commentaar op COP28 —
Voor het eerst roept de wereldgemeenschap tijdens een VN-klimaatconferentie op tot het afschaffen van fossiele brandstoffen. Maar de duidelijke exit waar eerder om werd opgeroepen, ontbreekt in de definitieve tekst die woensdag in Dubai is aangenomen. De Duitse Jezuïet en activist Jörg Alt geeft commentaar.
De 28e klimaatconferentie eindigt met overzichtelijke resultaten. Niet onverwacht gezien het olierijke gastland, het leiderschap van het hoofd van een oliemaatschappij, of de druk van 2.400 lobbyisten uit de fossiele industrie in het conferentiecentrum, terwijl het maatschappelijk middenveld opnieuw slechts aan de zijlijn stond.
Het “Damage & Loss Fund”, dat enkele honderden miljoenen dollars heeft ingezameld, wordt geprezen als concreet resultaat. Alleen: in 2009 werd op de COP 15 in Kopenhagen een VN-klimaatfonds van 100 miljard dollar per jaar beloofd, waaruit arme landen zouden worden gesteund in het omgaan met de gevolgen van de klimaatverandering. Waar zijn de deposito’s van die bedrijven en aandeelhouders wier bedrijfsmodel op het gebied van fossiele brandstoffen tientallen jaren eindeloze winsten heeft gemaakt, maar die nu de “schade en verliezen” hebben veroorzaakt die zich nu in biljoenen dollars hebben opgestapeld?
Er wordt geprezen dat voor het eerst in de geschiedenis van de COP fossiele energieën worden genoemd als de oorzaak van de klimaatverandering en dat er een ‘afwenden’ nodig is. Afgezien van de mazen in de wet: dit is al tientallen jaren de wetenschappelijke consensus en laat zien welke vertragende invloed lobbyisten hebben op het VN-proces. Vorig jaar waarschuwde de wetenschappers van het Intergouvernementeel Panel voor Klimaatverandering er eensgezind voor dat de fossiele uitstoot uiterlijk in 2025 beginnen terug te lopen en moet zijn gedaald en al in 2023 met 43 procent zouden moeten zijn verlaagd als de doelstelling van 1,5 graad nog een kans heeft. Moeten we nu nog een decennium wachten voordat politici dit serieus nemen?
De natuurwetten worden in dit alles niet serieus genomen. Als de klimaatomslagpunten gepasseerd worden, en een studie gepubliceerd in de context van COP28 suggereert dat er zich vijf zouden kunnen voordoen, zal het leven op aarde op zeer onaangename manieren veranderen. We hebben een onderhandelingsproces nodig dat gebaseerd is op wetenschappelijke bevindingen.
Sommige staten willen meer dan COP28 biedt
Daarom denk ik tegenwoordig veel na over de onderhandelingen over een verbod op antipersoneelmijnen, waaraan ik heb deelgenomen als coördinator van de Duitse Campagne tegen deze mijnen. Deze onderhandelingen vonden aanvankelijk ook plaats in VN-verband. De Chinezen, Russen en Amerikanen blokkeerden elke vooruitgang met absurde blokkademanoeuvres. Destijds startte het maatschappelijk middenveld een coalitie van bereidwilligen, die snel een verbodsverdrag opstelde, waar nu 164 staten lid van zijn. Paus Franciscus pleit ook voor Laudate Deum nr. 37, een “herconfiguratie van het multilateralisme” en verwijst daarbij ook naar het proces dat leidde tot het verbod op antipersoneelslandmijnen.
Er zijn zeker staten die bereid zijn meer te doen dan de COP28 biedt: de EU met haar (oorspronkelijke) plannen voor de Europese Green Deal, de High Ambition Group of zelfs de ‘klimaatclub’ van Olaf Scholz. Het probleem met deze verbanden is echter dat iedereen die erin werkt, zijn huiswerk geloofwaardig moet doen en het goede voorbeeld moet geven. Dit is niet het geval in Duitsland en de huidige debatten en blokkades door de FDP. Maar: we moeten het durven doen nu we nog handelingsmogelijkheden hebben.
COP29 zal plaatsvinden in Azerbeidzjan
Het nieuwe proces zal bewijzen dat het einde van de fossiele brandstoffen geen terugkeer naar het Stenen Tijdperk betekent, maar juist winst kan opleveren in de welvaart en de levenskwaliteit (goedkope energie, gezonder leven, stabielere samenlevingen).
Dat veel mensen zich dit niet kunnen voorstellen, betekent niet dat het onmogelijk is. Er is veel geld, technologie en voorbeelden van beste praktijken. Omgekeerd bestaat er hernieuwde zekerheid dat het COP-proces de noodzakelijke verandering niet op passende of tijdige wijze zal bewerkstelligen. COP29 zal plaatsvinden in Azerbeidzjan, ook een staat die afhankelijk is van fossiele brandstoffen. Je moet niet aan dode paarden blijven trekken. Het is de hoogste tijd om iets nieuws te proberen!
Een gedetailleerde rechtvaardiging voor het optimisme is te vinden in het boek van Jörg Alt (2022): “Gewoon beginnen! Bouwstenen voor een eerlijkere en duurzamere wereld, uitgegeven door Vier Turme Verlag Münsterschwarzach”.
bron: Domradio
beeld: https://JoergAlt_imago1130.jpg kirche und leben.de