‘Een opzichtige poging om getallen te manipuleren’ |
Nogal nietszeggend zijn de eerste onderzoekscijfers naar het misbruik in de Italiaanse Katholieke Kerk. Volgens critici is dat precies de bedoeling van het rapport dat donderdag verscheen. ‘Het is statistieke onkunde op zijn best.
door ’Hendro Munsterman in het Nederlands Dagblad
De Italiaanse bisschoppen wilden geen onafhankelijk onderzoek naar seksueel misbruik in de Katholieke Kerk, zoals dat wel in landen als Nederland, Duitsland en Frankrijk gebeurde. Dus besloten ze het onderzoek in handen te geven van onderzoekers aan de Katholieke Universiteit van het Heilig Hart in Milaan.tekst loopt door onder de advertentie
Afgelopen donderdag werden de eerste cijfers gepubliceerd. Het veertig pagina’s tellende rapport laat zich gemakkelijk in een paar zinnen samenvatten.
De afgelopen twee jaar hebben zich 89 mensen als slachtoffer van seksueel misbruik bij de Italiaanse Katholieke Kerk gemeld. Iets meer dan de helft daarvan betrof recent misbruik. Van de slachtoffers was 61 minderjarig op het moment van het misbruik en 44 procent tussen de 5 en 14 jaar. Dankzij deze aangiftes werden 68 vermeende daders geïdentificeerd, van wie 34 procent leek was en voor de kerk professioneel of vrijwillig werkzaam, bijvoorbeeld als godsdienstleraar, koster of catecheet.
‘een schande’
Deze cijfers worden echter bekritiseerd. Slachtofferorganisatie Rete L’Abuso vindt het rapport ‘een schande’ en noemt het partijdig. Zelfs denkt de organisatie dat het aantal misbruikslachtoffers in Italië rond een miljoen moet liggen, afgaand op een extrapolatie van cijfers uit landen waar wel onafhankelijk onderzoek heeft plaatsgevonden.
Scherpe kritiek komt er ook van de kleine krant Domani, de enige krant die in Italië echt serieus en kritisch journalistiek onderzoek doet naar kerkelijk seksueel misbruik. Het door de bisschoppen gepubliceerde rapport maakt volgens Domani slechts twee dingen duidelijk: ‘de wil om het probleem toe te dekken en kleiner te doen voorkomen dan het is, en statistieke onkunde (op zijn best, of anders een wrede poging getallen te manipuleren)’.
coronapandemie
Een van de problemen is dat deze eerste onderzoekscijfers afkomstig zijn van zogenaamde ‘luistercentra’ voor slachtoffers die de Italiaanse kerk sinds 2019 door het hele land heeft opgetuigd. De gegeven cijfers zijn ook niet onafhankelijk controleerbaar omdat deze centra door de kerk zelf beheerd worden. In 51 procent van de gevallen is het ‘luistercentrum’ nota bene in handen van een priester, in zes procent van de gevallen van een vrouwelijke of mannelijke religieus. Volgens critici nodigt dat slachtoffers van geestelijken niet uit om hun misbruik te melden.
Daarnaast geeft het onderzoek slechts een beperkt beeld. Van de 226 Italiaanse bisdommen werden er slechts 166 onderzocht. Waarom die anderen buiten beeld zijn gebleven, is onduidelijk. Bovendien betrof het twee jaren waarin veel kerkelijke activiteiten stil waren komen te liggen wegens de coronapandemie.
een ander getal: 613 meldingen
Tijdens de persconferentie van vorige week kwam echter ineens ook een ánder aantal op tafel dat niet in het rapport staat. Sinds het jaar 2000 zijn vanuit Italiaanse bisdommen 613 misbruikdossiers naar het Vaticaanse Dicasterie voor de Geloofsleer gestuurd.
Dat gebeurde nadat het Vaticaan in 2001 had bepaald dat alle bisdommen ter wereld voortaan alle ‘geloofwaardige beschuldigingen’ naar dit departement moesten sturen. Het heeft naast de verdediging van de geloofsleer ook de behandeling van misbruikgevallen onder zijn hoede. Maar wat dat getal van 613 meldingen betekent, en in hoeverre dat overeenkomt met de 89 meldingen van de afgelopen twee jaar, is nog volstrekt onhelder.
De cijfers die nu openbaar zijn, betreffen volgens de onderzoekers slechts ‘een eerste overzicht’. Nu gaan zij in de 613 dossiers duiken. De bisschoppen hebben aangegeven jaarlijks een rapport te willen publiceren.Mail de redactie