Vier katholieke journalisten uit Nederland en België hebben paus Franciscus een brief geschreven, ter gelegenheid van de heiligverklaring van pater Titus Brandsma op 15 mei 2022. Dit is de volledige tekst. ‘Wij zien in hem een patroonheilige van de journalistiek.’
Hun initiatief wordt ondersteund door tientallen journalisten uit de hele wereld.
Heilige Vader,
U heeft ons, journalisten, in 2018 in heldere bewoordingen opgeroepen ‘om een journalistiek van de vrede te bevorderen’, een ‘journalistiek zonder geveins, vijandig ten opzichte van onwaarheden, van slogans die gericht zijn op effect en van bombastische verklaringen; een journalistiek die bestaat uit mensen voor mensen en die verstaan wordt als een dienst aan alle mensen, (…) een journalistiek die zich inzet voor oplossingen die een alternatief bieden voor de escalaties van geschreeuw en verbaal geweld’. (Uit: Paus Franciscus, De waarheid zal u vrijmaken. Nepnieuws en journalistiek van de vrede. Boodschap voor de 52e Zondag van de sociale communicatiemiddelen, 24 januari 2018.)
Wij onderschrijven uw oproep van harte en herkennen er een mission statement in voor heel het journalistieke bedrijf; voor oude en nieuwe media, voor redacties van kranten, tijdschriften, radio- en televisiezenders, en internetplatforms – en niet alleen voor journalisten van katholieken huize, maar voor álle journalisten van goede wil.
Op 15 mei zult u in Rome een man heilig verklaren die deze cruciale journalistieke waarden voorgeleefd heeft, zelfs tot de dood aan toe: de Nederlandse pater karmeliet Titus Brandsma (1881 – 1942).
Hij heeft veel betekend voor de katholieke gemeenschap in de Lage Landen, maar zijn journalistieke werk springt te midden van al zijn bezigheden toch in het oog. Hij was hoofdredacteur van een krant, spande zich in voor de modernisering en professionalisering van de katholieke dagbladpers in Nederland én ijverde voor betere arbeidsvoorzieningen en de oprichting van een beroepsopleiding voor journalisten.
Pater Brandsma deed zijn werk in de context van het opkomend fascisme en nazisme in Europa. Hij verzette zich in woord en daad tegen de taal van haat en verdeeldheid die ook toen gemeengoed werd. Wat we nu ‘nepnieuws’ noemen, verdiende in zijn optiek geen podium in de katholieke pers; hij bepleitte met succes een bisschoppelijk verbod op het afdrukken van nationaalsocialistische propaganda in katholieke dagbladen.
De inzet voor waarheid en medemenselijkheid is ook in onze tijden van desinformatie en polarisatie uiterst gevaarlijk.
Hij moest dit moedige, principiële optreden met de dood bekopen. Pater Titus werd begin 1942 gearresteerd door de bezetter en naar concentratiekamp Dachau gestuurd. Daar werd hij op 26 juli van datzelfde jaar met een injectie vermoord, op de zondag dat de Nederlandse bisschoppen in alle kerken hun moedige protest tegen de jodendeportaties lieten voorlezen.
Wij, katholieke journalisten, herkennen in Titus Brandsma een vakgenoot en geloofsgenoot van formaat. Iemand die deelde in de diepere missie die de journalistiek in de moderne tijd zou moeten drijven: een zoeken naar waarheid en waarachtigheid, het bevorderen van vrede en dialoog tussen mensen en bevolkingsgroepen.
Lees ookKatholieke journalisten vragen paus om van Titus Brandsma een patroonheilige te maken
Wij zien in hem daarom een vriend en voorspreker voor onze gehele beroepsgroep, ja met recht een patroonheilige van de journalistiek. Wij willen u via deze brief daarom vrijmoedig vragen om dit patronaat ook officieel te bekrachtigen.
De huidige patroonheilige van de journalistiek is Franciscus van Sales. Hij is zonder meer een heilige geloofsgetuige met grote verdiensten, maar hij was geen journalist in de moderne zin van het woord. Titus Brandsma was dat wel.
En als gezegd, hij stierf er zelfs voor. Ook dat maakt hem in onze ogen bijzonder geschikt voor dit patronaat. Volgens UNESCO stierven er in 2021 wereldwijd immers liefst 55 journalisten tijdens het uitvoeren van hun werk. Een veelvoud kreeg te maken met geweld, bedreigingen, repressie, censuur, vervolging. De inzet voor waarheid en medemenselijkheid is ook in onze tijden van desinformatie en polarisatie uiterst gevaarlijk. Dat vraagt dringend om een heilige voorspreker die dat zelf aan den lijve ondervonden heeft – en de beproeving glansrijk doorstond.
Wij danken u hartelijk voor uw welwillendheid om dit verzoek in overweging te nemen.
Lees ookRead the open letter from journalists to Pope Francis here
Hoogachtend,
Initiatiefnemers:
Anton de Wit, hoofdredacteur Katholiek Nieuwsblad (Nederland)
Hendro Munsterman, Vaticaan-correspondent Nederlands Dagblad (Nederland)
Emmanuel Van Lierde, hoofdredacteur en Vaticanist Tertio (België)
Wilfred Kemp, radio-/tv-presentator KRO-NCRV (Nederland)
Mede-ondertekenaars:
Valentina Alazraki, journalist Noticieros Televisa (Mexico)
Junno Arocho Esteves, journalist Catholic News Service (Verenigde Staten)
Loup Besmond de Senneville, Vaticaancorrespondent La Croix (Frankrijk)
Anita Bourdin, journalist ZENIT en Radio Esperance (Frankrijk)
Giusi Brega, journalist LaPresse (Italië)
Jan Brouwers, freelance journalist (Nederland)
Maria Antonietta Calabro, journalist Huffpost.it (Italië)
Cristiana Caricato, journalist TV2000 (Italië)
Salvatore Cernuzio, Vaticaancorrespondent Katholiek Nieuwsblad en redacteur Vatican News (Italië)
Camille Dalmas, journalist I-Media (Frankrijk)
Vincent Delcorps, hoofdredacteur-directeur CathoBel/Dimanche (België)
Charles Delhez s.j., oud-hoofdredacteur Dimanche (België)
Robin van Deutekom, journalist Nederlands Dagblad (Nederland)
Selinde van Dijk-Kroesbergen, webredacteur Katholiek Nieuwsblad (Nederland)
Peter Doorakkers, eindredacteur Katholiek Nieuwsblad (Nederland)
Filipe Domingues, journalist O São Paulo (Brazilië)
Luuk van den Einden, redacteur Katholiek Nieuwsblad (Nederland)
Stefania Falasca, journalist en columnist Avvenire (Italië)
Eva Fernández, correspondent Cadena Cope (Spanje)
Leo Fijen, directeur/uitgever Adveniat en presentator KRO-NCRV (Nederland)
Thulio Fonseca, journalist en correspondent TV Canção Nova (Brazilië)
Andrea Gagliarducci, journalist EWTN (Italië)
Filippo Di Giacomo, journalist Il Venerdì (Italië)
Alexey Gotovskiy, journalist EWTN (Italië)
Pierre Granier, journalist CathoBel/Dimanche (België)
Christian van der Heijden, Vaticanist KRO-NCRV (Nederland)
Christophe Herinckx, journalist CathoBel/Dimanche (België)
Michiel van Hout, filmjournalist Nederlands Dagblad en De Nieuwe Koers (Nederland/Verenigd Koninkrijk)
Ignazio Ingrao, journalist Tg1 Rai (Italië)
Antoine-Marie Izoard, directeur Famille Chrétienne (Frankrijk)
Salvatore Izzo, directeur FarodiRoma.it (Italië)
Martin Janssen, Midden-Oostencorrespondent Katholiek Nieuwsblad (Nederland)
Andjela Jelicic Krajcar, Vaticaancorrespondent HRT (Kroatië)
Susanne Kurstjens-van den Berk, redacteur Katholiek Nieuwsblad (Nederland)
Clément Laloyaux, journalist CathoBel/Dimanche (België)
Christopher Lamb, journalist en auteur, Vaticaancorrespondent The Tablet (Verenigd Koninkrijk)
Benoit Lannoo, freelance publicist (België)
Joan Lewis, chef Rome-redactie EWTN (Verenigde Staten)
Manu Van Lier, journalist CathoBel/Dimanche (België)
Vania De Luca, journalist Tg3 (Italië)
Jonathan Luxmoore, freelance journalist (Verenigd Koninkrijk)
Carlo Marino, journalist European News Agency (Duitsland)
Javier Martínez-Brocal, correspondent ABC (Spanje)
Mirticeli Medeiros, correspondent Dom Total à Roma/Vaticano (Brazilië)
Carmen Monton Lecumberri, freelance journalist (Nederland)
Remco van Mulligen, journalist Nederlands Dagblad (Nederland)
Sara Nesci, journalist RaiNews (Italië)
Michela Nicolais, journalist Agenzia SIR (Italië)
Stefano Maria Paci, hoofd televisiejournaal SkyTg 24 (Italië)
Francesco Paloni, redacteur Katholiek Nieuwsblad (Nederland)
Francesca Paltracca, radiojournalist Rai (Italië)
Maria Rita Pasqualucci, oud-journalist RaiNews (Italië)
Ludwig Ring-Eifel, hoofdredacteur KNA (Duitsland)
Alicia Romay, journalist Huffpost / La Razón (Spanje)
Enzo Romeo, hoofdredacteur en Vaticanist Tg2-Rai (Italië)
Inés San Martin, chef Rome-redactie Crux (Verenigde Staten)
Christoph Strack, journalist Deutsche Welle (Duitsland)
Angélique Tasiaux, journalist CathoBel/Dimanche (België)
Paola Testoni-de Groot, freelance journalist (Nederland)
Erik Thijssen, freelance journalist (Nederland)
Annachiara Valle, journalist Famiglia Cristiana (Italië)
Frederique Vanneuville, journalist Tertio (België)
Hettie van der Ven, freelance journalist (Nederland)
Ludwig De Vocht, journalist Tertio (België)
Andrea Vreede, journalist NOS (Nederland)
Ary Waldir Ramos, Romecorrespondent Aleteia.org (Italië)
Sylvie Walraevens, journalist Tertio (België)
beeld: copyright Nederlands Carmelitaans Instituut, Boxmeer