Paus tijdens de audiëntie op 13 december 2023
Op de feestdag van Onze-Lieve-Vrouw van Guadalupe verleent paus Franciscus een interview aan journaliste Valentina Alazraki voor de Mexicaanse omroep N+.
Door Salvatore Cernuzio voor Vatican News
Het is niet zozeer een besluit, laat staan een revolutie, het is een belofte die paus Franciscus aan de Maagd Maria heeft gedaan: “Ik wil begraven worden in de Santa Maria Maggiore. De plek is al klaar.” Paus Franciscus, 87 jaar oud, maakt volgende week op 17 december zijn voornemen bekend aan de Mexicaanse omroep N+, terwijl hij bezig is met een vereenvoudiging van het pauselijk begrafenisritueel. De paus maakte ook duidelijk dat, hoewel hij aan de dood denkt – deels als gevolg van de ouderdom die ‘komt zoals die is’ – het idee van ontslag helemaal niet in de plannen zit. Integendeel, de Heilige Vader onthult een verlangen om in 2024 naar België te reizen, naast “in behandeling zijnde” reizen naar Polynesië en zijn geboorteland Argentinië.
Verlangen om begraven te worden in Santa Maria Maggiore
Het interview werd afgenomen door de bekende journalist Valentina Alazraki, een ervaren Vaticaan-watcher, op de dag dat Mexico zijn ‘moeder’, Onze Lieve Vrouw van Guadalupe, viert. De “Morenita” is inderdaad aanwezig tijdens het hele interview, waarin de paus zijn “grote devotie” jegens Onze Lieve Vrouw herhaalt. Vandaar de keuze voor Santa Maria Maggiore als de plaats van zijn uiteindelijke begrafenis.
De keuze is historisch gezien nieuws. De pausen uit het recente verleden, werden allen begraven in de Vaticaanse grotten (de laatste was Benedictus XVI, die stierf op 31 december 2022). Het besluit om in Santa Maria Maggiore begraven te worden versterkt echter de band met de ze Basiliek, die de paus meer dan 100 keer heeft bezocht: vanaf de dag na zijn verkiezing, 14 maart 2013; daarna voor en na elke internationale reis; en ten slotte, vorige week, 8 december, toen hij hulde ging brengen met een “Gouden Roos” aangeboden aan de Salus Populi Romani, het Maria-icoon dat volgens de traditie door Sint-Lucas is geschilderd en dat waakt over de inwoners van de stad Rome .
“Het is mijn grote devotie. Vroeger, als ik [naar Rome, vóór zijn verkiezing, red.] kwam, ging ik daar altijd op zondagochtend heen als ik in Rome was, ik bleef daar een tijdje. Er is een heel diepe band”, zegt paus Franciscus. Hij vertelde dat hij samen met de pauselijke ceremoniemeester de rituelen voor zijn begrafenis had voorbereid. “We hebben ze sterk vereenvoudigd”, zei hij. De meest recente pauselijke begrafenis was die van Benedictus XVI op 5 januari op het Sint-Pietersplein.
Paus Franciscus bij Santa Maria Maggiore, bij de Maria ikoon Salus Populi Romani
Relatie met Benedictus XVI
Paus Franciscus sprak verder over zijn relatie met zijn voorganger, die tien jaar als emeritus paus leefde, “Mijn relatie met paus Benedictus was heel hecht. Soms ging ik bij hem op bezoek. En hij gaf mij met grote wijsheid zijn mening. Maar hij zei ook: ‘Ik zie wel wat je denkt’, en hij liet het aan mij over. Hij hielp mij altijd. Daarin was hij zeer genereus.” Paus Franciscus omschreef het als een “genade” dat hij “afscheid” heeft kunnen nemen van zijn voorganger, nadat hij zojuist van een verpleegster had gehoord dat hij ziek was en vroeg om voor hem te bidden. “Hij was helder, maar hij kon niet meer praten en hij hield mijn hand zo vast. Het was prachtig, dat afscheid. En na drie dagen stierf hij. Benedictus was een groot man, een nederige, eenvoudige man die, toen hij zich zijn beperkingen realiseerde, de moed had om ‘het is genoeg’ te zeggen. Ik bewonder deze man.”
De paus zei dat hij Benedictus niet miste, in die zin dat zijn heengaan een beetje leek op de laatste jaren van zijn leven in de residentie Mater Ecclesiae: discreet, stil, natuurlijk. ‘Soms ga ik bidden bij de graven van de paus en loop dan langs de zijne. Hij had de wijsheid om dingen in vrijheid te doen. Maar hetzelfde als voorheen. Vroeger had ik hem dichtbij en nu heb ik hem ver weg, maar met een heel grote eenvoud.”
Paus Franciscus en Benedictus XVI
Geen plannen voor ontslag
Net als bij andere gelegenheden zei de paus dat hij de mogelijkheid niet zou uitsluiten om op een dag in de voetsporen van Benedictus te treden, maar herhaalde hij dat dit niet het moment is. Een jaar geleden onthulde paus Franciscus in een interview met ABC dat hij aan het begin van zijn pontificaat – zoals gebruikelijk – een ontslagbrief in geval van medische belemmering had overhandigd aan de toenmalige kardinaal staatssecretaris, Tarcisio Bertone. Die brief blijft waar hij is: “Ik denk er niet over na. En ik zag de moed van Benedictus toen hij besefte dat hij niet verder kon, hij zei liever: ‘Genoeg.’ En dit is een goed voorbeeld voor mij, en ik vraag de Heer om uiteindelijk ‘Genoeg’ te zeggen, maar wanneer Hij wil.’
Ouderdom en gezondheid
Op de vraag of het waar is, zoals sommige critici beweren, dat hij na het overlijden van zijn voorganger “harder is geworden”, terwijl zijn tegenstanders tegelijkertijd “virulenter en woester” zijn geworden, antwoordde paus Franciscus met een grapje. : “Nee, iemand moet even een klap in het gezicht krijgen…”. Hij maakt de vergelijking met vaders in hun relatie met hun kinderen: “Soms is een berisping nodig, maar de mensen zijn hier heel goed. Ik ben ingewikkeld en soms een beetje ongeduldig, en ze verdragen me. De mensen in de Curie zijn erg goed.’ “Maar nu ben je minder streng tegen ze…” merkte Alazraki op, waarop de paus antwoordde: “Het is gewoon zo dat zelfs grootouders beter worden, het hoort bij het ouder worden van het leven.”
Over ‘ouderdom’ gesproken: de paus – onlangs getroffen door bronchitis en de afgelopen twee jaar twee keer geopereerd in het Gemelli-ziekenhuis – geeft toe dat zijn gezondheid kwetsbaar is, maar is geruststellend over zijn toestand. ‘Ik voel me goed, ik voel me beter’, zei hij, terwijl hij eraan toevoegde: ‘Ik wil dat je bidt voor mijn gezondheid’, omdat ‘de ouderdom zich presenteert zoals ze is. ”. Aan de andere kant zei hij: ‘Je moet weten hoe je de gaven van de ouderdom moet aanvaarden’ en ‘dat je het ook vanuit een ander perspectief heel goed kunt doen.’ ‘Soms,’ onthulde de paus, ‘zeggen ze me dat ik roekeloos ben omdat ik zin heb om dingen te doen en rond te lopen.’ Het is een teken, zei hij, dat ‘het goed met mij gaat.’
Paus Franciscus tijdens zijn herstel in het Gemelli-ziekenhuis
Aankomende reizen
Bronchitis dwong de annulering van de reis naar Dubai begin december voor Cop28. “Het is waar”, gaf paus Franciscus toe, “dat alle reizen nu worden heroverwogen. Degenen die het verst weg zijn, worden het eerst bekeken. Er zijn grenzen, nietwaar? De grens die je doet beseffen dat alles hier eindigt en iets anders begint. Ouderdom maakt je volwassen, dat is prachtig.” Toch hoopt de paus het komende jaar nog steeds drie bezoeken te brengen: naar België, Polynesië en Argentinië.
De eerste, naar België, waar hij is uitgenodigd door koning Filip en koningin Mathilde, is “veilig”, zei paus Franciscus. De andere twee zijn ‘in behandeling’: ‘We zullen zien hoe het gaat’.
Het is de eerste keer dat de paus publiekelijk spreekt over een bezoek aan Polynesië, terwijl hij in het afgelopen jaar heeft hij herhaaldelijk het idee genoemd om naar zijn thuisland te bezoeken. Ook de nieuw gekozen president Javier Milei nodigde de paus na zijn verkiezingsoverwinning in een telefoongesprek uit naar Argentinië. In antwoord op een vraag over de uitingen over de paus die de nieuwe president in het verleden bezigde, zei paus Franciscus: “In een verkiezingscampagne worden dingen voor de grap gezegd, ze worden serieus gezegd, maar het zijn voorlopige dingen, uitspraken die dienen om een beetje aandacht te trekken, maar daarna vanzelf verdwijnen. Je moet goed onderscheid maken tussen wat een politicus zegt in de verkiezingscampagne en wat hij daarna daadwerkelijk doet, want dan komt het moment van concreetheid, van beslissingen.”
bron: Vatican News
beeld: https://www.vaticannews.va/