“Wacht niet altijd tot Rome ja zegt”
Helena Jeppesen-Spuhler was een van de weinige vrouwen die stemgerechtigd waren op de Wereldsynode in Rome, die nu voorlopig afloopt. De Zwitserse vrouw verlaat de Eeuwige Stad met gemengde gevoelens. Ze roept op tot meer initiatief van de plaatselijke kerken. De hoofdredacteur van Domradio, Ingo Brüggenjürgen. interviewt haar.
DOMRADIO.DE: Hoe heeft u de eerste synode ervaren waar ook vrouwen mochten stemmen?
Helena Jeppesen-Spuhler (medewerker bij de Zwitserse hulporganisatie Fastenaktion en eerste afgevaardigde naar een synode van bisschoppen): Ja, dat was een sterk moment, vooral omdat we beseften dat we gewicht hebben, ook al zijn we met weinigen, dat er veel zijn van sterke vrouwen van over de hele wereld die daar aanwezig zijn, minstens 54, en die zich niet hebben ingehouden in de vergadering. Het was een goede ervaring en ik denk dat dat nu de standaard zal zijn. Wij gaan waarschijnlijk niet meer terug.
D.: In dit opzicht is hier echt geschiedenis geschreven. In het document wordt dit heel voorzichtig verwoord: hoe was het in de synodezaal zelf? Waren het alleen vrouwen of bestond er een brede consensus over deze vragen?
J.: Nee, als het ging om de kwestie van de rol van vrouwen, was dat het sterkste moment van deze synodebijeenkomst. Er was veel instemming, uiteraard niet alleen van vrouwen en leken, maar ook van kardinalen en bisschoppen die zich uitspraken voor gelijke rechten voor vrouwen.
D.: Bent u, als u de synode in het algemeen bekijkt, tevreden?
J.: Ja. Ik ben tevreden omdat we een aantal stappen hebben gezet die belangrijk zijn. We hebben echter een enorme achterstand op het gebied van hervormingen in de katholieke Kerk en kunnen niet alle kwesties ad hoc gezamenlijk goed oplossen. We hebben dus niet alle onderwerpen op bevredigende wijze kunnen bespreken. Maar er zijn enkele stappen gezet die hout snijden en die ons zullen helpen.
D.: Welke szijn dat?
J.: Ik denk dat de stap naar gedecentraliseerde oplossingen echt er op in heeft. En vervolgens de scheiding der machten, die meerdere keren ter sprake kwam, dat wil zeggen de controle over de macht van de bisschoppen. Dit is van belang bij misbruik. Dit was voor ons een bijzonder grote zorg en werd verrassend goed ontvangen in de vergadering: de zorg dat er structurele veranderingen in de controlemacht moeten plaatsvinden.
D.: Waar had je meer gewild?
J.: Ik had beslist meer of iets veel sterkers willen hebben over de kwestie van queer mensen. Er was weerstand tegen het woord ‘LGBTQ+’ en het wordt nu slechts heel vaag vermeld in het document. Maar ik denk dat we in de universele kerk niet tot een gemeenschappelijke oplossing zullen komen; we zullen gedecentraliseerde oplossingen moeten vinden.
D.: Is dit ook een signaal van deze synode dat meer verantwoordelijkheid en meer beslissingen op het niveau van de universele kerk, in de bisdommen, worden gelegd?
J.: Voor mij is dat duidelijk het belangrijkste signaal van deze synode. De bal gaat terug naar de plaatselijke kerken, en daar moet gewerkt worden aan participatiestructuren en een sterkere positie voor vrouwen. Er kan veel gedaan worden met het bestaande kerkelijk recht en we moeten daar ten volle van profiteren. Hopelijk nemen we volgend jaar een beslissing.
D.: U zei het al, er moet volgend jaar een beslissing genomen worden. Wat valt er vanuit uw standpunt te doen tussen nu en dan?
J.: Er moet veel werk worden verzet in het Vaticaan. Maar we moeten het document ook terugbrengen naar onze kerken, het daar bespreken en goede voorbeelden en feedback geven aan het synodesecretariaat in Rome, zodat zij een goed nieuw werkdocument kunnen maken voor de volgende synodevergadering.
D.: Doet Zwitserland dit alleen?
J.: Nee, alle plaatselijke kerken moeten dat doen. Ze moeten zeker meedoen. Dit is heel belangrijk omdat Rome hier niet de leiding mag hebben, maar de plaatselijke kerken dit proces vorm moeten geven.
D.: Nu ben je iemand die internationaal al zeer goede verbindingen heeft. Maakt u ook gebruik van deze netwerken?
J.: Ik denk dat dit een goed uitgangspunt is na deze synode, dat we een netwerk hebben. Deze netwerken onderhouden we dit jaar.
D.: We hebben het hier ervaren: de vrouwen hebben iets veranderd, de praktijk verandert iets, de actie verandert iets. Ziet u dit als een sterk argument voor de toekomst van de kerk?
J.: Absoluut. De praktijk verandert iets. We moeten niet altijd wachten tot het Vaticaan en Rome ja zeggen, maar liever moedig voorwaarts gaan in onze lokale omgeving.
bron: domradio.de
beeld cath.ch © Maurice Pagina