Kritiek en waardigheid

column door dr. Gerard de Korte, bisschop van den Bosch |

Een bekend spreekwoord luidt: hoge bomen vangen veel wind. Als
je boven het maaiveld uitsteekt, is de kans groot dat je kop van Jut
wordt. Leiders worden eerder gewantrouwd dan gerespecteerd. Tegen die achtergrond moeten met name politici een dikke huid hebben. Recente gebeurtenissen hebben daartoe bijgedragen. Wij weten allemaal van de verschrikkelijke toeslagenaffaire. Terecht is de verontwaardiging groot. De oude wijsheid van Lord Acton (1834-1902), macht corrumpeert, absolute
macht corrumpeert absoluut, wordt helaas ook in ons land te vaak bewaarheid.


Een christen kijkt met nuchterheid en realisme naar de samenleving.
Het bijbelse mensbeeld is niet naïef optimistisch. Mensen hebben vaak
de neiging om naar zichzelf toe te rekenen en daarom is onderlinge
controle heilzaam. Een samenleving blijft alleen op koers door een
reeks van checks and balances: een goed functionerend parlement, een
vrije pers en een onafhankelijke rechtspraak. Opbouwende kritiek is
nuttig en noodzakelijk. Zo worden ogen geopend voor falend beleid. In
het huidige Nederland zien wij echter veel afbrekende kritiek. Het gaat
dan om een nutteloos spelen op de man of de vrouw. Menig politicus
moet hoon en spot voor lief nemen.
De grens tussen kritiek en laster blijkt vloeiend. Bij heilzame kritiek
gaat het om wegen van beleid; bij laster is er sprake van het aantasten
van de goede naam van een medemens.

respectloze kritiek
Helaas is ook op het kerkelijk erf de grens tussen opbouwende kritiek
en afbrekende laster vloeiend geworden. ….

Lees de volledige column in het Nederlands Dagblad

beeld: bisdom den bosch, Ramon Mangold