Het hangt ervan af aan wie je het vraagt |
Door John L. Allen Jr. voor cruxnow.com |
Waarschijnlijk de meest gestelde vraag in informele gesprekken deze week, in rijen bij supermarkten en postkantoren, in telefoontjes en berichten op WhatsApp, en vrijwel overal waar mensen met elkaar omgaan, is : “hoe was Kerstmis?”
Voor de meesten van ons vereist het beantwoorden van die vraag een vrij eenvoudige mix van ontmoeting in de familie, eten en plezier, en misschien een vleugje geloof. Voor een paus van Rome is het antwoord echter altijd ingewikkelder, en dat is zeker het geval voor paus Franciscus in 2022.
misbruik
Als je bijvoorbeeld de vraag zou stellen aan ‘Anna’, het pseudoniem dat door de Italiaanse publicatie Domani wordt gebruikt voor een Sloveense ex-non die zegt dat ze negen jaar lang seksueel en geestelijk is misbruikt door jezuïet pater Marko Rupnik, dan is ze misschien niet vreselijk enthousiast.
Twee dagen voor de feestdag kondigde de door de paus zorgvuldig uitgekozen vicaris voor Rome, de Italiaanse kardinaal Angelo De Donatis, aan dat het bisdom waarschijnlijk een reeks niet-gespecificeerde “maatregelen” zal moeten nemen om de activiteiten van Rupnik in de Eeuwige Stad te beperken, vooral in het Centro Aletti, een centrum voor kunst en theologie opgericht door Rupnik in 1991 en ingehuldigd door de heilige paus Johannes Paulus II in 1993.
Toch drong De Donatis er ook op aan dat Rupnik het voordeel van de twijfel verdient, door te verklaren dat “wij dienaren van Christus niet minder toegewijd kunnen zijn aan de eerlijke rechtsgang, en minder liefdadig, dan een seculiere staat, waarbij een beschuldiging automatisch wordt omgezet in een misdaad. De oordelen die we door velen met bijzondere heftigheid zien verspreiden,” zei De Donatis in zijn verklaring, “lijken geen evangelisch criterium te zijn voor het zoeken naar waarheid, of een basiscriterium waarop elke op wetten gebaseerde samenleving is gebaseerd. opgericht, a verbis legis non est recedendum ” (“er mag niet worden afgeweken van de woorden van de wet”).
De Donatis wordt algemeen gezien als een belangrijke pauselijke loyalist, en daarom wordt aangenomen dat zijn woorden het denken van de paus weerspiegelen. Critici hebben zich hardop afgevraagd of Franciscus zijn mede-jezuïet een speciale behandeling geeft, wat nieuwe vragen oproept over de aanpak van de misbruikcrisis, vooral omdat het van toepassing is op misdrijven tegen vrouwen. Een Italiaanse belangenbehartigingsgroep genaamd “Women for the Church” waarschuwde dat Rupnik slechts “het topje van de ijsberg” is. Voor mensen als dezen zal de kersttijd 2022 waarschijnlijk niet tot de mooiste uren van deze paus worden gerekend.
Oekraïne
Om een ander standpunt in te nemen: als je de diplomatieke topadviseurs van Franciscus zou vragen hoe Kerstmis dit jaar is verlopen, zouden ze kunnen zeggen blij te zijn dat iemand eindelijk heeft aangegeven open te staan voor vredesbesprekingen om de oorlog in Oekraïne te beëindigen, maar ook een beetje melancholie dat niemand lijkt geïnteresseerd in het aanbod van het Vaticaan om die dialoog te bemiddelen.
Sinds het begin van de oorlog heeft Franciscus ernaar gestreefd de rol van vredestichter te spelen, en de Italiaanse kardinaal Pietro Parolin, zijn topdiplomaat, heeft zich publiekelijk en herhaaldelijk vrijwillig aangemeld voor de bemiddelingsdiensten van het Vaticaan. Een recente verontschuldiging aan Moskou nadat Franciscus hekel had geuit door twee met Rusland verbonden etnische minderheden, de Tsjetsjenen en Boerjaten, in verband te brengen met oorlogsmisdaden, was bedoeld om die mogelijkheid levend te houden.
Maar op maandag, toen de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba voorstelde om gesprekken in februari te laten plaatsvinden, maakte hij duidelijk dat Oekraïne VN-secretaris-generaal António Guterres, en niet de paus, als de juiste bemiddelaar beschouwt.
De meeste waarnemers achten een topontmoeting in februari hoogst onwaarschijnlijk, aangezien Kuleba ervan uitging dat Rusland eerst voor een tribunaal voor oorlogsmisdaden zou verschijnen, iets wat het Kremlin principieel heeft verworpen. Toch was het op zijn minst een zweem van openheid, al speelt die niet in op de overduidelijke gretigheid van het Vaticaan om een sleutelrol te spelen.
lichtpuntjes
Aan de andere kant had de kerst van Franciscus zeker zijn lichtpuntjes.
De liturgie op kerstavond van de paus trok een menigte van 7.000 zielen die alleen staanplaatsen binnen in de Sint-Pietersbasiliek en nog eens enkele duizenden buiten op het plein, kijkend naar de mis op Jumbotrons. (Het Vaticaan profiteerde dit jaar, in tegenstelling tot het grootste deel van de Verenigde Staten, van ongewoon zacht weer tijdens de kerstvakantie.)
De waarschuwing van de paus over “mensen hongerig naar macht en geld” die uiteindelijk hun buren “consumeren” zorgde voor veel ophef in de wereldwijde media, vooral in het licht van de aanhoudende beelden van vernietiging in Oekraïne.
Evenzo werd eidde de klaagzang van de paus over een “hongersnood naar vrede” in zijn Urbi et Orbi -toespraak op kerstdag , voor een menigte op het Sint-Pietersplein naar schatting 70.000 mensen, die dag tot een item in nieuwsuitzendingen over de hele wereld. Gedeeltelijk komt dat omdat op een moment waarop de meeste publieke figuren opgewekt en zelfs een beetje sip zijn, Francis altijd bereid is geweest om in zijn kerstboodschap hoop met realisme te vermengen.
Dan is er Giacomo Cofano, die je desgevraagd waarschijnlijk zou vertellen dat paus Franciscus een kerstmis had die grensde aan het wonderbaarlijke.
Cofano was tot voor kort manager van een hotel in Zuid-Italië nabij de stad Brindisi, terwijl zijn vrouw, Viviana Delego, lerares Engels was in de stad. Vlak voor kerst belandde ze in het ziekenhuis vanwege complicaties bij haar zwangerschap. Ondanks de inspanningen van haar medische team stierf ze op 22 december aan bloedingen nadat ze een paar dagen eerder was bevallen van een tweeling, een jongen en een meisje. Naast de pasgeborenen liet ze ook een zesjarig meisje achter.
Radeloos van verdriet over de dood van zijn vrouw, wendde Cofano zich tot zijn pastoor, pater Donato Liuzzi. De pastoor stond de man bij, maar bracht ook stilletjes pater Fabio Salerno, een privésecretaris van paus Franciscus, op de hoogte van wat er was gebeurd, wetende dat Franciscus soms ervoor in is om rechtstreeks contact op te nemen met mensen die lijden onder een tragedie.
De pastoor gaf Liuzzi Cofano dan ook de raad dat als hij tijdens de vakantie telefoontjes kreeg van onbekende nummers, hij moest opnemen. Op eerste kerstdag om 19.20 uur ging de telefoon. Cofano meldde later dat hij net vanuit het ziekenhuis het huis was binnengelopen, waar hij zijn pasgeboren zoon, Edoardo Maria, kon ophalen en was verbaasd de stem van de paus aan de lijn te horen.
“Hij begreep de tragedie van een moeder die haar leven gaf voor haar kinderen, en de angst die mijn familie heeft getroffen”, zei Cofano.
“Ik herinner me de exacte woorden niet, maar ik was stomverbaasd door het feit dat hij aan me dacht en de tijd vond om te bellen”, zei hij over paus Franciscus. ‘Ik zweer het, het leek alsof ik met iemand praatte die dicht bij me staat, een vriend. Het was bijna een bekentenis.”
“Ik weet dat het absurd lijkt om het te zeggen, maar het was een prachtige kerst”, zei Cofano. “Hij gaf het betekenis.”
Toen merkte hij een opvallend toeval op: zijn tweeling werd geboren op 17 december, wat ook de 86e verjaardag van paus Franciscus was , dus hun levens zullen voor altijd met elkaar verweven zijn.
Kortom: Kerstmis 2022 was voor paus Franciscus ofwel een ramp, een teleurstelling, een PR-succes of een pastorale prestatie, het hangt allemaal af van het oog van de toeschouwer. In werkelijkheid kan het heel goed al die dingen tegelijk zijn geweest – misschien een herinnering aan de complexiteit van het pausdom, en waarom we het allemaal als een kerstcadeau zouden moeten beschouwen dat zo’n verpletterende last niet op onze schouders rust.
bron: cruwnow
beeld: istockphoto.com