beeld: Ron Beenen
Vriendelijk, behulpzaam, betrokken, persoonlijk, zo staat de oudkatholieke aartsbisschop van Utrecht, Joris Vercammen, bekend. Hij is een van de twee bisschoppen van dit kleine kerkgenootschap, dat in het kerkelijke landschap toch een voorname plaats bekleedt – een scharnier tussen katholieken en protestanten.
- door Wim Houtman (Nederlands Dagblad) 10 januari 2020,
Aartsbisschop Joris Vercammen: ‘Je kunt jouw waarheid vastleggen, tot en met de juiste kleding. Maar dat is toch geen leven?’(beeld Ron Beenen)
Vandaag doet hij een stap terug, drie jaar voor hij zeventig wordt – de ‘pensioengerechtigde’ leeftijd voor bisschoppen. Een maand later kiest de synode zijn opvolger (m/v). Vercammen is een Vlaming van rooms-katholieke afkomst. Hij was pastoor in Rotterdam en Eindhoven en rector van de priesteropleiding. In 2000 werd hij aartsbisschop van Utrecht.
Vercammen treedt niet vervroegd af vanwege de misbruikzaken die in zijn kerk aan het licht zijn gekomen, zegt hij. ‘Ik had vorig jaar al kunnen gaan, toen ik de aow-leeftijd bereikte. Ik ben aangebleven om maatregelen te nemen.’
Verwijt u zichzelf iets in de misbruikaffaire?
‘Ik heb iemand een tweede kans gegeven op basis van onvolledige informatie. Dat zou ik nu anders aanpakken.’ Dat betreft pastoor Nico S., die in 2001 bij hem kwam om priester te worden. ‘Hij vertelde me wel dat er jaren geleden iets was voorgevallen, in een context buiten de kerk. Toch liet Vercammen hem toe tot het ambt. ‘Gebrek aan ervaring’, verklaart hij. ‘Ik was net een jaar bisschop. Hij vertelde niet het volledige verhaal en ik heb het niet gecheckt.’
S. werd in 2018 in Cambodja veroordeeld voor misbruik van jongens. Hij is nu geschorst; bij de kerkelijke rechtbank loopt een procedure om hem uit het ambt te zetten.
Toen u uw vertrek bekendmaakte, zei u dat u meer tijd wilt besteden aan ‘het spirituele en het pastorale’. Hoe gaat u dat invullen?
‘Priester ben je voor het leven; ik blijf voorgaan in vieringen. Ik zal graag retraites begeleiden. En ik hoop onderzoek te kunnen doen op het gebied van spiritualiteit, wie weet nog eens wat te publiceren.Spiritualiteit is de praktische manier waarop je gestalte geeft aan je christen zijn. De oudkatholieke traditie heeft een aantal bouwstenen die de kerk vandaag nodig heeft. Wij geloven vanuit de menswording. God is onze werkelijkheid binnengekomen en daar is de Geest aan het werk. Daarom staan we open voor de wereld en voor de menselijke ervaring. Wij geloven in verbondenheid: van God met ons, van ons met elkaar, van de kerk met de wereld. En geloven is voor ons meedoen met God. We hoeven het niet zelf uit te vinden.