Bidden en zingen en actie. ‘Hoop laat zich niet doodmaken’
REPORTAGE
Jannes van Roermund in het Nederlands Dagblad
Hoe geven lokale (kerk)gemeenschappen het geloof vorm? In de rubriek Geloven in geven gemeenschappen een inkijkje.
Zondagmiddag in Oosterhout. In een viering gebaseerd op de Iona-spiritualiteit delen mensen hun zorgen. Er ontstaat een opvallende intimiteit. ‘We zitten altijd in een kring, we zien elkaar letterlijk in de ogen.’
Blikken zijn omlaag gericht. Enkel het geluid van een knisperend vel papier vult soms de Vredeskerk, waar zo’n zestig bezoekers in een kring hebben plaatsgenomen. Ze nemen deel aan een viering gestoeld op de traditie van het klooster op het Schotse eiland Iona, waarvan een beeltenis op de muur is geprojecteerd.
‘Wij komen hier samen om stil te worden’, opent predikant André Vlieger van de Protestantse Gemeente Oosterhout de viering, ‘met onze angsten, zorgen en pijn. We zingen van ons diepe verlangen naar vrede.’
Even later legt collega-predikant Bernadette de Groot vellen papier op de grond met uitingen van emoties, waar bezoekers bij mogen gaan staan om ‘hun dag te delen’. Op een ronde tafel worden kaarsen aangestoken. De A4’tjes blijven goeddeels onaangeraakt, maar missen hun uitwerking niet. Iemand begint met trillende stem over ‘de verschrikkelijke dood van Navalny, daar worden we emotioneel van.’
Daarna stort de een na de ander zijn hart bij de Heer uit – soms met een persoonlijke wens, soms met een klaagzang over ‘allen die in oorlog leven’, of met een uiting van dankbaarheid ‘omdat wij het ondanks alles zo goed hebben’. Een man uit zijn verdriet om een kleinzoon met longcovid; een vrouw spreekt over eenzaamheid na het overleden van haar partner. Tranen zijn geen uitzondering. Het is de ene schreeuw uit de diepte na de andere, zoals in de Psalmen.
‘Ik heb de vrijheid genomen een lichtje aan te steken voor mezelf, in de hoop meer licht te mogen ervaren’, zegt iemand.
Een terugkerend thema is de ‘verwarde’ staat van de wereld. Met de oorlog tussen Israël en terreurbeweging Hamas, de voortslepende oorlog in Oekraïne, waar Rusland aan de winnende hand lijkt, de waarschuwingen uit NAVO-hoek om ‘het onverwachte’ te verwachten, is de timing van de viering niet verkeerd. Het wereldnieuws hakt erin. —–
grondbeginselen Iona
De Iona-gemeenschap is oecumenisch. Er zijn vandaag in de Vredeskerk ook leden van de Catharinaparochie op bezoek. ‘Altijd mooi als katholieken en protestanten samenkomen’, zegt een van hen, die niet met naam genoemd wil worden. ‘Er is toch maar één Jezus?’
In de grondbeginselen van Iona is er nadruk op ‘verantwoord economisch handelen’ en ‘sociale gerechtigheid’, waarbij respect is voor ‘iedereen ongeacht leeftijd, ras, geslacht, religie, seksualiteit, beperking of gezondheidsstatus’. De gemeenschap stapt graag uit de eigen bubbel. In Nederland waren leden van Iona-groepen aanwezig bij een klimaatactie op de A12. ‘Meelopen gaf me de mogelijkheid om te proeven van de diverse motivaties van de deelnemers, vanuit ouderschap, rechtvaardigheidsgevoel, humanisme, christelijk geloof, wetenschappelijke overtuiging en meer’, beschrijft deelnemer Mart op de website van de Nederlandse Iona-gemeenschap.