Door Robert Mickens
Paus Franciscus had gelijk toen hij onlangs zijn frustratie uitte over zijn kostbare communicatieafdeling, maar hij uitte zijn woede op de verkeerde mensen. Lees ons bericht daarover
Het zou een dag zijn om de glorie van Radio Vaticaan en L’Osservatore Romano te vieren . In plaats daarvan veranderde het al snel in een gênante nachtmerrie.
Nachtmerrie
De meer dan 300 medewerkers van het Vaticaans Dicasterie voor Communicatie ( sic. ) — waaronder de radio, de krant, de persdienst en de internetsite Vatican News , wachtten vol spanning op felicitaties en bemoedigende woorden op 24 mei toen paus Franciscus brachten een bezoek van een uur aan hun hoofdkwartier. Maar wat ze in plaats daarvan kregen, was een uitbrander. En het was niet fraai.
De paus — in een “live” radio-interview, niet minder! — vroeg zich hardop af of er zelfs maar iemand was die naar het radiostation van het Vaticaan luisterde of de krant las. “Hoevelen luisteren naar de radio en hoeveel lezen L’Osservatore Romano ?” vroeg hij zich af.
En daarna werd het alleen maar erger. Een knorrige oude paus? De reden van zijn bezoek was ter gelegenheid van de 90e verjaardag van de Radio Vaticaan en de 160e verjaardag van de krant. Hij noemde geen van beide mijlpalen. Hij vergeleek eerder de dure multimedia-afdeling – waarvan de twee kanalen essentiële componenten zijn – met een berg die een muis baart! En later uitte hij de beschuldiging dat het allemaal glitter en glitter was, vastgelopen in een inefficiënte bureaucratie – wat hij louter “functionalisme” noemde.
Italiaanse bisschoppenconferentie
Francis was tijdens het hele bezoek in een knorrige bui en was enkele uren later nog steeds prikkelbaar toen hij de Italiaanse bisschoppen toesprak die waren verzameld voor hun plenaire vergadering in een groot hotel-conferentiecentrum.
Na begroet te zijn door de fijngeklede prelaten, zei hij: ‘Toen ik binnenkwam, had ik een nare gedachte, vergeef me: is dit een vergadering van bisschoppen of een wedstrijd om de knapste bisschop te kiezen?
‘Toen begon hij ook tegen hen uit te varen. Hij zei dat ze wel moesten lijden aan “geheugenverlies”, omdat ze “vergeten” waren om gevolg te geven aan de uiterst duidelijke instructies die hij hen in november 2015 gaf om een synodaal proces te beginnen om de Italiaanse kerk te hervormen.
Het ware probleem
Je hoeft niet veel te speculeren om erachter te komen wat de reden is van de frustratie van de paus over de bisschoppenconferentie of zijn eigen multimedia-afdeling.
De eerste doet niet wat hem gevraagd wordt. En de tweede geeft hem niet genoeg waar voor zijn geld. Dit zijn de echte problemen, toch? Niet precies. Laten we de Italiaanse bisschoppen buiten beschouwing laten en ons uitsluitend richten op het Dicasterie voor Communicatie.
Het aantal werknemers lijkt vrij groot, maar als je bedenkt dat er zo’n 50 redacties zijn, plus Vaticaanse nieuwssites in bijna 40 verschillende talen, is het personeel echt behoorlijk gespannen. Er zijn veel goede mensen in dit dicasterie.
De meerderheid van hen werkte bij Radio Vaticaan toen die operatie officieel werd stopgezet en werd samengevoegd met de nieuwe multimediasector (het Dicasterie voor Communicatie). Dit maakte deel uit van de grote en dure mediahervorming die Francis had bevolen. Bijna iedereen is het erover eens dat het veel beter had gekund.
Hoe het ook zij, Vatican News, een grote meertalige website, is bedoeld als het belangrijkste platform voor het communiceren van nieuws en informatie aan de wereld. (Hoewel het persbureau van de Heilige Stoel eigenlijk het belangrijkste voertuig voor dit doel blijft.)Desalniettemin zou je veronderstellen dat Vatican News de plaats zou zijn voor exclusieve insiderberichtgeving over het Vaticaan, de paus en de kerk. Nou niet echt. Elke taalsite heeft een sectie met de naam “Wereld”. Nogmaals, je zou terecht verwachten dat dit exclusief gewijd zou zijn aan wereldnieuws over de kerk.
Verloren in de wereld
Maar het hangt van de taal af. De sites in het Italiaans, Engels, Frans, Spaans en Pools (maar niet alleen deze) geven veel aandacht aan kwesties die slechts zijdelings of helemaal geen verband houden met de paus, het Vaticaan en de kerk.
De meeste van hen deden bijvoorbeeld verslag van het recente bezoek van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken aan het Midden-Oosten. Dit is zeker belangrijk. Maar waarom zou Vatican News hierover berichten, tenzij er een expliciete kerkelijke invalshoek was? In het pre-internettijd-perk (en vóór Vatican News) zou kunnen worden gesteld dat het voor de Vaticaanse radio belangrijk was om dergelijke wereldgebeurtenissen te verslaan, vooral voor de meestal kortegolfluisteraars die misschien geen toegang hadden tot bepaalde soorten informatie. Dit was het geval voor mensen achter het IJzeren Gordijn en in sommige ontwikkelingslanden onder dictatoriale regimes. Maar in ons huidige digitale tijdperk is nieuws nu online toegankelijk via ‘s werelds meest betrouwbare persbureaus, kranten, tijdschriften, televisie- en radiostations, enzovoort.
Vatican News kan niet met hen concurreren en zou het ook niet moeten proberen.
Omschrijving Missie ontbreekt
Vatican News blijft echter tijd, moeite en geld besteden aan het behandelen van dingen waarvan men zou denken dat ze buiten haar specifieke missie vallen. En daarom vraagt de paus zich volkomen terecht af waarom maar weinig mensen het volgen. Maar dit gebeurt, zo lijkt het, omdat er geen duidelijke omschrijving van de missie van Vatican News lijkt te zijn. De topman van het Dicasterie voor Communicatie is waarschijnlijk van mening dat wat Vatican News zou moeten doen zo duidelijk is dat een dergelijke verklaring niet nodig is.
Sprekend uit de ervaring dat ik van 1989 tot eind 2000 bij de Radio van het Vaticaan heb gewerkt, is het me duidelijk dat een van de eeuwige problemen die de media-afdeling van het Vaticaan teisteren, een soort minderwaardigheidscomplex is. Het is alsof het produceren van nieuws over de paus of de kerk haar werknemers niet kwalificeert als “echte journalisten”. In plaats van als het ware de markt te veroveren met nieuws en informatie over de paus en de Heilige Stoel, probeert de multimedia-afdeling van het Vaticaan nog steeds aandacht te schenken aan kwesties en gebeurtenissen waarvoor andere websites en printmedia duidelijker ontworpen en beter uitgerust zijn.
Een gouden kans missen
Vatican News zou dé vindplaats moeten zijn voor nieuws over de paus, commentaar op kerkelijke kwesties en exclusieve interviews met Vaticaanse topfunctionarissen – niet voor een simpele herhaling in het Pools, bijvoorbeeld, van een Economist- artikel over homoconversietherapie. Het is vrij duidelijk dat er mensen zijn bij Vatican News die artikelen willen blijven behandelen die niet specifiek kerkelijke kwesties of gebeurtenissen zijn, en zelfs onderwerpen die helemaal geen kerkelijke invalshoek hebben.
Maar Vatican News is er om de boodschap van de paus en de betrokkenheid van de Heilige Stoel met de rest van de Kerk en de wereld te promoten. Het zijn als het ware “staatsmedia”. En degenen die er werken, moeten dat accepteren. Het maakt deel uit van de afspraak. Mensen klikken niet door naar de website van de National Hockey League om honkbaluitslagen of het weerbericht te bekijken. En de managers van NHL.com zouden niet toestaan dat een van hun journalisten zelfs maar zou durven berichten over zaken die weinig of niets met ijshockey te maken hebben. Het is echt vreemd dat de top van het Dicastery for Communication toelaten dat medewerkers van Vatican News kostbare tijd, energie en middelen in gevaar te brengen door kwesties te behandelen die niets met de kerk te maken hebben.
Het is nog vreemder dat er nog steeds mensen in de organisatie zijn die blijkbaar niet zien wat een gouden kans ze hebben om wereldleider te worden in nieuws en informatie over de paus en het Vaticaan.
Op de Amerikaanse site cruxnow reageert Ruffini op bovenstaande kritiek:
ROME – In 2018 doorbrak de bekroonde Italiaanse journalist Paolo Ruffini een glazen plafond in het Vaticaan door als eerste leek te worden benoemd tot hoofd van een Vaticaans dicasterie. Hij werd aangesteld om de nieuw opgerichte afdeling voor communicatie te leiden. Deze afdeling (dicasterie voor communicatie) omvatte negen voorheen onafhankelijke instellingen (oa. Vatican News, de Persdienst van de Heilige Stoel, de krant L’Osservatore Romano , Vatican Radio, Vatican Press, de Vaticaanse uitgeverij en haar fotoservice.)
Ruffini had voordien voor verschillende Italiaanse kranten gewerkt, voor de RAI de nationale omroep, en gaf leiding aan het tv-station van de Italiaanse bisschopsconferentie. Voor dit dicasterie geldt: vertel de waarheid, bouw een echte relatie op en doe niet alsof je het enige communicatiemiddel bent. Degenen die zich bezighouden met de communicatie van de Heilige Stoel zijn geroepen om de eenheid in de kerk te dienen, binnen de diversiteit die binnen de kerk wordt aangetroffen”.
Met een jaarbudget van € 52,5 miljoen in 2020, is het communicatiebureau van het Vaticaan goed voor ongeveer 20 procent van het jaarlijkse budget van het Vaticaan, wat betekent dat het de Heilige Stoel meer kost dan al zijn ambassades over de hele wereld samen.
Het hervormingsproces van zijn dicasterie omschrijft Ruffini als “een weg” die geen “vast einddoel” heeft, maar in plaats daarvan voortdurend in verandering is en zich aanpast aan de realiteit van de wereld. “De hervorming van de communicatiediensten van het Vaticaan zal nooit helemaal af zijn, want we gaan met de tijd mee. Ieder van ons moet zich elke dag uitgedaagd voelen, tot een missionaire uitdaging. Het moet er ons om gaan aantrekkelijk te zijn door getuigenis die gegeven wordt, niet om mensen te bekeren, de kerk groeit niet door proselitisme.
Ruffini’s woorden kwamen slechts enkele dagen na Franciscus’ bezoek aan het Dicasterie van Communicatie.
Ruffini benadrukte de mogelijkheid om een band tot stand te brengen met het publiek, een uitdrukking van “onze eenheid en van ons vermogen om als broeders en zusters met de hele wereld in dialoog te gaan.”Dit is onze missie.”
bron: https://cruxnow.com/vatican/2021/05/lay-chief-says-vatican-communications-serve-unity-in-diversity/