Zondagsmijmeringen door Frans Wijnands |
Cafétoiletten – uit ervaring spreek ik alleen over toiletruimtes voor mannen – waren en zijn nog altijd een bron van veelsoortige informatie. De muren dienen als mededelingenbord: waarschuwingen van allerlei aard, beledigingen, politieke statements, voorspellingen, liefdesverklaringen. Doorgaans heel kort; van geestig tot vulgair. Inspirerend zijn de opbeurende boodschappen, zoals deze, die ik al weer een hele tijd geleden in een Londens toilet zag: ‘Life is like sex. When it’s good, it’s great. When it’s bad, it’s still pretty good’.
Ik zou het niet bepaald een levensles willen noemen, eerder een geruststelling. Toen de dokter tegen zijn patiënt op leeftijd zei: ‘Het beste voor u is niet meer roken en minder drinken’, antwoordde die bijna geruststellend: ‘Och dokter, ik hoef niet altijd het beste te hebben’.
Wat zijn levenslessen? De goede raad die je van je opa krijgt?, van je ouders? De wijze lessen van een leraar?, een mentor? De overpeinzingen van wijsgeren en filosofen?, de milde vermaningen van heiligen en kerkvaders? Elke goede raad die je op je levenspad krijgt moet je koesteren en naleven.
In het pre-coronatijdperk gaf een professor in de filosofie eens een college in een bomvolle collegezaal. Hij zette een grote, lege glazen pot op de lessenaar en vulde die tot aan de rand met golfballetjes. Op zijn vraag of de pot vol was antwoordden de studenten volmondig met ja. Toen pakte de professor uit een zakje een handvol kiezelsteentjes, strooide die in de pot, schudde een paar keer en vroeg of de pot nu ècht vol was. De studenten knikten verrast van ja. Maar vervolgens strooide hij uit een ander zakje nog wat zand in de pot. Dat verspreidde zich natuurlijk tussen de golfballetjes en de kiezelsteentjes, dus werd de post nòg voller. Echt helemaal vol. Toen de professor tenslotte twee blikjes bier tevoorschijn haalde en die in de pot leeg goot, werd er natuurlijk hartelijk gelachen. Mooie grap…
‘Maar’, zei de professor, ‘jullie moeten beseffen dat deze pot symbool staat voor jullie leven’. En hij werd hoogst serieus. ‘De golfballetjes zijn het belangrijkste; zoals je familie, je partner, je gezondheid, je kinderen, je vrienden en je passies. Zaken die, als je al het andere zou verliezen, je leven blijven vullen. De kiezelsteentjes zijn andere zaken die er toe doen zoals je baan, je huis, je auto. Het zand is de rest, onbelangrijke dingen. Als je de pot éérst vult met het zand is er geen plaats meer voor de golfballetjes en de kiezelsteentjes’.
‘Zo is het ook met je leven. Als je alle tijd en energie in onbelangrijke dingen steekt is er geen ruimte meer voor dingen die er wezenlijk toe doen. Geef de dingen die essentieel zijn in het leven voorrang. Speel met je kinderen, laat op tijd een medische check-up doen, neem je partner mee uit eten en speel een partijtje golf op z’n tijd. Denk aan die golfballetjes en niet aan het zand’. Dat vind ik nou een èchte levensles. Maar toch was een van de studenten niet helemaal tevreden. Hij stak zijn hand op en vroeg wat de betekenis van die twee blikjes bier was. ‘Ik ben blij dat je dat vraagt’, zei de professor. ‘Het bewijst alleen maar dat er – hoe druk je het ook hebt en vol je leven ook is – er altijd plaats is voor een biertje, of twee…’.
In het nog niet zo verre verleden had je van die traditionele kadootjes voor mannen. Op verjaardagen, Vaderdag, Sinterklaas of Kerst was er altijd wel een paar sokken, een stel wanten of een stropdas. Het zijn achterhaalde cadeau’s. Sokken zijn te burgerlijk, wanten heb je in onze mediterrane winters niet meer nodig en stropdassen draag je doorgaans niet meer. Mondkapjes wèl, en dat is de nieuwe trend. Ik heb er de afgelopen tijd al vier cadeau gekregen; allemaal design. M’n stropdassenhangertje heb ik leeg gemaakt en daar hangen voortaan die mondkapjes. Tja, je moet met je tijd meegaan, zolang je de tijd hebt…
Ronald Koeman zal toch wel de bundel uitspraken van Johan Cruijff meenemen naar Barcelona waar hij zijn voetbaldroom kan voortzetten? Eerst gelouterd speler van die gelijknamige club en nu trainer. Het erelidmaatschap van de club ligt in het verschiet. En tenslotte met toeters en bellen afscheid nemen van je werk, zoals veel anderen, maar bij thuiskomst toch even denken aan die alles-relativerende dichtregel van Roland Holst:
Leeg en gehuldigd kwam hij thuis
Vermenigvuldigd tot ’n muis
Johan Cruijff was naar eigen zeggen niet gelovig. ‘In Spanje slaan alle 22 spelers een kruisje als ze het veld op komen. Als het zou werken zou het dus altijd een gelijkspel worden’. Postuum geeft Johan aan Koeman twee voetballessen mee waar tevens een levensles in verscholen zit: ‘Je kan beter ten onder gaan met je eigen visie, dan met andermans visie’ en ‘Voetbal is simpel: je bent op tijd of je bent te laat. Als je te laat bent moet je eerder vertrekken’. Ronald is pas aangekomen, hopelijk op tijd… Vertrekken kan later nog altijd.
Dat Cruijff de bijnaam van ‘El Salvador’, de Verlosser, had is volgens mijn oud-collega/ correspondent en Spanje/Barcelonakenner Edwin Winkels flauwe kul. Cruijffie had als bijnaam ‘Il Flaco, de magere. Koeman werd ook nooit Sneeuwwitje genoemd, zoals sommige Nederlandse media schreven. Voor de Barça-supporters was Koeman Tintin, Kuifje.
De Vlaamse schrijver Herman Brusselmans heeft tot nu toe een leven vol levenslessen achter de rug. Zijn boeken zitten vol levenservaringen. Je hoeft hem niks te vertellen over hoe het leven in elkaar zit. In een interview vertelde hij openhartig dat ‘ie vrienden en relaties heeft, ‘maar als het erop aan komt ben je alleen. Niets is het waard om je leven voor te geven. Ze vroegen aan Picasso welk schilderij hij zou redden als het Louvre in brand stond en die zei toen: ‘Het schilderij dat het dichtst bij de uitgang hangt’.
‘Ik kan niet leven zonder boeken’, is een uitspraak van een van de eerste Amerikaanse presidenten, Thomas Jefferson. (Je hoort het Trump niet zeggen….). Maar Andy Warhol zei daarentegen dat ‘ie nooit boeken las: ‘Ik kijk alleen maar naar de plaatjes’.
Ik denk dat ik de kerk vandaag in het midden laat en straks een prentenboek uit m’n boekenkast haal. Kuifje in het land van de Catalanen…, zoiets.
beeld: © katawiki.nl