Persconferentie in het vliegtuig (Credit: Elise Ann Allen/Crux photo.)
Paus: ‘Hele wereld is in oorlog en in zelfvernietiging’
Op de terugvlucht uit Zuid-Soedan geeft paus Franciscus samen met de aartsbisschop van Canterbury en de moderator van de Church of Scotland een persconferentie. De paus reflecteert op de instrumentalisering van de dood zoals Benedictus XVI daarover sprak en herhaalt dat het strafbaar stellen van homoseksuelen onrechtvaardig is. Verder gaat het o.a. over de belemmering tot vrede, de betekenis van de vrouw en houding tov homoseksuelen en zijn relatie met paus Benedictus.
Paus Franciscus maakte de opmerking tijdens zijn persconferentie aan boord van het pauselijke vliegtuig op de terugvlucht naar Rome vanuit Zuid-Soedan. Hij sprak met verslaggevers naast de aartsbisschop van Canterbury, Justin Welby en Rt. Eerwaarde Iain Greenshields, de moderator van de Algemene Vergadering van de Kerk van Schotland.
De drie beantwoordden gezamenlijk vragen van journalisten over de apostolische reis naar DR Congo en Zuid-Soedan.
Paus Franciscus herhaalde de “onrechtvaardigheid” van de criminalisering van homoseksuele mensen, en sprak de polemiek toe rond de dood van paus emeritus Benedictus XVI, die stierf op 31 januari 2022. De paus zei dat zijn dood “geinstrumentaliseerd” was door mensen “die eerder politieke partij kozen”. dan die van de kerk.” Ook legde hij uit dat zijn voorganger, met wie hij de afgelopen jaren meermaals overlegde, “niet verbitterd was over mijn optreden”.
Aan het begin van de persconferentie herhaalde paus Franciscus het oecumenische karakter van het bezoek aan Zuid-Soedan. “Ik wilde dat ze beiden bij de persconferentie zouden zijn”, zei hij, “vooral de aartsbisschop van Canterbury, die een jarenlange geschiedenis heeft op weg naar verzoening” in Zuid-Soedan.
Hier volgt een werkvertaling van de persconferentie (aartsbisschop Welby en Rt. Rev. Greenshields spraken in het Engels, terwijl paus Franciscus in het Italiaans sprak):
Aartsbisschop Welby
Goedemiddag en hartelijk dank. En, Uwe Heiligheid, dank u. In januari 2014 bezochten mijn vrouw en ik Zuid-Soedan als onderdeel van een reeks reizen rond de Anglicaanse gemeenschap. En toen we aankwamen, werden we door de aartsbisschop, de anglicaanse aartsbisschop, gevraagd om naar een stad genaamd Bor te gaan. De burgeroorlog woedde toen al zo’n vijf weken en was zeer hevig. Toen we bij Bor kwamen, gingen we naar boven in een eenmotorig vliegtuig en landden op een verlaten vliegveld en met de eerste lichamen bij de poort van het vliegveld. Er waren toen 3000 onbegraven lichamen in Bor en er waren er 5000 slachtoffers. Er waren een paar VN en veel troepen in de buurt. We gingen naar de kathedraal waar alle geestelijken waren vermoord, de Anglicaanse geestelijken, hun vrouwen waren verkracht en vervolgens vermoord. Het was een verschrikkelijke situatie.
Op de terugweg voelden zowel mijn vrouw als ik een diepe roep om te zien wat we konden doen om de bevolking van Zuid-Soedan te ondersteunen. En van daaruit spraken we tijdens een van de regelmatige ontmoetingen die ik het voorrecht heb met paus Franciscus veel over Zuid-Soedan en ontwikkelden we het idee van een retraite in het Vaticaan. Mijn team in Lambeth, samen met het Vaticaan, ging door, ging naar vanaf ongeveer 2016, bezocht Zuid-Soedan de meeste maanden en bracht tijd door met trainen in het veld en het werken met leiders om te proberen dit bezoek op te zetten. Mijn vrouw ging weer werken met echtgenotes van bisschoppen en vrouwelijke leiders, die zelf enorm onder druk stonden, en we bezochten leiders die in ballingschap zaten in Oeganda.
In 2018 werd duidelijk dat er begin 2019 een bezoek zou komen en dat is gelukt. Het was een wonder dat het gebeurde. Een van de vice-presidenten had huisarrest in Khartoum. En ik herinner me de dag voor het bezoek – ik vloog de volgende ochtend heel vroeg naar Rome voor het bezoek. Het was 36 uur de dag ervoor – ik stond op de parkeerplaats van een school in Nottingham in Engeland, belde de secretaris-generaal van de VN om hem de weg vrij te laten maken, wat hij heel briljant deed, en een visum te geven aan de vice-president die de laatste vlucht uit Khartoum kreeg net voordat het luchtruim werd gesloten vanwege de staatsgreep.
Het hoogtepunt van de conferentie van 2019 was natuurlijk de onvergetelijke aanblik van de paus die knielde om de voeten van de leiders te kussen en te zeggen: ‘Ik smeek u om vrede te sluiten’ terwijl ze hem probeerden tegen te houden. Het bracht je gedachten meteen naar het 13e hoofdstuk van het evangelie van Johannes. Het was een zeer opmerkelijk moment.
We hadden een aantal zeer moeilijke gesprekken en op een gegeven moment gingen de vice-presidenten afzonderlijk naar een vergadering, wat behoorlijk intens was, maar uiteindelijk beloofden ze het vredesakkoord te verlengen. En ik denk dat dat moment van de paus het sleutelmoment was, het keerpunt was.
Maar zoals een voormalig voetbalmanager in Engeland zei: je bent zo goed als je volgende wedstrijd. En COVID heeft de volgende wedstrijd ernstig vertraagd. Ik denk dat het resultaat daarvan een verlies aan momentum in het vredesproces was. En toen we bij dit bezoek kwamen, bleven de teams gaan, maar ze hadden minder vertrouwen dan in 2019.
Dus ik heb dit bezoek beëindigd met een diep gevoel van aanmoediging, niet zozeer dat er een doorbraak was, maar er was een gevoel, om een oude uitdrukking te gebruiken van de paus die van hart tot hart spreekt. Het was niet op intellectueel niveau dat er contact was, zoals je misschien hebt gemerkt op de verschillende bijeenkomsten waar toespraken werden gehouden. Het hart sprak tot het hart. En wij… Er is een momentum op middenniveau en aan de basis. En wat we nu nodig hebben, is een serieuze verandering van hart van de leiding. Ze moeten instemmen met een proces dat zal leiden tot een vreedzame machtsoverdracht. Dit is hen publiekelijk verteld. We hebben het tegen ze gezegd. Er moet een einde komen aan corruptie en wapensmokkel en het vergaren van enorme hoeveelheden wapens. Dat vereist verder werk samen met het Vaticaan en Lambeth, maar vooral met regeringen, de trojka, om deze open deur open te draaien, die niet zo wijd open staat als ik zou willen, die open staat, om te crashen, de deur open te doen en daadwerkelijk vooruitgang te boeken. Er is eigenlijk iets minder dan twee jaar tot de verkiezingen, het einde van ’24. We hebben serieuze vooruitgang nodig tegen het einde van ’23. Ik geef het over aan de moderator om een woord te zeggen.
Eerwaarde Greenshields
Dank u, aartsbisschop. Mijn ervaring is duidelijk heel anders dan die van de paus en de aartsbisschop, omdat dit mijn eerste keer in Zuid-Soedan is. Het is echter niet de eerste keer dat mijn kerk in Zuid-Soedan is, omdat een vorige moderator in een naar zijn mening uiterst kwetsbare situatie terecht was gekomen. Verzoening, vergeving stonden centraal in het gesprek en de dialoog die toen plaatsvond in 2015. Mensen werden uitgenodigd om naar Schotland te komen om na te denken en te trainen en om terug te gaan naar Zuid-Soedan. Dat is binnen het presbyteriaanse kiesdistrict van Zuid-Soedan.
Ik herhaal wat mijn vriend daar zei, dat er sterke woorden zijn gesproken. De waarheid is gesproken. Zowel naar het hart als naar de geest. Ik denk dat de situatie nu duidelijk is: dat daden meer zeggen dan woorden. We werden door de regering en de kerken uitgenodigd om daarheen te gaan zoals een vriend je zou uitnodigen om in hun kamer, in hun huis, te komen. En die uitnodiging was er een waarbij ons werd gevraagd om op welke manier dan ook te helpen om een verschil te maken in die situatie, om onze partners te ontmoeten, om op welke manier dan ook te proberen met de machthebbers te praten. Dat is gedaan. Nu is het aan degenen die het verschil kunnen maken om het proces met spoed te starten. En daar wordt door ons in dit bezoek om gevraagd.
Vraag: Jean-Baptiste Malenge (RTCE-Radio Catolique Elikya ASBL)
Heilige Vader, u verlangde ernaar om de DRC te bezoeken… u hebt de vreugde gezien… Welk belang zou u toekennen aan de overeenkomst die in 2016 werd ondertekend tussen de Heilige Stoel en de DRC over onderwijs en gezondheid?
paus Franciscus
Ik ben niet bekend met die overeenkomst; het staatssecretariaat kan echter een advies uitbrengen. Ik weet dat er onlangs een overeenkomst in de pijplijn zit, maar ik kan daar geen antwoord op geven. Ik weet niet eens het verschil tussen de nieuwe die onderweg is. Deze zaken worden afgehandeld door de staatssecretaris, door Gallagher, en die zijn goed in het maken van afspraken waar iedereen baat bij heeft. Ik zag daar in DR Congo een groot verlangen om vooruit te komen, en zoveel cultuur. Voordat ik hier kwam, had ik een paar maanden geleden een Zoom-bijeenkomst met een groep zeer intelligente Afrikaanse universiteitsstudenten. Je hebt mensen met een superieure intelligentie – dit is een van je rijkdommen: intelligente jonge mensen en er moet ruimte voor hen worden gemaakt, in plaats van deuren te sluiten. Met zo veel natuurlijke rijkdommen die mensen aantrekken om Congo te komen uitbuiten – excuseer het woord – is dit idee aanwezig: ‘Afrika moet uitgebuit worden.’ Sommigen zeggen – ik weet niet of het waar is – dat voormalige koloniale rijken hun onafhankelijkheid vanaf de grond hebben verleend, maar niet ondergronds, dus komen ze voor mineralen. Maar we moeten af van het idee dat Afrika er is om uitgebuit te worden. En praten over uitbuiting valt me op; de problemen in het oosten doen me pijn. Ik was in staat om slachtoffers van die oorlog te ontmoeten, die gewond waren, zelfs geamputeerden. Er was veel pijn, en dat alles om rijkdom weg te nemen. Dit is niet goed. Niet goed. Congo heeft zoveel mogelijkheden. Maar we moeten af van het idee dat Afrika er is om uitgebuit te worden. En praten over uitbuiting valt me op; de problemen in het oosten doen me pijn. Ik was in staat om slachtoffers van die oorlog te ontmoeten, die gewond waren, zelfs geamputeerden. Er was veel pijn, en dat alles om rijkdom weg te nemen. Dit is niet goed. Niet goed. Congo heeft zoveel mogelijkheden. Maar we moeten af van het idee dat Afrika er is om uitgebuit te worden. En praten over uitbuiting valt me op; de problemen in het oosten doen me pijn. Ik was in staat om slachtoffers van die oorlog te ontmoeten, die gewond waren, zelfs geamputeerden. Er was veel pijn, en dat alles om rijkdom weg te nemen. Dit is niet goed. Niet goed. Congo heeft zoveel mogelijkheden.
Aartsbisschop Welby
Ik ken het westen van Congo niet zo goed. Mijn vrouw is er weer geweest, werkend met vrouwen in conflict. Maar ik was… Ik heb de laatste keer in 2018, net voor COVID, veel gereisd in het Oosten. En ik wil het van harte eens zijn met wat Zijne Heiligheid heeft gezegd. We moeten duidelijk zijn. Congo is niet het speelterrein van de grootmachten of van de piraterij van de kleine mijnbouwbedrijven. De bedrijven daar handelen onverantwoord met artisanale mijnbouw, ontvoering – de inzet van kindsoldaten, verkrachting op grote schaal en ze plunderen gewoonweg het land. Dat land zou een van de rijkste ter wereld moeten zijn. Een van de grootste donoren van hulp aan de rest van Afrika. Het is gemarteld. Het kreeg technisch gezien politieke onafhankelijkheid, maar geen economische onafhankelijkheid.
En alle ervaring van het Oosten – ik was daar voor het laatst tijdens Ebola, precies in het midden van het militiegebied, en we waren predikanten aan het trainen hoe ze met allerlei soorten Ebola moesten werken… De kerken doen daar buitengewoon werk. De enige functionele groep, in het bijzonder pater, de rooms-katholieke kerk, doet geweldig werk. Het Great Lakes Peace Project, geleid door de rooms-katholieke kerk, is geweldig, maar de grote mogendheden moeten zeggen: ‘Afrika en Congo in het bijzonder houden zo veel in de weg van het erts en de metalen en de mineralen en de hulpbronnen die we nodig hebben om de wereldeconomie groen te maken en de planeet te redden van klimaatverandering.’ En de enige manier waarop dat kan worden gedaan op een manier die onze handen niet met bloed bedekt, is als de grote mogendheden de vrede van Congo nastreven en niet alleen hun welvaart.
Ds. Greenshields
Ik wil er niet teveel aan toevoegen, omdat ik denk dat dat een zeer eminent antwoord was. Maar het is een waarschuwing, nietwaar, voor degenen onder ons die dat wel hebben gedaan. Maar ik denk dat het iets was dat de paus hier noemde over jonge mensen. Slimme, goede jonge geesten verdienen de kans om zich te ontwikkelen. Nu, uit mijn eigen ervaring in andere delen van de wereld, verdienen slimme jonge vrouwelijke geesten het recht op dezelfde kansen, precies als alle anderen in welk land dan ook, maar vooral in de ontwikkelingslanden. En dat zou mijn pleidooi zijn. De rechten van vrouwen en met name jonge vrouwen moeten als essentieel worden erkend.
V: Jean-Luc Mootosamy (CAPAV) Komt
uit Mauritius en zend ook uit voor de Zuid-Soedanese radio, die in ballingschap in Nairobi zit. Zowel in de DRC als in Zuid-Soedan verspreidt het geweld zich ondanks de aanwezigheid van twee VN-missies gedurende tientallen jaren. Hoe kun je als één helpen bij het aanbevelen van een nieuw interventiemodel, gezien de groeiende verleiding van veel teleurgestelde Afrikaanse landen om andere partners te kiezen voor hun veiligheidspartners die misschien het internationale recht niet respecteren? Zoals bijvoorbeeld Russische privébedrijven, organisaties in de Sahelregio. Bedankt.
paus Franciscus
Geweld is een alledaags thema. We hebben het net gezien in Zuid-Soedan. Het is pijnlijk om te zien hoe geweld wordt uitgelokt. Een van de problemen is de verkoop van wapens. Ook aartsbisschop Welby zei hier iets over. De verkoop van wapens: ik denk dat dit de grootste plaag ter wereld is. De handel… de verkoop van wapens. Iemand die deze zaken begrijpt, vertelde me dat zonder een jaar lang wapens te verkopen er een einde zou komen aan de honger in de wereld. Ik weet niet of dat waar is. Maar bovenaan staat vandaag de wapenverkoop. En niet alleen bij de grote mogendheden. Zelfs voor deze arme mensen… zaaien ze oorlog met hen. Het is wreed. Ze zeggen tegen hen: ‘Trek ten strijde!’ en ze geven ze wapens. Omdat er economische belangen achter zitten om het land, de mineralen, de rijkdom te exploiteren. Het is waar dat tribalisme in Afrika niet helpt. Nu ik niet’ Ik weet niet echt hoe het is in Zuid-Soedan. Ik denk dat het er ook is. Maar er moet een dialoog zijn tussen de verschillende stammen. Ik herinner me dat ik in Kenia in het volle stadion was. Iedereen stond op en zei nee tegen tribalisme, nee tegen tribalisme. Iedereen heeft zijn eigen geschiedenis, er zijn oude vijandschappen, verschillende culturen. Maar het is ook waar dat je de strijd tussen stammen uitlokt door wapens te verkopen en vervolgens de oorlog van beide stammen uitbuit. Dit is duivels. Ik kan geen ander woord bedenken. Dit is vernietigen: de schepping vernietigen, de persoon vernietigen, de samenleving vernietigen. Ik weet niet of het ook in Zuid-Soedan gebeurt, maar in sommige landen gebeurt het wel: jonge jongens worden gerekruteerd om deel uit te maken van de militie en te vechten met andere jonge jongens. Samenvattend denk ik dat het grootste probleem de gretigheid is om de rijkdom van dat land af te pakken – coltan, lithium,
Ds. Greenshields
Ik denk dat een van de zaken die in dit verband in me opkomt, de hoge mate van analfabetisme is die in landen bestaat, in welk geval mensen geen duidelijk begrip hebben van wie ze zijn en waar ze zijn en het maken van geschoolde keuzes. Dat is één ding. We moeten zeker de wapenwedloop uitdagen, waar mensen daarmee meer geld verdienen dan de wereld en waarschijnlijk al het andere. Hoe we dat doen is door te overtuigen en hoe we verdeeldheid overwinnen is door dialoog.
Ik wil je een klein verhaaltje geven over Schotland, het land waar ik vandaan kom, dat religieus gezien een diep verdeeld land was waar vreselijke dingen gebeurden, vreselijk geweld, vreselijke verdeeldheid binnen ons land. Er begon toen een proces van dialoog tussen onszelf, de Kerk van Schotland en de Katholieke Kerk in Schotland, dat vorig jaar op het punt kwam waarop we een vriendschapsverklaring ondertekenden, waar we samen zouden wandelen in onze verschillen, maar ook in overeenstemming met de dingen waar we het mee eens zijn. En pas als je dat stadium van dialoog en ontmoeting met de andere persoon kunt bereiken, begin je die muren neer te halen. En dat merken we in Schotland. En wat toen ik jong was, een diep verdeeld land was en aan het veranderen is. En ook het onderwijs helpt daarbij.
Aartsbisschop Welby
Ik wil het over een andere boeg gooien, want het was een zeer goede, zeer nuttige vraag. Het is niet de VN of andere dingen. Het is ‘en’. Het is altijd ‘en’ in plaats van ‘of’.
Wat de kerken brengen, zijn niet alleen functionele netwerken waar ze bijna niet corrupt zijn. En dus als je hulp inzet, komt het bij de mensen op de grond; en hun netwerken die de gevechtslinies overschrijden, en de rest. Zaterdag heeft onze aartsbisschop in Kajo Keji twintig mensen begraven. Hij ging daar regelrecht naar beneden. Zaterdagavond was hij er weer. Hij had een groot verschil gemaakt. Het is de verandering van hart. En dat is het punt van dit bezoek.
Honderddertig jaar geleden, honderd jaar geleden, voerden de Nuer en de Dinka voortdurend oorlog. Het was een vendettacultuur. Vooral de Nuer waren onderling in oorlog met clans. Het overvallen van vee. Het verschil werd niet gemaakt door de koloniale regering. Het werd gemaakt door de kerken en de verandering van hart, toen mensen geloof in Christus ontvingen en beseften dat er een nieuwe manier van leven was.
Dus mijn gebed aan het einde van dit bezoek is niet alleen veel activisme, maar ook dat de Heilige Geest van God een nieuwe geest van verzoening en genezing brengt aan de bevolking van Zuid-Soedan.
Vraag: Claudio Lavanga (NBC NEWS)
Heilige Vader, ik wilde het u vragen, aangezien aartsbisschop Welby zich dat ongelooflijke moment in 2019 herinnerde toen u voor de leiders van Zuid-Soedan knielde om vrede te vragen. Helaas is het over twee weken de eerste verjaardag van weer een vreselijk conflict, dat in Oekraïne, en mijn vraag is: zou je bereid zijn hetzelfde gebaar te maken naar Vladimir Poetin als je de kans had hem te ontmoeten? aangezien uw oproepen tot vrede tot nu toe aan dovemansoren zijn gericht? En ik wilde jullie alle drie vragen of jullie een gezamenlijke oproep voor vrede in Oekraïne zouden willen doen, aangezien dit een zeldzaam moment is waarop jullie alle drie [samen] zijn?
paus Franciscus
Ik sta open voor een ontmoeting met beide presidenten: de president van Oekraïne en de president van Rusland – ik sta open voor een ontmoeting. Als ik niet naar Kiev ben gegaan, was dat omdat het destijds niet mogelijk was om naar Moskou te gaan; maar ik was in dialoog. Sterker nog, op de tweede dag van de oorlog ging ik naar de Russische ambassade om te zeggen dat ik naar Moskou wilde om met Poetin te praten, op voorwaarde dat er een klein venster was om te onderhandelen. Toen antwoordde minister Lavrov dat hij dit overwoog, maar [zei]: ‘Laten we later kijken.’ Dat gebaar was iets waarvan ik dacht: ‘Ik doe het voor hem’ [voor Poetin, red.]. Maar het gebaar van de bijeenkomst van 2019, ik weet niet hoe het is gebeurd; het was niet doordacht, en je kunt geen dingen herhalen die niet doordacht zijn – het is de Geest die je daarheen brengt. Het is onmogelijk uit te leggen, punt uit. En ik ben het ook vergeten. Het was een dienst,
Vandaag zijn we op dit punt, maar het is niet de enige oorlog. Ik wil recht doen [aan wat er in de wereld gebeurt]: Al twaalf tot dertien jaar is Syrië in oorlog, al meer dan tien jaar is Jemen in oorlog; denk aan Myanmar, aan de arme Rohingya’s die de wereld rondreizen omdat ze uit hun vaderland zijn verdreven. Overal, in Latijns-Amerika… hoeveel oorlogshaarden zijn er! Ja, er zijn belangrijkere oorlogen vanwege het lawaai dat ze maken, maar ik weet het niet, de hele wereld is in oorlog en bezig met zelfvernietiging. We moeten serieus nadenken: het is zelfvernietiging. We moeten op tijd stoppen, want de ene bom trekt een grotere en nog een grotere naar je toe, en in de escalatie weet je niet waar je terecht zult komen. We moeten het hoofd koel houden.
Toen spraken zowel Zijne Genade als de eerwaarde Greenshields over vrouwen. Ik heb vrouwen gezien in Zuid-Soedan: ze baren kinderen, soms zijn ze alleen, maar ze hebben de kracht om een land te creëren; vrouwen zijn geweldig. Mannen gaan vechten, ze trekken ten strijde, en deze dames met twee, drie, vier, vijf kinderen gaan vooruit. Ik heb ze in Zuid-Soedan gezien. En over vrouwen gesproken, ik wil graag iets zeggen tegen de nonnen, de nonnen die zich storten op wat er gebeurt – ik heb er een paar gezien hier in Zuid-Soedan, en toen tijdens de mis van vandaag hoorde je de naam van zo veel nonnen die zijn vermoord… Laten we teruggaan naar de kracht van ‘vrouw’. We moeten ze serieus nemen en ze niet gebruiken als reclame voor cosmetica: alsjeblieft, dit is een belediging voor vrouwen; vrouwen zijn bedoeld voor grotere dingen! Voor het andere punt, ik heb je al verteld,
Aartsbisschop Welby:
Ik sprak over Rusland en president Poetin en Oekraïne toen ik daar eind november, begin december was. Ik heb eigenlijk niets toe te voegen, behalve te zeggen dat het einde van deze oorlog in handen is van president Poetin. Hij zou het kunnen beëindigen met terugtrekking en staakt-het-vuren en vervolgens onderhandelingen over een regeling op lange termijn. Maar het kan niet… Het is een angstaanjagende en verschrikkelijke oorlog.
Maar ik wil het eens zijn met paus Franciscus. Er zijn nog veel meer oorlogen. Ik praat om de paar weken met het hoofd van onze kerk in Myanmar. Ik praat met kerkleiders in Nigeria – gisteren zijn 40 mensen omgekomen bij gevechten in Katsina. Ik praat met velen over de hele wereld. Ik ben het volledig eens met de Heilige Vader. En geen enkele oorlog eindigt zonder de betrokkenheid van vrouwen en jongeren, precies om de redenen die hij zei.
Vraag: Bruce De Galzain (Radio France)
Heilige Vader, voordat u op uw apostolische reis vertrok, hekelde u de strafbaarstelling van homoseksualiteit, die niet wordt geaccepteerd door families, noch in Zuid-Soedan, noch in Congo. Deze week ontmoette ik in Kinshasa vijf homoseksuelen, die stuk voor stuk waren afgewezen en zelfs uit hun familie waren gezet. Ze legden me uit dat hun afwijzing voortkomt uit de religieuze opvoeding van hun ouders – sommigen van hen worden naar uitdrijvingspriesters gebracht omdat hun familie denkt dat ze bezeten zijn door onreine geesten. Mijn vraag, Heilige Vader, is: wat zegt u tegen de families in Congo en Zuid-Soedan die hun kinderen nog steeds verwerpen, en wat zegt u tegen de priesters, tegen de bisschoppen?
paus Franciscus
Ik heb op twee reizen over dit onderwerp gesproken; de eerste keer [bij mijn terugkeer] uit Brazilië: ‘Als een persoon met homoseksuele neigingen gelovig is en God zoekt, wie ben ik dan om hem te beoordelen?’ Ik zei dit tijdens die reis. Ten tweede, terugkomend uit Ierland, was het een beetje een problematische reis omdat er die dag net een brief was gepubliceerd van die jonge man… in dat geval heb ik duidelijk tegen ouders gezegd: ‘Kinderen met deze oriëntatie hebben recht op verblijf thuis; je kunt ze niet het huis uit schoppen.’ En toen zei ik onlangs iets, ik herinner me mijn exacte woorden niet echt meer, in het interview met de Associated Press. De strafbaarstelling van homoseksualiteit is een onderwerp dat niet voorbij mag gaan. Naar schatting bevorderen ongeveer vijftig landen op de een of andere manier dit soort criminalisering – ze vertellen me meer, maar laten we Laten we zeggen minstens vijftig – en sommige daarvan – ik denk dat het er tien zijn, voorzien zelfs de doodstraf [voor homoseksuele personen]. Dit klopt niet, mensen met homoseksuele neigingen zijn kinderen van God, God houdt van hen, God begeleidt hen. Het is waar dat sommigen in deze staat verkeren vanwege verschillende ongewenste situaties, maar zulke mensen veroordelen is een zonde; mensen met homoseksuele neigingen strafbaar stellen is onrechtvaardig. Ik heb het niet over groepen, maar over mensen. Sommigen zeggen: ze sluiten zich aan bij groepen die lawaai maken. Ik heb het over mensen; lobby’s zijn iets anders. Ik heb het over mensen. En ik geloof dat de Catechismus van de Katholieke Kerk zegt dat ze niet gemarginaliseerd mogen worden. Dit punt is mijns inziens duidelijk. mensen met homoseksuele neigingen zijn kinderen van God, God houdt van hen, God begeleidt hen. Het is waar dat sommigen in deze staat verkeren vanwege verschillende ongewenste situaties, maar zulke mensen veroordelen is een zonde; mensen met homoseksuele neigingen strafbaar stellen is onrechtvaardig. Ik heb het niet over groepen, maar over mensen. Sommigen zeggen: ze sluiten zich aan bij groepen die lawaai maken. Ik heb het over mensen; lobby’s zijn iets anders. Ik heb het over mensen. En ik geloof dat de Catechismus van de Katholieke Kerk zegt dat ze niet gemarginaliseerd mogen worden. Dit punt is mijns inziens duidelijk. mensen met homoseksuele neigingen zijn kinderen van God, God houdt van hen, God begeleidt hen. Het is waar dat sommigen in deze staat verkeren vanwege verschillende ongewenste situaties, maar zulke mensen veroordelen is een zonde; mensen met homoseksuele neigingen strafbaar stellen is onrechtvaardig. Ik heb het niet over groepen, maar over mensen. Sommigen zeggen: ze sluiten zich aan bij groepen die lawaai maken. Ik heb het over mensen; lobby’s zijn iets anders. Ik heb het over mensen. En ik geloof dat de Catechismus van de Katholieke Kerk zegt dat ze niet gemarginaliseerd mogen worden. Dit punt is mijns inziens duidelijk. Ik heb het niet over groepen, maar over mensen. Sommigen zeggen: ze sluiten zich aan bij groepen die lawaai maken. Ik heb het over mensen; lobby’s zijn iets anders. Ik heb het over mensen. En ik geloof dat de Catechismus van de Katholieke Kerk zegt dat ze niet gemarginaliseerd mogen worden. Dit punt is mijns inziens duidelijk. Ik heb het niet over groepen, maar over mensen. Sommigen zeggen: ze sluiten zich aan bij groepen die lawaai maken. Ik heb het over mensen; lobby’s zijn iets anders. Ik heb het over mensen. En ik geloof dat de Catechismus van de Katholieke Kerk zegt dat ze niet gemarginaliseerd mogen worden. Dit punt is mijns inziens duidelijk.
Aartsbisschop Welby
Het is u misschien niet helemaal ontgaan dat we hier in de Church of England de laatste tijd ‘een beetje’ over hebben gesproken, inclusief veel debat in het parlement en allerlei andere zaken. Ik wil zeggen dat ik wou dat ik zo welsprekend en duidelijk had gesproken als de paus. Ik ben het volledig eens met elk woord dat hij daar zei. De criminalisering – de Church of England, de Anglican Communion – heeft op twee Lambeth-conferenties resoluties aangenomen tegen criminalisering, maar het heeft veel mensen niet echt van gedachten doen veranderen.
Tijdens de komende vier dagen in de Generale Synode van de Church of England is dit ons belangrijkste gespreksonderwerp, en ik zal zeker de Heilige Vader citeren. Hij zei het mooi en nauwkeurig.
Eerwaarde Greenshields
Even een heel korte opmerking: er is nergens in mijn lezing van de vier evangeliën waar ik Jezus iemand zie afwijzen. Nergens in de vier evangeliën zie ik iets anders dan Jezus die zijn liefde uitdrukt voor iedereen die hij ontmoet. En als christenen is dat de enige uitdrukking die we in alle omstandigheden aan een mens kunnen geven.
Alexander Hecht (ORF TV)
Een vraag aan de paus: er is de afgelopen dagen veel gesproken over eenheid. Er is ook een demonstratie geweest van christelijke eenheid in Zuid-Soedan, en ook van eenheid binnen de katholieke kerk zelf. Ik zou u willen vragen of u dit voelt na de dood van Benedictus XVI: zijn uw werk en uw missie moeilijker geworden omdat de spanningen tussen de verschillende vleugels van de katholieke kerk sterker zijn geworden?
Paus Franciscus
Op dit punt zou ik willen zeggen dat ik met paus Benedictus over alles heb kunnen praten. [Ook] om van mening te veranderen. Hij stond altijd aan mijn zijde, steunde me, en als hij een probleem had, zou hij het me vertellen en zouden we praten. Er waren geen problemen. Ik sprak eens met hem over het huwelijk van homoseksuele mensen, over het feit dat het huwelijk een sacrament is en dat we geen sacrament kunnen maken, maar dat er een mogelijkheid is om wettelijke bescherming van eigendomsrechten te waarborgen, wat begon in Frankrijk, [waar] iedereen kan een burgerlijke verbintenis aangaan, niet noodzakelijkerwijs als koppel. Bijvoorbeeld oude vrouwtjes die met pensioen zijn… want daar kun je veel mee verdienen.
Iemand die zichzelf als een groot theoloog beschouwde, ging via een vriend van hem naar paus Benedictus en diende een klacht tegen mij in. Benedictus maakte zich geen zorgen. Hij belde vier kardinaal-theologen van het hoogste niveau en zei: “Leg me dit eens uit”, en zij legden het uit. En zo eindigde het verhaal.
Het is een anekdote die laat zien hoe Benedict handelde toen er een klacht kwam. Sommige verhalen die de ronde doen, dat Benedictus verbitterd was door wat de nieuwe paus deed, zijn ‘een spelletje telefoon’. Ik heb Benedictus zelfs geraadpleegd voor een aantal te nemen beslissingen. En hij stemde toe. Hij was het er mee eens.
Ik geloof dat de dood van Benedictus is uitgebuit door mensen die koren op de molen willen gooien. En degenen die zo’n goed persoon uitbuiten, zo’n man van God, ik zou zeggen een heilige vader van de kerk, nou ik zou zeggen dat het onethische mensen zijn, het zijn mensen die tot een partij behoren, niet tot de kerk… Jij zie overal de neiging om theologische opvattingen partij te maken.
Deze dingen zullen vanzelf vallen, of als ze dat niet doen, zullen ze doorgaan zoals vele malen is gebeurd in de geschiedenis van de kerk. Ik wilde duidelijk zeggen wie paus Benedictus was: hij was niet verbitterd.
Jorge Barcia Antelo (RNE)
Goedemorgen, Uwe Heiligheid. We komen vandaag terug uit twee landen die het slachtoffer zijn van wat u de globalisering van onverschilligheid hebt genoemd. U heeft hierover gesproken sinds het begin van uw pontificaat en sinds uw reis naar Lampedusa. In zekere zin is deze week een cirkel gesloten. Denk je er nog steeds aan om de straal van deze cirkel uit te breiden, ergens anders heen te gaan, andere vergeten landen te bezoeken? Naar welke plekken denk je te gaan? En na deze reis die zo lang en veeleisend is geweest, hoe gaat het met je? Voel je je nog steeds sterk? Heb je het gevoel dat je gezondheid goed genoeg is om naar al deze plaatsen te gaan?
Paus Franciscus
Er is overal globalisering van onverschilligheid. Binnen een land zijn veel mensen vergeten naar hun landgenoten, hun medeburgers te kijken, hebben ze opzij geschoven om er niet aan te denken. Te bedenken dat de grootste fortuinen ter wereld in handen zijn van een minderheid. En deze mensen kijken niet naar de ellende, hun hart opent zich niet om te helpen.
Wat betreft reizen: ik denk dat India volgend jaar de volgende is. Op 29 september ga ik naar Marseille en de mogelijkheid bestaat dat ik vanuit Marseille naar Mongolië vlieg, maar dat is nog niet beslist. Het is mogelijk. Ik kan me er dit jaar geen andere herinneren. Lissabon.
Het criterium is: ik heb ervoor gekozen om de kleinste landen van Europa te bezoeken. Mensen zullen zeggen: “Maar hij ging naar Frankrijk”, nee, ik ging naar Straatsburg; Ik ga naar Marseille, niet naar Frankrijk. De kleintjes, de kleintjes. [Het criterium is] om iets te leren over het verborgen Europa, dat deel van Europa dat zoveel cultuur heeft maar niet bekend is. Om landen te begeleiden, bijvoorbeeld Albanië, dat de eerste was, en het land is dat de wreedste, wreedste dictatuur in de geschiedenis heeft geleden. Dan is mijn keuze deze: probeer niet te vervallen in de globalisering van onverschilligheid.
[Over zijn gezondheid:] Je weet dat de slechte wiet nooit sterft. Niet zoals aan het begin van het pontificaat, deze knie is vervelend, maar het gaat langzaam, dus eens kijken. Bedankt.
Voor de andere twee: Zouden jullie weer samen op reis gaan met de paus?
Aartsbisschop Welby
Ja, als de heilige Vader vond dat ik enige waarde toevoegde, of de aartsbisschop in de toekomst enige waarde toevoegde, is dat altijd een enorm voorrecht. Het hangt ervan af waar het is en of we een belemmering of een hulp zouden zijn.
Ds. Greenshields
We zouden zeker blij zijn om zoiets nog eens te doen.
Het enige voorbehoud dat ik daaraan wil toevoegen is dat ik mijn functie op 20 mei beëindig , en dat een zeer bekwame vrouw de functie van moderator van de Church of Scotland zal overnemen, maar zij zal met plezier hetzelfde doen!
Dit is een werkvertaling en transcriptie van Vatican Media. Woorden en uitdrukkingen tussen vierkante haken zijn voor de duidelijkheid weergegeven.