Paus Franciscus noemt de geweldloosheid in zijn boodschap ter gelegenheid van Wereldvrededag (1 januari 2017) een onmisbare wijze van leven en een noodzakelijke stijl van politiek handelen om tot vrede te komen.
Paus Franciscus heeft dit jaar een indrukwekkende boodschap gepubliceerd, stelt Jo Hanssens, medewerker Pax Christi Vlaanderen, vast. Hij bespeelt daarin een voor hem nieuw thema: geweldloosheid. Tijdens het Tweede Vaticaans Concilie kwam de betekenis van de geweldloosheid slechts summier ter sprake in 2 korte passages in de Constitutie ‘Gaudium et Spes’ (Vreugde en Hoop).
Gebroken wereld
In zijn vredesboodschap voor 1 januari 2017 schetst paus Franciscus de gebroken wereld waarin we leven en roept hij opnieuw het beeld op van een wereldoorlog die in stukjes en beetjes wordt uitgevochten.
Iedereen spreekt over vrede, ook wie oorlog voert en wie wapens levert aan de oorlogvoerende partijen. Paus Franciscus.
Velen deinzen echter terug voor de keuze van de geweldloosheid, schrijft de paus. De grond van de geweldloosheid is te vinden in het Goede Nieuws dat Jezus in de wereld heeft gebracht. Jezus leefde eveneens in een gewelddadige tijd. Hij wees echter het geweld consequent af om zichzelf te verdedigen. De liefde voor de vijand vormt het hart van de evangelische geweldloosheid. Franciscus van Assisi en ook Moeder Teresa hebben de evangelische weg van geweldloosheid en barmhartigheid gevolgd.
Geen dromerij
Jo Hanssens sluit zich aan bij de stelling van de paus dat geweldloosheid geen dromerij is. Dat blijkt ook uit tal van historische voorbeelden zoals de bevrijding van India, de strijd tegen rassendiscriminatie in de VS, het einde van de tweede burgeroorlog in Liberia en de vreedzame politieke overgang met de val van communistische regimes in Europa.
Paus Franciscus citeert ook uit zijn postsynodale exhortatie Amoris Laetitia en onderstreept het belang van de geweldloosheid voor het vreedzaam samenleven in families en gemeenschappen. Jo Hanssens: Franciscus trekt dit door in het zoeken naar oplossingen voor de conflicten op wereldvlak. Ook in de politiek en in de diplomatie moet geweldloosheid vooropstaan. De nucleaire afschrikking en de dreiging met vernietiging daarentegen kunnen de vrede tussen volkeren en landen niet garanderen.
Actieve geweldloosheid is voortaan het referentiekader bij uitstek om vrede op te bouwen in eigen omgeving en op wereldvlak. Paus Franciscus.
Dit is een heel nieuwe benadering in de sociale leer van de katholieke Kerk. Dit is een bijzonder hoopvolle ontwikkeling voor al wie zich al jaren inzetten in de lijn van de actieve geweldloosheid.
Paus Franciscus © SIR