Na het evangelie van afgelopen zondag, waar Jezus zo duidelijk weigert verschil te maken tussen mannen en vrouwen en zich richt op de mens, ontspannen gaat hij om met in die cultuure netelige vragen… de nieuwste column van Frans Wijnands sluit hierbij naadloos aan.
– Frans Wijnands –
De rooms-katholieke kerk heeft er sinds kort een vrouwelijke adviesraad op hoog niveau bij.
In het complexe en veelzijdige bestuursapparaat van de kerk is het een miniscuul onderdeeltje. Maar toch…
De raad, bestaande uit 22 vrouwen, in meerderheid Italiaansen, is toegevoegd aan de pauselijke raad voor de cultuur.
En dat is eigenlijk alles zeggend.
Want de Vaticaanse Curie omvat onder meer elf pauselijke raden. En die voor de cultuur is zeker niet de belangrijkste.
Kritischer gezegd: adviserende vrouwen kunnen in dat onderdeel van het kerkelijk bestuur kennelijk niet zoveel kwaad.
Een soortgelijke adviesgroep bij de pauselijke raad voor het gezin, of voor de leken, zou verrassender en veelzeggender zijn geweest.
Maar verantwoordelijke vrouwen in de rk-kerk: het blijft al sinds eeuw en dag een moeizaam proces.
De afgelopen maanden heeft paus Franciscus meermalen een pleidooi gehouden voor meer zeggenschap van de vrouw; zowel in het bedrijfsleven, de samenleving, als in de kerk.
Volgens de paus moeten vrouwen wereldwijd beter op leidinggevende functies worden voorbereid. Ook in de kerk.
Vrouwen zijn er niet alleen om hun vrouw-zijn, om hun schoonheid of om de man op betamelijke wijze te behagen, aldus de paus.
Ze moeten ook op leidinggevende posten hun mannetje kunnen staan.
En waarom zouden vrouwen minder mogen of moeten verdienen dan mannen? Achterstelling in salaris noemt de paus ‘een schandaal’.
Ook op de werkvloer hebben mannen en vrouwen gelijke rechten en dat geldt dus ook in de betaling voor hun werk, aldus de paus.
Ongetwijfeld oprechte woorden, en ook de instelling van een adviesgroep van louter vrouwen bij de pauselijke raad voor de cultuur is een oprechte poging om de vrouwen meer en meer te betrekken bij beleidsuitvoerende taken van het kerkelijk gezag.
De prefect van die raad voor de cultuur, kardinaal Gianfranco Ravasi, pleit voor meer creativiteit om de rijkdom aan vrouwelijke kennis en inzicht beter te benutten.
Alleen is dan de vraag wie die creativiteit moet ontwikkelen: het kerkelijk bestuursapparaat, of de vrouwen?
De kardinaal ontkent nadrukkelijk dat vrouwen ‘voor de sier’ bij zijn raad worden betrokken.
‘In de mannengemeenschap die de rk-kerk nu eenmaal is, vragen we aan vrouwen om ons, mannen, nieuwe wegen te tonen die wij nog niet kennen. We vragen ze kritisch mee te denken en hun mening geven over wat we doen’. Maar dan alleen bij die cultuurraad, wel te verstaan.
Want ook kardinaal Ravasi beseft – en geeft toe -, dat er nog een groot verschil bestaat tussen advies geven en eigen verantwoordelijkheid dragen.
Toegeven dat vrouwen meer verantwoordelijkheid in de kerk moeten (kunnen) krijgen is heel wat anders dan ze die verantwoordelijkheid géven.
Dat zal ook niet van vandaag op morgen gebeuren.
Maar een vrouwelijke adviesgroep binnen de Curie is onmiskenbaar het zoveelste stapje op weg naar méér dan ‘alleen maar’ dienstbaarheid.