Vaticaan: Het jaar 2021 in cijfers

Het jaar 2021 loopt ten einde. Hier een overzicht met negen cijfers over de belangrijkste gebeurtenissen in het Vaticaan, samengesteld door het persbureau I.MEDIA om terug te blikken op het jaar 2021.

Nieuwe Kardinalen: 0

Voor het eerst sinds 2014 heeft paus Franciscus dit jaar geen consistorie bijeengeroepen. Toch heeft het Kiescollege sinds de 80ste verjaardag van de Italiaan Angelo Scola op 7 november de symbolische grens van 120 kardinalen bereikt, waarboven een kardinaal niet meer mag deelnemen aan een conclaaf. Deze drempel werd in 1975 door Paulus VI vastgesteld als het theoretische plafond van het Kiescollege en is uiteindelijk een minimum geworden voor ongeveer 20 jaar. Zonder consistorie zou het aantal stemgerechtigde kardinalen automatisch dalen tot 110 tegen het einde van 2022, omdat tien kardinalen dit jaar hun 80ste verjaardag vieren.

Heiligverklaringen: 1

Het tempo van heiligverklaringen en zaligverklaringen, dat sinds het begin van de pandemie sterk is vertraagd, is in 2021 nog niet hersteld. 2020 was het eerste in 27 jaar zonder heiligverklaring: dit jaar kon alleen de Italiaanse Margherita di Città di Castello (1287-1320) “gelijkelijk” heilig verklaard worden. Een theologisch-technische term die betekent dat de paus in sommige gevallen – vaak door zeer oude oorzaken – onmiddellijk de reeds bestaande verering van de heiligen erkent en zich dus onthoudt van een heiligverklaringsviering. De lange rij ‘wachtende heiligen’ zal naar verwachting in 2022 echter krimpen. Op 15 mei worden zeven Zaligen officieel heilig verklaard. Onder hen zijn de Fransen César de Bus en Charles de Foucauld. De andere toekomstige heiligen zijn een Indiaan en vier Italianen.

Reizen naar het buitenland van de paus: 3

Nadat hij in 2020 “vastzat” in het Vaticaan vanwege de pandemie, verliet paus Franciscus in 2021 drie keer de grenzen van Italië en reisde naar vijf landen: Irak, Hongarije, Slowakije, Cyprus en Griekenland.
Toen paus Franciscus op 5 maart naar Irak vloog, was hij de eerste paus in de geschiedenis die in dat land voet op de grond zette. Zijn vierdaagse reis werd vooral gekenmerkt door zijn ontmoeting met een van de hoogste sjiitische autoriteiten, ayatollah Ali al-Sistani.
Zes maanden later reisde Franciscus op 12 september naar Boedapest om het Eucharistisch Congres af te sluiten, en vervolgens naar Slowakije, vanwaar hij op 15 september terugkeerde naar Rome.
Zijn laatste reis bracht hem van 2 tot 6 december naar Cyprus en Griekenland. Deze reis stond in het teken van het vluchtelingenvraagstuk en de relaties met de orthodoxen.

Benoeming van vrouwen in belangrijke functies: 6

2021 was het jaar van franciscus’ pontificaat met de meeste benoemingen van vrouwen op hoge posities in het Vaticaan. Eerst benoemde hij zuster Nathalie Becquart tot ondersecretaris van de bisschoppensynode, waardoor een vrouw voor het eerst op een synode kon stemmen. Er was ook de historische benoeming van de eerste vrouwelijke secretaris van een dicasterie van de Romeinse Curie in de persoon van zuster Alessandra Smerilli – zij het ad interim – in het Dicasterie voor de Dienst integrale menselijke ontwikkeling.

In november werd zuster Raffaella Petrini de eerste vrouwelijke ‘nummer 2’ in het staatsbestuur, in een functie die normaal gesproken door een bisschop wordt bezet, door haar benoeming tot secretaris-generaal van het gouvernement vaticaanstad in november 2021. Andere belangrijke benoemingen waren die van Catia Summaria als promotor van justitie bij het Hof van Beroep van Vaticaanstad, zuster Nuria Calduch-Benages als secretaris van de Pauselijke Bijbelse Commissie en Charlotte Kreuter-Kirchhof als plaatsvervangend coördinator van de Raad voor de Economie.

Motu proprio: 8

Paus Franciscus heeft dit jaar acht motu proprio (door de paus zelf ondertekende decreten) uitgevaardigd over verschillende onderwerpen, variërend van financiën tot spiritualiteit. Paus Franciscus heeft sinds zijn verkiezing in 2013 gemiddeld 5 motu proprio per jaar uitgegeven, waardoor hij de “meest productieve paus” op dit gebied is sinds het begin van de 20e eeuw, zoals I.MEDIA schrijft.

Een van de belangrijkste motu proprio’s die de paus dit jaar aankondigde, was Traditionis custodes,dat op 16 juli werd gepubliceerd. Om de eenheid van de Kerk te verzekeren, beperkt de paus de mogelijkheid om te vieren in de buitengewone vorm van de Romeinse ritus – de pre-conciliaire vorm. Een ander belangrijk motu proprio is dat van 30 april, dat de lekenrechter van het Vaticaan machtigt om kardinalen en bisschoppen te beoordelen, waardoor de deur wordt geopend naar het vonnis van kardinaal Angelo Becciu, die betrokken is bij het proces van het Londense gebouw, dat in juli begon. Ten slotte is het vierde boek van het canonieke recht, dat over straffen gaat, herschreven en houdt nu ook rekening met gevallen van kindermishandeling.

Ziekenhuisopname: 10 dagen

Paus Franciscus bracht 10 dagen door in de Vaticaanse kliniek Gemelli in Rome om een geplande darmoperatie te ondergaan. Hij onderging op 4 juli 2021 een operatie in de dikke darm en werd op 14 juli na een herstelperiode van tien dagen uit het ziekenhuis ontslagen. De operatie vereiste algemene anesthesie en, zoals de paus meldde in een interview met een Spaans radiostation, omvatte de verwijdering van “33 centimeter van de darm”.

Hoewel hij dit jaar de twaalfde oudste paus in de geschiedenis werd, heeft Franciscus sinds zijn operatie twee reizen naar het buitenland gemaakt. De Argentijnse arts en journalist Nelson Castro, die een boek heeft geschreven over de gezondheid van de pausen, verzekerde dat zijn landgenoot het fysiek erg goed deed tijdens hun ontmoeting in oktober vorig jaar.

Verweerders: 10

Na vier jaar onderzoek opende het Vaticaanstadse hof in juli het grote proces in de zaak van het Londense gebouw, waarbij het gaat om onregelmatige financiële investeringen door het Staatssecretariaat. In totaal werden tien mensen door justitie gedagvaard voor hun vermeende betrokkenheid bij de affaire, onder wie kardinaal Angelo Becciu, de voormalige rechterhand van de paus in het Staatssecretariaat. Het is de eerste keer dat een kardinaal wordt aangeklaagd door het Vaticaanse civiele rechtssysteem.

De andere verdachten zijn leden van het Staatssecretariaat, bankiers en leden van de Financial Information Authority, en een vrouw, Cecilia Marogna. Tot nu toe zijn er vijf zittingen geweest, maar de procedure wordt nog onderzocht. Daarnaast zijn vier van de tien verdachten uit de procedure verwijderd om door de promotor van justitie (officier van justitie) te worden verhoord. Zij zouden in 2022 weer in het proces kunnen stappen.

Kardinalen ziek met Covid-19: 13

Het coronavirus bereikte in 2021 een groot aantal kerkelijke gezagsdragers. Minstens 13 van hen liepen Covid-19 op, wat het aantal kardinalen dat het coronavirus sinds het begin van de pandemie heeft opgelopen op 22 brengt. Van deze 13 waren er 11 stemgerechtigde kardinalen. Drie stierven als gevolg van de ziekte, onder wie een mogelijke conclaafkiezer. Het ging om de Braziliaanse kardinaal Eusebio Oscar Scheid, de Venezolaanse kardinaal Jorge Urosa Savino en de Braziliaanse kardinaal José Freire Falcao. Het hele jaar door heeft paus Franciscus herhaaldelijk Covid-19-vaccinaties ondersteund en gepromoot, en zelfs verklaard dat vaccinatie een “daad van liefde” is.

Woensdagcatechese:41

Dit jaar hield paus Franciscus 41 catechese toespraken tijdens zijn algemene audiënties op woensdagochtend. Er waren enkele verrassingen, zoals in juni 2021, toen “Spiderman” de paus ontmoette, of in oktober 2021, toen een jongen met een handicap op het podium klom om het kalotje te bemachtigen van de paus.

De catechese van paus Franciscus, die hij hield voor duizenden pelgrims in het Vaticaan of online, behandelde verschillende onderwerpen: gebed, een cyclus die begon in oktober 2020 en duurde tot juni 2021, en de brief van de apostel Paulus aan de Galaten, een cyclus die eindigde in november 2021. Vervolgens begon de paus aan een cyclus over Sint-Jozef, die nog niet is voltooid.

(cath.ch/imedia -mg)