Jezuïet ziet kerk op kantelpunt: “Wat deugt er niet aan onze kerk?”
Jezuïet pater Ansgar Wiedenhaus ziet de katholieke kerk op een kantelpunt staan. “Velen kijken nog steeds met hoge verwachtingen naar de Synodale Weg”, vertelde Wiedenhaus aan de Süddeutsche Zeitung.
De laatste signalen van andere bisschoppenconferenties en ook van paus Franciscus geven echter niet bepaald hoop voor de dialoog over de toekomst van de kerk in Duitsland.
Sinds januari biedt deze 50-jarige pater Jezuiet in de Open Kerk van St. Klara in Neurenberg het programma “Exit?” aan, een mogelijkheid tot begeleiding voor mensen die erover nadenken uit de kerk te stappen.
Wat betekent synodaliteit?
Synodaliteit duidt de bijzondere stijl aan die het leven en de zending van de Kerk kenmerkt en drukt haar aard uit als Gods Volk onderweg dat samenkomt, geroepen door de Heer Jezus in de kracht van de Heilige Geest om het evangelie te verkondigen.
Synodaliteit moet tot uitdrukking komen in de gewone manier van leven en werken van de Kerk.
Voor hem is het de kern van het katholieke “dat de meest uiteenlopende mensen in dialoog komen om hun verschillen te erkennen en om samen te proberen van de wereld een wereld voor iedereen te maken. Het zou eigenlijk de taak van de kerkelijke bedienaren moeten zijn om daarvoor te zorgen.”
De situatie op dit moment is echter dat kerkelijke gezagsdragers “zich niet bekommeren om eenheid, maar om uniformiteit”. De Synodale Weg brengt de eenheid van de kerk niet in gevaar, zoals critici van het project beweren, maar doorbreekt eerder de uniformiteit.
Bestrijdt het negatieve niet met het positieve
Pater Wiedenhaus vindt het verkeerd om in de huidige situatie te verwijzen naar de positieve kanten van de kerk. “Ja, misbruik hebben we systematisch in de doofpot gestopt, maar we hebben ook veel leuke kleuterscholen – dat is een slechte benadering. Dat kan niet”, aldus Wiedenhaus. “Dan wordt vaak gezegd: Waarom de kerk veroordelen? Kijk eens naar andere instellingen! Ik antwoord: jarenlang was de kerk goed in het hard zijn voor anderen.” De kerk oogst wat ze zaait. “Er is iets kapot in onze kerk dat misschien niet te repareren is.”
Wiedenhaus zei over zijn gesprekken met degenen die bereid waren te vertrekken, dat ze nog scherper waren geworden. “Ze zaten met de vraag: moet ik gaan of moet ik blijven? Ondertussen vragen veel mensen zich af: is het moreel verantwoord om bij deze kerk te horen? Steun ik door te blijven niet een onrechtvaardig systeem?”
Kerk moet hoop geven
Hij is bezorgd dat degenen die zijn vertrokken worden behandeld “alsof ze niets zijn”, voegde de jezuïet eraan toe. “We praten altijd over de kerk als een bedrijf dat zijn product moet verkopen en anders failliet gaat. Maar wat mij veel meer deprimeert: als de kerk haar missie niet meer vervult, namelijk om er voor mensen te zijn en hoop te geven en op te komen voor gerechtigheid – dan is mijn grootste probleem niet dat de kerk als instituut ten onder gaat, maar dat mensen niet meer geholpen worden.”
Bekijk een video waarin pater Wiedenhaus over het Exitproject vertelt (Duits)
EXIT? – GESPRÄCHS- UND BEGLEITUNGSANGEBOT ZUM KIRCHENAUSTRITT
Met het project Exit? presenteert de Open Kerk van Sint Klara een mogelijkheid tot gesprek en begeleiding voor mensen die aan hun kerk twijfelen en erover denken om er uit te stappen, ook aan mensen die er al uitgestapt zijn en die een mogelijkheid zoeken om over hun teleurstellingen en trauma’s aan de Kerk opgelopen willen praten.
E-Mail: info@st-klara-nuernberg.de P. Ansgar Wiedenhaus SJ: 0911/2346-190 Jürgen Kaufmann: 0911/2346-181