Bericht uit Rome:
Zondag aanstaande zal paus Franciscus de Heilige Deur sluiten en dichtmetselen, en daarmee het Jaar van Barmhartigheid afsluiten. Hoewel allereerst een materiële deur van zwaar goudgeel koper, is deze poort tegelijk een metafysische doorgang naar een andere wereld. Deze betreed je alleen als je je ogen sluit en dat moment van die ene stap aan iets of iemand wegschenkt, want als je je ogen niet sluit of weer opendoet, sta je gewoon in de Sint Pieter.
Afsluiting Jaar van Barmhartigheid
In deze Basiliek anticipeerden we vandaag de afsluiting van het Jaar van de Barmhartigheid in een eucharistie met meer dan tweeduizend pelgrims (de Nederlandse Dag) onder leiding van kardinaal Eijk en alle twaalf de Nederlandse bisschoppen geflankeerd door – ik heb ze snel even geteld – honderdveertig (eveneens Hollandse) priesters en diakens. Dit kwantitatieve geweld maakte van het priesterkoor in de Basiliek van Rome – het zal u als rooms-katholiek niet vreemd voorkomen – een nogal sterk masculien plaatje.
Kardinaal Eijk benadrukte in zijn homilie de herontdekking van het sacrament van de biecht en lichtte Gods barmhartigheid toe aan de hand van de parabel van het verloren schaap. Na afloop van de eucharistie voegde paus Franciscus zich bij ons gezelschap en begroette en omhelsde allereerst kardinaal Simonis, vervolgens kardinaal Eijk, en daarna de vele pelgrims, vooral de rolstoelers. In tegenstelling tot de ietwat abstracte woorden van zijn welkom waarin ook hij de biecht en de verzoening benadrukte, straalde de wijze waarop hij de mensen ontmoette en begroette een aanwezigheid en barmhartigheid uit die door heel de Sint Pieter voelbaar was en die door de Hollandse jongeren ter plekke onderstreept werd met kreten en uitroepen van enthousiasme die doorgaans alleen popsterren ten deel vallen.
Denktank
Mijn aanwezigheid in Rome heb ik te danken aan een uitnodiging van de Thomas More Stichting om het Allerheiligenberaad (dat gisteren plaatsvond) bij te wonen én om deel uit te maken van een rooms-katholieke ‘denktank’ die geacht wordt de toekomst van de Kerk en van het geloof te doordenken.
Het Allerheiligenberaad, georganiseerd door het VKMO, vond plaats in de Friezenkerk waar de volgende sprekers spraken. Professor Paul van Geest beschreef de barmhartigheid van de vroege kerk van de catacomben, via de ontmanteling van het Colosseum (door christenen vervangen door barmhartige ziekenhuizen) tot aan (altijd) Augustinus. Mgr. De Korte sprak over barmhartigheid als een oudtestamentisch ideaal waarachter vooral vrouwelijke principes als gastvrijheid, ontvankelijkheid en vreedzaamheid schuilgaan die hij de moderniteit én de Kerk als voorbeeld voorhield. Theo Bovens, de gouverneur van Limburg, durfde het aan, zelfkritisch (en als voorzitter van het KANS-fonds), de overheid van gebrek aan barmhartigheid te betichten. Tenslotte sprak Zijne Koninklijke Hoogheid Jaime de Bourbon Parma over zijn ambassadeurschap bij de paus en zijn werk voor de Kerk wereldwijd.
De denktank dreigde voortijdig leeg te lopen toen enkele leden van het College van Bestuur van de Universiteit van Tilburg afzegden. Dankzij aanwezigheid vanuit de Radbouduniversiteit, enkele organisaties uit het rooms-katholieke maatschappelijke middenveld, de Thomas More Stichting zelf en een bescheiden aanwezigheid vanuit de KNR tevens Universiteit van Amsterdam, kwam de denktank toch tot een aantal inzichten die de RK Kerk en het christelijke geloof ten goede kunnen komen.
Mocht u de komende jaren dus enige opleving van ons geloof, het christendom in het algemeen of de rooms-katholieke kerk in het bijzonder waarnemen, dan weet u waar het vandaan komt. Uit Rome.
Patrick Chatelion Counet