De aardappeleters van Van Gogh. Veel mensen kennen het schilderij wel. Maar hoe ging Vincent eigenlijk te werk?
Wat wilde hij ermee bereiken? En, is hij daarin geslaagd? Kom dit najaar naar de tentoonstelling De aardappeleters: misser of meesterwerk? en vorm je eigen oordeel over dit wereldberoemde schilderij.
Onze redacteur Peter van Overbruggen schrijft in het komende nummer van De Roerom:
De aardappeleters en het laatste avondmaal.
De religieuze inspiratie van Vincent van Gogh
De tentoonstelling ‘De Aardappeleters: misser of meesterwerk?’ opent op 8 oktober in het van Goghmuseum en is een ode aan het bekende werk van Vincent van Gogh uit 1885, toen hij in Brabant woonde. Het Noordbrabants Museum in Den Bosch belicht in een vaste presentatie twaalf Nuenense werken van Van Gogh….Eén interessante vraag komt in deze exposities niet aan de orde: wat is de religieuze achtergrond van Van Goghs artistieke werk?
Inspiratiebron
Inspiratie voor de Aardappeleters krijgt Vincent van de Haagse schilder Jozef Israëls. In diens ’boerengezin aan de maaltijd’ (1882) zette Israëls in het sobere interieur mensen op een realistische manier neer. Vincent is diep onder de indruk van de sfeer, de armoede en de emotie die uit de voorstelling spreekt. En zo drukt hij op zijn beurt in zijn Aardappeleters de verbondenheid uit van de boeren met de aarde. Het werd in zijn eigen woorden een boerenschilderij, dat ‘ruikt naar spek, rook en aardappelwasem!’ Het donkere interieur moest de armoede en de ontberingen van het boerenleven benadrukken.
Aardappeleters: ‘Laatste Avondmaal’
In 2019 schreef ik in De Roerom al eens over de spiritualiteit van Vincent van Gogh. Daarbij verwees ik naar de bijzondere interpretatie van De Aardappeleters door Anton Wessels in zijn boek ‘Het evangelie volgens Vincent’. Wessels ziet er een soort ‘laatste avondmaal’ in. Vincent koos niet voor niets het menselijk dagelijks ritueel van de maaltijd: personen rond de schamele dis. ……
Navolging van Christus
Vincent was een bewonderaar van ‘De Navolging van Christus’ van Thomas a Kempis, na de Bijbel het meest verbreide en vertaalde boek, vol praktische vroomheid. Die boodschap ziet de schilder ook in de afbeelding ‘Christus Consolator’ van Ary Scheffer: Christus die troostend zijn handen uitstrekt naar hulpeloze armen, zieken en zondaars. Voor Vincent het ultieme dat een schilderij kan uitdrukken. In zijn eigen woorden: “Ik geloof altijd dat ‘heb uw naaste lief’ geen overdrijving is, maar de normale toestand.’
- Tentoonstelling De aardappeleters
- Van 8 oktober 2021
- Tot en met 13 februari 2022
- bestel tickets
Beluister een fragment van Radio 1 over deze tentoonstelling