Op deze site zijn al verschillende bijdragen gepubliceerd met een visie op het virtueel vieren van de eucharistie. Actueel nu de bisschoppen hebben besloten dat in ieder geval tot en met Pinksteren alle publieke vieringen in de kerk zijn opgeschort. (zie rkkerk.nl)
Televisieuitzending van de eucharistie is al praktijk sinds de vijftiger jaren van de vorige eeuw, door de coronacrisis schieten via internet gestreamde vieringen als paddenstoelen uit de grond.
De redactie kwam een bijzondere bijdrage op het spoor van de Afrikaanse theoloog Stan Chu Ilo, een katholieke priester van het bisdom Awgu (Nigeria). Hij werkt als hoogleraar aan onderzoek over het wereldkatholicisme en Afrikaanse studies aan de DePaul University in Chicago (VS). Deze bijdrage vraagt om zorgvuldige overweging vraagt en stemt tot nadenken. Uw reacties zijn welkom.
Op deze plaats enkele citaten uit het artikel. Via deze link kunt u het volledige artikel lezen.
Mijn zus belde mij op Paaszaterdag met de vraag om een bijzondere gunst. Ze vroeg me om live de Paaswake te vieren vanuit Chicago, waar ik woon, en dat via internet te doen zodat de hele familie, mijn moeder en mijn broers en zussen, en nichten en neven, daarmee verbonden zouden zijn. Ze was van mening dat het een “geweldig en cool” idee zou zijn. Maar ik deed het niet. En ze was erg teleurgesteld.
Haar teleurstelling werd nog groter toen zij en de hele familie keken naar de pausmis in de Sint-Pietersbasiliek op EWTN (een Amerikaans tv-netwerk) maar het was in het Italiaans en dat verstonden ze niet.
Ik moet bekennen dat mijn familieleden het gevoel hadden dat ik hen in de steek liet. .. Mijn moeder, heel assertief, herinnerde me aan mijn verantwoordelijkheid voor mijn familie, toen we elkaar later op Paaszondag spraken. Door het gesprek met mijn familie, ontdekte ik hoe onbevredigd en leeg ze zich voelden na het zien van de pausmis – net zoals ik beleefde na mijn privé-paaswake.
Afrikanen die het katholicisme hebben omarmd, hebben ook zijn tradities omarmd, met name de rituelen van de zondagse eucharistie en de paasviering. Velen van hen die over voldoende middelen beschikken, zoals mijn familie, keken live naar de mis. Maar wat als je geen elektriciteit hebt, laat staan televisie of internet?…..
Als het online uitzenden van eucharistievieringen een trend wordt in dit COVID-19 tijdperk, of dit nu in het noorden of in het zuiden is, bestaat het gevaar dat ook hierdoor de kloof tussen arm en de rijk wordt vergroot. Want het middel om God te ontmoeten, wordt dan beperkt tot degenen die het zich kunnen veroorloven. God koos er voor om in de chaos van ons leven te stappen en wil ons ontmoeten in onze huidige omstandigheden, kan dan de Kerk God zo beperken en voor de voeten lopen?
Het gesprek met mijn familie, bracht voor mij als Afrikaanse theoloog, drie kwesties naar voren: https://www.deroerom.nl/nieuws/2020/04/luisteren-naar-afrika-het-volledige-artikel/
– hoe kunnen we de goddelijke mysteries vieren in een tijd als de onze?
– hoe kan ik in mijn bediening als priester metgezel zijn?
– wat kan de universele kerk van Afrika leren bij het hervormen van ons sacramenteel systeem en pastoraal leven?
Is het voor Afrikanen mogelijk om echt te vieren via de virtuele mis?
…….
Maar de katholieke kerk in Afrika heeft ervoor gewaakt om zich kritiekloos over te leveren aan de magische aspecten van het tele-evangelisme. Zij is terughoudend geweest in het uitzenden van religieuze vieringen via internet omdat, voor het Afrikaanse gemeenschapsgehttps://www.deroerom.nl/nieuws/2020/04/luisteren-naar-afrika-het-volledige-artikel/voel, deze uitzendingen een belemmering vormen voor een intensievere band tussen mensen…..
Deze woorden vinden weerklank in de Afrikaanse notie van bemiddeling van het goddelijke. De vierende gelovige is geen toeschouwer van het goddelijke. Hij of zij is actief – in lichaam, ziel en geest- in de relatie met het goddelijke. God kan niet worden gescreend of overgedragen los van het directe ruimtelijke en spirituele en zonder band met een gemeenschap, te beginnen met de familie.
Buitengewone tijden vragen om buitengewone maatregelen.
De gelovige wordt meegenomen in het heilige door rechtstreekse en werkelijke deelname door voorbede, aanroeping, dans en andere bewegingen en emoties die alles bij elkaar het ritme bepalen en kleur geven aan de eredienst in menige Afrikaanse kerk. …
De bemiddelende functie van een priester in de traditionele Afrikaanse religie en spiritualiteit is uniek. Maar hij staat niet op zichzelf of op afstand. De priester zonder de gemeenschap is verloren.
Aan de andere kant is de gemeenschap gebaseerd op het actief delen door iedereen van een spiritueel en levend verband. Dat sluit ook de priester in als lid van die gemeenschap. …
Helaas ervaren Afrikaanse katholieken een dubbel probleem met de virtualisatie van de mis. Ze spelen geen rol bij het voorbereiden van de heilige maaltijd en ze kunnen het heilig lichaam van Christus niet ontvangen tijdens de mis. …
De kerk als veldhospitaal
Meer dan ooit is de oproep van paus Franciscus tot de kerk als veldhospitaal nu van toepassing. De kerk krijgt niet gestalte in onze gigantische kathedralen en schitterende gebouwen, zij is het volk van God op hun plaatsen van pijn en paniek in het aangezicht van COVID-19. De kerk is nooit een vaste structuur. Zij is de dynamische beweging van Gods volk, geroepen om, speciaal nu, op weg te zijn, op de pijnlijke weg van tranen, stilte, wonden en pijn in de hoop op de Verrijzenis. Dit ecclesiologische beeld daagt ons vandaag uit tot een meer creatieve zoektocht naar de gezichten van Christus in de gewonde gezichten van de wereld van vandaag. Het zou de gehechtheid moeten doorbreken aan cultische handelingen die zo dikwijls de Kerk en haar leden verslaafd maakt in alsmaar herhaalde gemeenschappelijke praktijken. Daardoor kan de spirituele ontvankelijkheid belemmerd worden voor de verrassingen van de Heilige Geest en voor de tekenen van de tijd bij het vinden van God op onverwachte plaatsen.
Het beeld van de kerk als veldhospitaal herinnert er ons ook aan dat we als aardse stervelingen pelgrims zijn en dat de Kerk een pelgrimskarakter heeft.
Dit vraagt van de Rooms-Katholieke Kerk dat zij afstand neemt van haar gehechtheid aan cultus en dat zij meer profetisch de aanwezigheid van de Heer omarmt in de gebrokenheid en wonden van de wereld van vandaag.
Het is duidelijk dat virtualisatie van de sacramenten, die in feite een terugvallen is op onze vertrouwde rompstand, onvoldoende is om een crisis het hoofd te bieden. Op deze manier de mysteries vieren, brengt de mensen niet dieper in aanraking met het Mysterie. Door God aangeraakt worden en God aanraken in de wonden van mensen is een unieke manier waarop de kerk als veldhospitaal de nieuwe uitdagingen aan ons pastorale leven en onze dienst in deze tijden van COVID-19 en voor de toekomst, krachtiger zou kunnen aangaan.
Zijn er geen andere bedieningen en viering van heilige geheimen die aan orde kunnen komen bij afwezigheid van een priester?
Om deze vragen te beantwoorden, zullen we, met profetische moed en opofferende liefde nieuwe wegen moeten vinden om de geestesgaven en de rol van de leken te erkennen bij het vieren van de heilige geheimen thuis, op straat en in de vele ziekenhuizen en plaatsen waar geleden wordt. Dat lijkt me de manier waarop we de confrontatie met deze pandemie moeten aangaan.
bron: La Croix International
vertaling en bewerking: Redactie www.deroerom.nl
beeld:©DePaul University