Onder je eigen haard
Een man droomde over een pot met goud die ergens begraven lag. Heel de wereld reisde hij rond om die pot te vinden, totdat hij hoorde praten over een pot met goud, die begraven zou zijn onder de haard in een huis. Uit de beschrijving begreep de man dat het over zijn eigen huis ging. Inderdaad vond hij het goud dat al die tijd in zijn eigen huis had liggen wachten.
Meditatie in de Christelijke traditie is zoiets als die pot met goud. Het is een schat die er altijd is geweest, maar verborgen blijft voor wie er niet naar zoekt. En wie gaat zoeken, blijkt meer in huis te vinden dan zij dacht.
Het is merkwaardig dat de laatste jaren de aandacht voor christelijke meditatie toeneemt. Na de grote nadruk op naastenliefde aan het eind van vorige eeuw en de toenemende aandacht voor de persoonlijke groei is er het woord spiritualiteit dat opborrelt. Is het tijd voor een ander facet van het grootste gebod: God liefhebben met heel je hart, je verstand, met heel je lijf en leden, hebben en houden? Of is het een hunkering naar herbronning als noodzakelijk tegenwicht in een op materie gerichte cultuur en een met materie worstelende kerk? Of is het zoeken naar voedsel voor de ziel in een cultuur die mateloos en grenzeloos lijkt? Of is het gewoon de markt? Nu mindfulness zo populair is en wie aan ‘zen’ doet met interesse wordt bekeken, zou het raar zijn als ook de christelijke meditatie geen plek kreeg.
Hoe het ook zij, meditatie leidt je op de weg naar binnen. Dat is geen gemakkelijke weg. Mediteren zelf is eenvoudig: je gaat zitten, je neemt een woord of beeld mee de stilte in en je blijft bij wat er is zonder oordeel. Klinkt dat zweverig? Zo voelt het allerminst. Elke dag opnieuw boor je je bereidheid aan om het weer stil te laten worden, jezelf onder ogen te komen in de ruimte van de Eeuwige en gewaar te worden wat je te doen staat in de dag die komen gaat.
Het blijkt een omvormingsproces dat steeds doorgaat en zich verdiept. Het eind is nooit in zicht. Resultaten zijn niet af te strepen. Meditatie is allesbehalve navelstaarderij. “Wie mediteert en niet bij de ander uitkomt”, zei één van mijn leermeesters eens, “is in een diepe beerput gevallen.”
De omvorming aan de binnenkant wordt geleidelijk zichtbaar in een verdiept engagement naar de ander en de samenleving. Daarom wellicht merken anderen eerder verandering op dan jezelf.
Meditatie is een persoonlijke weg. Het gaan om jouw weg met God. Toch is het niet goed die weg alleen te gaan. Mensen hebben elkaar nodig om wat niet in woorden te vatten is verstaanbaar te maken, om elkaar voor dwaalwegen te behoeden, om elkaar te dragen in het vertrouwen dat God in zijn volheid met ieder de weg gaat die nodig is.
Hoe die weg ook gaat, via oost of west, via kerk of juist daarbuiten, in oude beelden of zelf gevonden woorden, mag deze je leren herkennen wat je al in huis had: een pot met goud onder je eigen haard.
Voor meer informatie: www.christelijkemeditatie.net
De leergang begeleiden in Christelijke Meditatie start 15 september voor de vijfde keer in abdij Koninsoord Arnhem.
Zaterdag 8 april is er een introductie-en kennismakingsdag in de abdij.
Mirjam Dirkx
Joke Litjens