Bisschop Franz-Josef Bode van Osnabrück heeft de nieuwe Vaticaanse instructie over hervormingen in parochies scherp bekritiseerd. In zijn verklaring die afgelopen woensdag werd gepubliceerd, sprak de Duitse kerkleider van een “sterke rem op de motivatie en waardering van de diensten van leken”. (klik hier voor zijn verklaring) .
De instructie van de Congregatie voor de Clerus heeft de bisschoppen volledig verrast, aldus de vicevoorzitter van de Duitse Bisschoppenconferentie. Bode had verwacht dat het Vaticaan blijk zou geven van meer realiteitszin over locale situaties en het principe van synodaliteit zou toepassen.
Volgens de instructie die maandag in Rome met goedkeuring van de paus werd gepubliceerd, mogen lekengelovigen niet worden aangesteld tot parochieverantwoordelijke. Het ambt van pastoor, dat alleen door priesters kan worden bekleed, blijft gehandhaafd. Pogingen om de pastoor te vervangen door bijvoorbeeld teams van clerici en lekengelovigen, worden door de Vaticaanse instructie streng afgewezen.
Volgens Bode is sprake van een “wending naar clericalisering”. Hij vindt dat de gepresenteerde normen in hoge mate zijn verouderd omdat ze niet zouden aansluiten op de realiteit in veel plaatselijke geloofsgemeenschappen.
De in 2015 door de Duitse Bisschoppenconferentie gepubliceerde brief ‘Gemeinsam Kirche sein’ legde reeds de basis voor een antwoord op de uitdagingen van deze tijd, “waarin de gedoopten, gevormden, gemachtigden, gezondenen en gewijden op een goede manier samenwerken”.
De bisschop benadrukt dat “wij afhankelijk zijn van de intensieve medewerking van allen die gedoopt en gevormd zijn”. In plaats van zich te bekommeren over wie hoofd van een parochie moet zijn, maakt Bode zich meer zorgen over de vraag of er nog wel voldoende geëngageerde christenen gevonden kunnen worden om de pastoraal te ondersteunen.
De nieuwe leiderschapsmodellen van het bisdom Osnabrück, waar op verschillende plaatsen parochiecommissarissen in plaats van een pastoor parochies leiden, vallen volledig binnen het kader van het kerkelijk recht, meent Bode. De nieuwe instructie laat dat echter alleen toe als sprake is van een tijdelijke noodsituatie.
Het vorig jaar opgestarte Duitse hervormingsproces, de zogenoemde Synodale Weg, heeft door de coronacrisis vertraging opgelopen. Maar volgens Bode is het noodzakelijk dat het proces snel wordt hervat. “Alleen deze synodale manier kan een antwoord zijn op deze Romeinse uitdaging.”
De aartsbisschop van Keulen, kardinaal Rainer Maria Woelki, is echter vol lof over de Vaticaanse instructie. Hij zegt tegenover persbureau KNA dankbaar te zijn “dat paus Franciscus ons de weg wijst met deze handreiking”.
Volgens Woelki wijst de Congregatie voor de Clerus op fundamentele waarheden van het katholieke geloof “die wij in Duitsland misschien wel eens uit het oog verliezen als we te veel met onszelf bezig zijn”.
De Rijnlandse kerkleider zegt dat de christocentrische dimensie van de parochie terecht door het Vaticaan wordt benadrukt. De parochie representeert ter plekke de universele kerk, die door Christus is gesticht. De aanwezigheid van Christus in de plaatselijke gemeenschap is gegarandeerd door de sacramenten, met name die van het priesterschap van de pastoor, aldus Woelki. “Wij zijn het niet die de Kerk maken. En het is ook niet onze Kerk, maar de Kerk van Jezus Christus.”
bron: kro-ncrv
beeld: © bistum osnabrück