De paus met de deelnemers aan de conferentie georganiseerd door het Dicasterie voor Leken, Gezin en Leven (Vatican Media)
Op zaterdag 18 februari heeft de paus in het Vaticaan de voorzitters en sprekers van de lekencommissies van de bisschoppenconferenties ontvangen en hun de weg gewezen die zij samen moeten gaan om een ”Volk van God op missie” te bereiken: Het drama van de Kerk bestaat erin dat Jezus steeds op de deur klopte, maar van binnenuit omdat we hem niet naar buiten wilden laten, hekelde de paus.
door Mario Galgano – Vaticaanstad
“God toont de kerk de weg van gemeenschap, van samen op weg zijn” en dit is een uitnodiging om “de parallelle paden te overwinnen die elkaar anders nooit ontmoeten”. Dit zei de paus toen hij deze zaterdagochtend in de synodezaal nabij de audiëntiezaal de voorzitters en voorzitters van de lekencommissies van de bisschoppenconferenties ontving die deelnamen aan de conferentie waartoe het Dicasterie voor Leken, Gezin en Leven, had uitgenodigd. Tegelijkertijd benaderukte Franciscus dat “de noodzaak om de leken te waarderen niet afhangt van enige theologische vernieuwing”, maar gebaseerd is op “een juiste visie op de Kerk”, namelijk “de Kerk als het volk van God, waartoe alle gedoopten behoren, gewijde en niet-gewijde.”. De paus drong er bij de ongeveer tweehonderd aanwezigen op aan “de weg terug te vinden naar een integrale ecclesiologie“
Het overwinnen van autonome werkingswijzen
Franciscus: “de Kerk heeft nog een lange weg te gaan heeft om te leven als een lichaam, als een echt volk”, maar het God is die de weg wijst, die “intenser en concreter leeft in gemeenschap leeft”. De paus sprak over de vele “parallelle sporen die elkaar nooit ontmoeten” en die we geroepen zijn te overwinnen, hij schilderde dat aldus:
“De geestelijkheid scheidde zich af van de leken; de gewijden, gescheiden van de geestelijkheid en de gelovigen; de intellectuele overtuigingen van bepaalde elites, los van populaire overtuigingen; de Romeinse curie, gescheiden van de plaatselijke kerken; de bisschoppen, gescheiden van de priesters; de jongeren gescheiden van de ouderen; de echtgenoten en gezinnen die weinig betrokken zijn bij het gemeenschapsleven; de charismatische bewegingen scheiden zich af van de parochies, enzovoort. Dit is de grootste verleiding op dit moment.”
Een volk verenigd in missie
De paus benadrukte dat het gehele Gods volk verenigd is in één geloof. Het is “het heilige, gelovige volk van God” dat “bezield wordt door de heiligende geest en gericht is op de missie om de barmhartige liefde van God de Vader te verkondigen”. Dit laatste aspect, eenheid in de missie voor alle leden, is cruciaal:
“Synodaliteit heeft haar oorsprong en uiteindelijke doel in de missie: ze komt voort uit de missie en is gericht op de missie. Het delen van de zending brengt herders en leken dichter bij elkaar, schept gemeenschap van intenties, maakt duidelijk dat de verschillende charisma’s elkaar aanvullen en wekt zo het verlangen om samen op weg te gaan. Er zijn vele voorbeelden, beginnend met Christus, via Sint-Paulus die spreken van “de grote momenten van missionair ontwaken in de Kerk.
We zien dit in Jezus zelf, die zich vanaf het begin omringde met een groep discipelen, mannen en vrouwen, en zijn openbare bediening met hen uitoefende. Hij was nooit alleen. En toen hij de twaalf zond om het koninkrijk van God te prediken, zond hij ze ‘twee aan twee’.
We zien hetzelfde bij St. Paulus, die altijd evangeliseerde met medewerkers, waaronder leken en echtparen.
En zo was het op de momenten van grote vernieuwing en missionair ontwaken in de geschiedenis van de Kerk: herders en lekengelovigen samen. Geen geïsoleerde individuen, maar een volk dat evangeliseert! Dit zijn de heilige mensen van God.”
We zijn allemaal discipelen
De paus nodigde iedereen uit om zich bewust te zijn van het belang van vorming voor de leken, die “essentieel is voor het leven in medeverantwoordelijkheid”, niet “scholastisch en beperkt tot theoretische ideeën” maar “ook praktisch”. “Keer terug naar een integrale ecclesiologie “zoals die was in de eerste eeuwen, waarin alles verenigd is in het toebehoren aan Christus”, en overwin zo “een puur sociologische kijk die niet verder komt dan klassen en sociale rangen te onderscheiden en die in wezen gebaseerd is op de macht die aan elke categorie werd toegekend ”: “De nadruk moet liggen op eenheid, niet op scheiding. De leek moet worden beschouwd als de gedoopte, als lid van het heilige volk van God, als het sacrament dat alle deuren opent, niet als ‘niet-klerikaal’ of ‘niet-gewijd’ . Het woord ‘leken’ komt niet voor in het Nieuwe Testament, dat spreekt over ‘gelovigen’, ‘discipelen’, ‘broeders’, ‘heiligen’, termen die voor iedereen gelden: de gelovige leken en de gewijden.
De gedachten van de paus gingen toen naar de brief aan de kerk van Laodicea, “waar Jezus zegt dat ik aan de deur sta en klop.” Maar “het drama van de Kerk vandaag is dat Jezus steeds op de deur klopt, maar van binnenuit, want we laten hem er niet uit! Zo vaak wordt de kerk betrapt, niet in staat de Heer eruit te laten. De Heer kwam om te bekeren en Hij wil dat wij zendelingen zijn.’
Sterkere samenwerking
Deze gedeelde verantwoordelijkheid tussen leken en priesterst zal het mogelijk maken “angsten en onderlinge verschillen te overwinnen”. Voor Franciscus is het “tijd voor priesters en leken om samen te werken in alle gebieden van de Kerk en in alle delen van de wereld”. Vandaar de roep om meer waardering voor leken, met bijzondere aandacht voor vrouwen:
“De lekengelovigen zijn in de Kerk thuis, ze zijn daar meer dan gasten, en daarom zijn ze geroepen om voor hun huis te zorgen. De leken, en vrouwen in het bijzonder, moeten meer gewaardeerd worden om hun capaciteiten en hun menselijke en spirituele gaven voor het leven van parochies en bisdommen. Ze kunnen de verkondiging van het evangelie in hun alledaagse taal brengen en zich bezighouden met verschillende vormen van prediking. Ze kunnen samen met priesters werken om kinderen en jongeren op te voeden, verloofde stellen te helpen zich op het huwelijk voor te bereiden en hen te begeleiden in hun huwelijks- en gezinsleven. Ze moeten altijd worden geraadpleegd bij de voorbereiding van nieuwe pastorale initiatieven op alle niveaus, dwz lokaal, nationaal en universeel. Zij moeten een stem hebben in de pastorale raden van de bisdommen. Zij moeten aanwezig zijn als het beleid van een bisdom aan de orde komt. Ze kunnen helpen bij de geestelijke begeleiding van andere leken en ook bijdragen aan de vorming van seminaristen en religieuzen.”
De paus herinnerde zich toen een vraag die hem gesteld was, namelijk of een leek een geestelijk leidsman kon zijn. Het antwoord is dat het “een lekencharisma is, geen priesterlijk” en dat het ervan afhangt “of de Heer je de bekwaamheid geeft”. Dit illustreert het belang van de rol van de leken in de seculiere omgeving: “Samen met de piesters moeten ze christelijk getuigenis afleggen in de seculiere wereld: in de wereld van het werk, in de cultuur, in de politiek, in de kunst, in de sociale communicatie.”
Tot slot nog een waarschuwing van de paus: verval niet in klerikalisme. ‘in klerikale kleding gehulde leken’, zei hij, ‘zijn een plaag voor de kerk.’
bron: Vatican News
Beeld: Vatican Media
Bron en beeld: Vaticaans nieuws)