Racisme is discriminatie op basis van ras. Maar volgens de hedendaagse biologie bestaan er binnen de soort homo sapiens geen rassen. Racisme is dan gebaseerd op een antropologisch misverstand. Toch wordt in het huidig racismedebat het woord ‘ras’ nog door menigeen in de mond genomen, ook al verwijst het begrip ‘mensenras’ niet naar een biologische realiteit.
Ook in de Katholieke Kerk wordt nog steeds over ‘rassen’ gesproken. Volgens sommige theologen is het de hoogste tijd om dat woord uit het kerkelijk vocabulair te schrappen. Naar aanleiding van de sociale onrust op veel plekken in de wereld als reactie op de dood van George Floyd, heeft de Duitse jezuïet Bernd Hagenkord de kerkelijke autoriteiten opgeroepen niet meer te spreken van ‘rassen’ en al helemaal niet in liturgisch verband.
“Het woord mag niet meer in onze liturgie voorkomen,” zegt de jezuïet, voormalig hoofdredacteur van de Duitse sectie van Radio Vaticana, in zijn blog. Het liturgisch gebed moet volgens hem “aangepast zijn aan het begrip van het volk”. Hij verwijst hierbij naar criteria in het pauselijk document Magnum Principium, waarin paus Franciscus de vertaling van de liturgische teksten reguleert. “Termen creëren realiteiten. En als ik praat alsof de rassen echt bestaan, dan beklijft dat. De term impliceert dat er inderdaad een biologisch verschil is tussen mensen.”
In Nederland horen we het woord ‘rassen’ nog bijvoorbeeld in Eucharistisch gebed IIIB:
“Ja Heer, Gij zijt werkelijk de heilige; heel uw schepping moet U wel prijzen, want door Jezus Christus, uw Zoon, onze Heer, maakt Gij alles levend en heilig, in de kracht van de heilige Geest. Altijd blijft Gij bezig, U een volk bijeen te brengen uit alle naties en rassen en talen; want van oost en west moet door een zuivere offergave hulde worden gebracht aan uw Naam.
In de Duitse versie staat iets soortgelijks. Hagenkord wil dat in een nieuwe Duitse vertaling van Eucharistisch gebed III ‘rassen’ wordt weggelaten.
Eerder werd in het Duitstalige gebied de tekst van een kerklied gewijzigd. Dat was getiteld Singt dem Herrn alle Völker und Rassen en veranderd in Singt dem Herrn alle Völker der Erde. Die wijziging gebeurde met toestemming van de Duitse jezuïetenprovincie, die de rechten heeft op het door Hans-Bernhard Meyer SJ geschreven lied.
bron: kro-ncrv
beeld: wikipedia