ zijn. Veel belangrijker is het, bij gebrek aan priesters, dat het gebeurt door mensen – mannen en vrouwen – die ‘toegewijd’ zijn! Nu worden goede en hardwerkende pastores die bijgestaan worden door heel veel vrijwilligers aan de kant gezet. Onbegrijpelijk!
De bisschoppen verliezen zich in bijkomstigheden. Zo moet de paasviering ook per se gebeuren na het invallen van de duisternis. Dan kunt 11 ook wel de zaterdag-avond-zondagviering afschaffen! Onbegrijpelijk! Waar zijn de bisschoppen mee bezig? Bisschoppen en kerkelijke leiders zouden eens heel diep in hun echte binnenste moeten kijken en zich afvragen: wat is de diepste werkelijkheid waarom het eigenlijk gaat? Die werkelijkheid wordt niet bepaald door dogma ‘s, leerstellingen, voorschriften, door vermeende zichzelf toegeëigende onfeilbaarheid van uitspraken. Ook niet door sacramentele handelingen die zogeheten ‘ex opere opera to , hun uiuuerking hebben, maar hun betekeniswaarde verloren hebben, omdat ze de mens van vandaag niet meer aanspreken. De mensen verlangen naar leiders die een open oog, een luisterend oor en een open hart hebben, waaruit eigentijds begrip en mededogen spreekt.
Wanneer hebben de bisschoppen van Nederland weer eens het lef om hun eigen mening te laten horen? Waarom verschuilen zij zich steeds weer achter de macht van het instituut om de zogenaamde eenheid naar buiten te laten zien ten koste van wat zij eigenlijk diep in hun hart denken? Natuurlijk, in een organisatie moeten er wel eens afspraken gemaakt worden. Wij kunnen die niet zomaar loslaten, zeker niet wanneer die afspraken redelijk zijn, maar wel het geloof in de absolute wáárheid daarvan.
Het wordt steeds meer tijd om met kleinere groepen samen te komen wat links en rechts in het land al gebeurt. Terug naar de bijeenkomsten van de eerste christenen, van wie men zei: Zie, hoe ze elkaar lief-hebben, elkaar steunen, helpen, vergeven en het brood met elkaar delen. Daar gaat het om! Zo moeten ook wij het weer doen. Het brood breken en zo de herinnering aan Jezus en zijn boodschap beleven en uitdragen naar anderen. Dit zal waardiger zijn dan wanneer we het grootschalig doen in bomvolle kerken met veel poeha!
Voor mezelf ben ik niet bezorgd. Ik heb mijn weg wel gevonden. Maar ik ben bezorgd voor de mensen die nog een beetje bij die kerk zouden willen horen, hoewel die kerk – het instituut met Rome, paus, bisschoppen en helaas ook de Nederlandse bisschoppen – dit niet meer verdienen. Kwam God naar deze wereld, om te kijken wat de mensen met zijn bedoelingen hebben uitgevoerd, dan zou hij vertwijfeld raken. Ook veel mensen begrijpen het vandaag niet meer. Daar moest ik aan denken bij het gedicht ‘Het geschenk’ van Rutger Kopland.
Ze trokken God aan zijn mouw:
‘Dat geschenk van je,
de liefde
wat was daar de bedoeling van?’
Het regende en God verzonk in gepeins (maar eerst rukte hij zich los,
hij hield niet van hun manieren).
En al peinzend
waadde hij door leven en door dood,
door waanzin en nalatigheid,
door waarheid en door angst,
zag hoe zij frunnikten aan elkaars jas
en daalde peinzend af
langs de smalle trap van hun rede –
‘Ik heb het geweten’, mompelde hij, ‘ik heb het geweten.’
Oosterhout 4 april 2012