Volgend jaar (oktober) zal er een Bijzondere Synode (vergadering van bisschoppen) worden gehouden in Rome. Het thema zal zijn: huwelijk en gezin.Ter voorbereiding van deze Synode bracht het secretariaat eind oktober een vragenlijst uit met het verzoek aan de bisschoppen deze zo ruim mogelijk te verspreiden.
De Engelse bisschoppenconferentie heeft deze enquête onmiddellijk op internet gezet en liet weten blij te zijn met de mogelijkheid om zoveel mogelijk gelovigen bij deze synode te betrekken.
De stilte in Nederland rond dit Romeins initiatief is nu doorbroken door de bisschoppen. Zij geven een minimalistische uitleg aan de Romeinse uitnodiging en zullen de enquête toesturen aan de pastorale teams van de parochies “met het verzoek een beeld te geven van wat er in de parochies speelt met betrekking tot huwelijk en gezin”. Of en hoe deze teams de ‘gewone gelovige’ bij deze enquête betrekken blijft onduidelijk.
Duidelijk is wel dat de bisschoppen geen boodschap hebben aan het initiatief van de website “katholiek.nl” die eerder al de enquête publiceerde. De bisschoppen noemen dit een privé-initiatief dat buiten de bisschoppenconferentie omgaat. De resultaten daarvan zullen de bisschopen niet naar Rome sturen.
Intussen is er ook de nodige verwarring over de betekenis van deze enquête. Sommigen zullen wellicht de indruk krijgen dat nu ruimte ontstaat om in de kerk meer mensen bij het beleid te betrekken. Tekent zich nu een demokratischer kerk af? Het lijken de redactie overspannen verwachtingen. De enquête is onderdeel van de voorbereidende documenten voor de Synode en heeft uitsluitend de bedoeling een opname te maken van de opvattingen die leven onder katholieken. De Synode kan dan met die gegevens in handen de katholieke opvattingen aan de orde stellen. Een bijstelling van de encycliek Humanae Vitae (1968) is niet te verwachten., al is het in dit verband wel relevant mee te nemen dat paus Franciscus de barmhartigheid sterker benadrukt dan het volgen van de rechte leer.